Spis treści:
- Osy i szerszenie – czym się różnią?
- Czy osy i szerszenie są groźne?
- Gdzie osy i szerszenie budują gniazda?
- Jak pozbyć się os i szerszeni?
- Gniazdo os lub szerszeni – jak się pozbyć?
Osy i szerszenie – czym się różnią?
Tak naprawdę osy, szerszenie, pszczoły i trzmiele bywają regularnie mylone ze względu na swoją budowę i kolorystykę – szczególnie przez osoby, które boją się tego typu owadów. Osy i szerszenie należą do jednej rodziny i w Polsce występują stosunkowo często. Największa szansa, że w domu lub ogrodzie spotkasz:
- osy leśne – budują gniazda w dziuplach, ale też na strychach czy balkonach, wielkość 1,4-1,8 cm,
- osy pospolite – budują gniazda w ziemi, wielkość 1-2 cm,
- osy dachowe – budują gniazda w murach i na dachach budynków, a także na ziemi, wielkość 1,2-1,4 cm,
- szerszenie europejskie – budują gniazda w ulach, norach ziemnych, zagłębieniach budynków, wielkość 1,7-3,5 cm.
Jak zatem widzisz – gatunki te różnią się między sobą przede wszystkim wielkością. Szerszenie są dużo dłuższe niż osy, mają też dłuższe żądło. Także umaszczenie tych owadów jest inne: w przypadku os są to czarne paski na żółtym grzbiecie, a tułów szerszeni jest czarny w rude plamy.
Chociaż to może cię zdziwić, to osy są bardziej agresywne i skłonne do żądlenia ludzi, jednak gatunki te zwykle nie atakują bez sprowokowania. Użądlenie jest bowiem dla nich formą obrony. Do różnic należy też sposób odżywiania. Osy lubią przede wszystkim owoce i nektar kwiatów, natomiast szerszenie – owoce, soki drzew i niektóre owady.
Czy osy i szerszenie są groźne?
Użądlenie osy lub szerszenia może być niebezpieczne – szczególnie dla osób z alergią, małych dzieci i ludzi starszych. Zdrowemu dorosłemu człowiekowi jad owada nie powinien wyrządzić poważniejszych szkód oprócz opuchlizny i bólu. Ze względu na to, że szerszenie są większe, ich użądlenie jest groźniejsze.
Jeśli wokół ciebie pojawi się osa lub szerszeń, zachowaj przede wszystkim spokój. Nerwowe ruchy mogą tylko rozjuszyć owada i sprowokować go do ataku. Osa atakuje tylko, gdy czuje zagrożenie, szerszeniom natomiast czasami zdarza się użądlenie teoretycznie bez większego powodu.
W przypadku ugryzienia pamiętaj, by od razu usunąć żądło, a pokąsane miejsce posmarować specjalną maścią lub ochłodzić. Jeśli użądlona osoba ma alergię, niezbędne jest jak najszybsze udzielenie pomocy przez lekarza. Wizyta lekarska może być też niezbędna, gdy użądlenie dotyczy małego dziecka, pojawiają się objawy wstrząsu anafilaktycznego lub kiedy ukąszenie zaczyna się zaogniać, zamiast zanikać w ciągu kilku dni.
Przeczytaj również: Jak szybko pozbyć się turkucia podjadka z ogrodu? Skuteczna metoda ogrodników
Gdzie osy i szerszenie budują gniazda?
Osy i szerszenie budują swoje gniazda najczęściej w takich miejscach jak dziuple, różnego typu szpary, nory, dachy budynków czy balkony, a niektóre gatunki też w ziemi. Szukają zwykle tego typu zakamarków, które uważają za bezpieczne dla swojej kolonii. Niestety są to najczęściej lokalizacje trudno dostępne dla człowieka.
Jeżeli w twoim domu czy ogrodzie pojawiają się pojedyncze okazy tych owadów, to wcale nie znaczy jednak, że gdzieś w pobliżu znajduje się gniazdo. Prawdopodobnie przyleciały w poszukiwaniu jedzenia. Spora liczba tych owadów może natomiast sugerować obecność gniazda.
Przeczytaj również: Zastosowanie coli w domu i w ogrodzie. Mieszkanie jak nowe i ogród bez szkodników
Jak pozbyć się os i szerszeni?
Jeśli w ogródku czy domu co jakiś czas pojawiają się osy i szerszenie, możesz skorzystać z domowych sposobów (m.in. pułapek). W przypadku gdy masz natomiast do czynienia z gniazdem – zadanie jest dużo trudniejsze i niebezpieczniejsze. Nierzadko może wymagać fachowej pomocy.
Pamiętaj też, by stosować działania profilaktyczne. Przede wszystkim dbaj o to, by w ogrodzie czy domu nie znajdowały się resztki owoców (czy leżące gnijące sztuki), słodyczy i innego jedzenia. Najlepiej sprzątaj wszystko na bieżąco, a co się da – chowaj od razu do lodówki czy szafki.
Osy i szerszenie wabią też konkretne kolory. Mowa przede wszystkim o żółtym i pomarańczowym. Lepiej nie stosuj więc w ogrodzie żółtych mebli czy parasoli, a w trakcie letniego spaceru unikaj ubrań w tych barwach.
- Pułapki
Stosowanie pułapek jest świetnym sposobem na pojedyncze osy i szerszenie. Możesz ustawić po prostu słoiki czy butelki z lepką cieczą, np. wodą z syropem, miodem czy cukrem. Owady, zwabione słodkim zapachem, przylecą i przykleją się lub utopią. Dobrze sprawdzą się też specjalne lepy dostępne w sklepach ogrodniczych.
Pułapki wykorzystywane są do zwalczania os i szerszeni. Fot. 123RF.com
-
Rośliny i zapachy
Osy i szerszenie nie przepadają za niektórymi zapachami. Zniechęca je przede wszystkim woń mięty, cytryny, piołunu, bazylii, wrotyczu, czosnku, tymianku czy majeranku, a także olejku z drzewa herbacianego. Warto więc w ogrodzie, na balkonie lub parapecie posadzić świeże zioła. Możesz ponadto kupić olejki eteryczne i stosować je w dyfuzorach czy kominkach.
- Moskitiera
Jeśli nie chcesz, by osy i szerszenie (oraz wszelkie inne owady) dostawały się do domu przez drzwi i okna – zamontuj specjalne siatki, czyli moskitiery. Są one świetną barierą dla robactwa, a dzięki swym małym oczkom nadają się do ochrony nawet przed niewielkimi stworzonkami. Nawet jeśli okna będą otwarte przez cały dzień, osy czy szerszenie nie dostaną się do środka.
- Sztuczne gniazdo
Konkurencja jest dla tych owadów bardzo trudna do zaakceptowania. Jeśli nie chcesz więc, by osy czy szerszenie założyły kryjówkę w twoim ogrodzie, pod dachem czy na balkonie – zamontuj sztuczne gniazdo. Taką imitację można kupić lub zrobić samodzielnie, np. z papierowej torebki.
- Gaśnica i preparaty
Użycie gaśnicy lub zbliżonego preparatu skutecznie pomoże w pozbyciu się os i szerszeni. Ich zaletą jest zwalczanie owadów na odległość - spceyfiki mają zasięg ok. 5-7 metrów. Należy skierować strumień na gniazdo, pryskać ok. 10-12 sekund i szybko schronić się. W przypadku zdecydowania się na zastosowanie tej formy, należy zachować wszelkie zasady odstrożności. Zabezpieczyć siebie oraz dom i mieszkańców, a w razie potrzeby, wezwać specjalistów do pomocy.
- Zapobieganie
Osy i szerszenie umiłowały sobie zakładnie gniazd w takich miejscach, jak: strych, altanty, przy dachach, w budynkach gospodarczych. Budowa rozpoczyna się już w kwietniu, dlatego dobrą praktyką jest gruntowne sprawdzenie wszystkich zagrożonych miejsc - zweryfikowanie, czy proces już się nie rozpoczął. Zakątki, które mogłyby się stać potencjalnym podłożem dla gniazda można spryskać preparatami do likwidacji os i szerszeni. Unikniesz w ten sposób bezpośredniej walki z owadami.
Przeczytaj również: Do złudzenia przypomina chrabąszcza majowego, ale jest bardziej uciążliwy. Jak zwalczyć guniaka czerwczyka?
Gniazdo os lub szerszeni – jak się pozbyć?
Aby usunąć gniazdo os lub szerszeni, najlepiej wezwać fachową pomoc. Mogą to być specjalne firmy zajmujące się ich usuwaniem takich siedlisk lub straż pożarna (straż usuwa tylko gniazda szerszeni). Dzięki temu nie narazisz siebie i swojej rodziny na atak rozwścieczonych owadów. Profesjonalne usunięcie gwarantuje też pozbycie się wszystkich części gniazda, a więc i większą skuteczność.
Jeśli jednak chcesz samodzielnie pozbyć się gniazda, pamiętaj o kilku niezwykle ważnych wskazówkach:
- przed jakimikolwiek działaniami w okolicy gniazda ubierz się w strój ochronny, który zakryje cię od stóp do głów, łącznie z twarzą,
- nie pozwól, by dzieci lub zwierzęta znajdowały się w pobliżu,
- najlepiej usunąć gniazdo, które jest dopiero w trakcie budowy – jeśli zauważysz, że owady zaczynają je tworzyć, działaj szybko,
- gniazdo usuwaj w nocy, gdy owady nie są tak aktywne,
- nie świeć bezpośrednio do kryjówki np. lampką czy latarką, by nie rozwścieczyć os i szerszeni.
Pamiętaj jednak, że samodzielne usuwanie takiego gniazda wymaga sporej dawki ostrożności, dlatego robienie tego bez fachowej pomocy to ostateczność.
Obecność os i szerszeni w ogrodzie potrafi skutecznie zniechęcić do przebywania na zewnątrz. Tym bardziej, że użądlenie przez te owady może być naprawdę niebezpieczne – szczególnie dla osób z alergią. Na szczęście istnieją skuteczne sposoby, by pobyć się os i szerszeni. Warto z nich skorzystać!
Opracowanie: Aleksandra Góra
Przeczytaj również: Mszyce na różach ogrodowych. Kompleksowy poradnik, jak walczyć z mszycami
Jak pozbyć się mrówek z domu? Domowy sposób na mrówki na INTERIA.TV.