Fot. 123RF.com/ Nazwa chryzantema pochodzi od greckiego słowa chrysos oznaczającego „złoty” oraz anthemon oznaczającego „kwiat”.
Charakterystyka gatunku
Chryzantema (Dendranthema), nazywane również złocieniami, to gatunek należący do rodziny astrowatych (Asteraceae) liczący około 50 różnych gatunków uprawianych jako roślina rabatowa, doniczkowa oraz na kwiat cięty. Dorasta zwykle do około 60 cm wysokości. Charakteryzuje się rozgałęzioną łodygą, która u dołu jest lekko zdrewniała. Liście mają kształt jajowaty o pierzasto powcinanych brzegach. Największą dekoracją chryzantem są kwiaty zebrane w charakterystyczne koszyczki. W kwiatostanie występują dwa rodzaje kwiatów: języczkowate i rurkowate. Pierwsze z nich są bardziej okazałe i umieszczone są zazwyczaj na brzegu koszyczka. Chryzantemy w stanie dzikim występują głównie w Chinach, Japonii, Korei i Mongolii. W Polsce na stanowiskach naturalnych spotykana jest chryzantema Zawadzkiego.
Biorąc pod uwagę liczbę kwiatostanów, można wyróżnić: odmiany standardowe – o dużym i pojedynczym kwiatostanie umieszczonym na wierzchołku pędu oraz odmiany gałązkowe – z pękami drobnych koszyczków znajdującymi się na rozkrzewionym pędzie głównym.
Sprawdź: Złocienie - Jesienne kompozycje na balkon i taras
Fot. 123RF.com/ Chryzantemy należą do jednych z najtrwalszych kwiatów ciętych. Ich trwałość w wazonie może wynosić nawet 4 tygodnie.
Uprawa i pielęgnacja chryzantem
Najlepsze dla chryzantem jest stanowisko słoneczne. Podłoże powinno być żyzne, próchniczne i przepuszczalne o odczynie obojętnym (pH około 7,0). Rośliny negatywnie reagują na przesuszenie co objawia się szybkim więdnięciem, dlatego wymagają regularnego podlewania. Chryzantemy posiadają również duże wymagania pokarmowe. Dlatego co 10-14 dni powinno się stosować płynny nawóz, najlepiej taki z dużą zawartością potasu.
Ponieważ są to kwiaty uprawiane w pojemnikach, do gruntu można je wysadzać w zasadzie przez cały okres wegetacyjny. Najczęściej jednak robi się to jesienią, wraz z rozpoczęciem kwitnienia (wrzesień-październik). Rośliny sadzi się w odstępach co około 50-100 cm. Gdy kwiaty przekwitną warto skrócić pędy (o ponad połowę), a rośliny przenieść do chłodnego i jasnego pomieszczenia. W okresie zimowym należy zapewnić im dodatnią temperaturę. W tym czasie ograniczamy również podlewanie. Wiosną rośliny można przenieść do ogrodu.
Uszczykiwanie wierzchołków
U wszystkich odmian chryzantem warto przeprowadzać zabieg uszczykiwania. Wykonuje się go do połowy lata w celu dobrego rozkrzewienia roślin. Polega on na usuwaniu krótkich, niezdrewniałych wierzchołków pędów.
Najatrakcyjniejsze odmiany chryzantem
W szkółkach i sklepach ogrodniczyć spotykać możemy liczne odmiany chryzantem, które różnią się m.in. wysokością, pokrojem, wytrzymałością na mróz czy kształtem, kolorem i wielkością kwiatów.
Grupy odmian jesiennych
Chryzantema ogrodowa ‘Boda Red’ – to drobnokwiatowa odmiana, o czerwonym zabarwieniu kwiatów.
Chryzantema ogrodowa ‘Agora Bordeaux’ – wyróżnia się bordowym zabarwieniem kwiatów.
Chryzantema ogrodowa ‘Aluga White’ – charakteryzuje się dużymi i białymi kwiatami. To odmiana o bardzo zwartym i kulistym pokroju.
Chryzantema ogrodowa ‘Fuji White’ – o białym zabarwieniu kwiatów.
Chryzantema ogrodowa ‘Burma’ – odmiana drobnokwiatowa o różowych kwiatach z ciemnym środkiem.
Chryzantema ogrodowa ‘Vigorelli Pink’ – drobnokwiatowa odmiana o anemonowych kwiatach w barwie różowofioletowej.
Chryzantema ogrodowa ‘Celia’ – wyróżnia się daliowymi kwiatami o żółtym zabarwieniu.
Chryzantema ogrodowa ‘Divalys’ – wyróżniająca się kulistymi i białymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Kerry’ – we wrześniu ukazują się anemonowe, żółte kwiaty.
Grupy odmian letnich
Chryzantema ogrodowa ‘Aluga Yellow’ – wyróżnia się dużymi i żółtymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Amiko Pink’ – wyróżnia się dużymi i różowymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Cabalero Violet’ – wyróżnia się fioletowymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Cameo’ – kwiaty o różowym zabarwieniu.
Chryzantema ogrodowa ‘Conaco Orange’ – należy do grupy drobnokwiatowych o pomarańczowych kwiatach.
Odmiany mrozoodporne
Chryzantema ogrodowa ‘Apollo’ – odmiana nadająca się do uprawy w gruncie przez cały rok. Roślina o pomarańczowoczerwonych kwiatach. Kwitnie od października.
Chryzantema ogrodowa ‘Beatrice’ – nadaje się do uprawy w gruncie przez cały rok. Wyróżnia się ciemnoczerwonymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Bronzefeuer’ – rośliny osiągają do 50 cm wysokości. Od września pojawiają się kwiaty w różnych odcieniach złota i brązu.
Chryzantema ogrodowa ‘Clara Curtis' – to jedna z najpopularniejszych i mrozoodpornych odmian, osiąga do 70 cm wysokości. W sierpniu ukazują się różowawe kwiaty.
Chryzantema ogrodowa ‘Shelly’ – niewysokie rośliny kwitnienie rozpoczynają we wrześniu. Kwiaty są pomarańczowe.
Chryzantema ogrodowa ‘Cortona’ – wyróżnia się niskim wzrostem i bardzo zwartym pokrojem. We wrześniu ukazują się żółte kwiaty.
Pozostałe odmiany
Chryzantema ogrodowa ‘Borealie Orange’ – odmiana o pełnych i złocistobrązowych kwiatach.
Chryzantema ogrodowa ‘Branice’ – o pełnych kwiatach barwy białej z kremowym środkiem.
Chryzantema ogrodowa ‘Conaco Bronze’ – to odmiana wyróżniająca się pełnymi, kulistymi i złocistobrązowymi kwiatami.
Chryzantema ogrodowa ‘Havana’ – bardzo dekoracyjna odmiana o ciemnoczerwonym zabarwieniu kwiatów.
Chryzantema ogrodowa ‘Louka’ – charakteryzująca się białymi kwiatami z żółtym środkiem.
Chryzantema ogrodowa ‘Nankin’ – to wielkokwiatowa odmiana, wyróżniająca się igiełkowymi kwiatami o żółtym zabarwieniu.
Chryzantema ogrodowa ‘Spiro Lilac’ – średniokwiatowa odmiana o igiełkowych, liliowych kwiatach.
Chryzantema ogrodowa ‘Toulouse’ – bardzo dekoracyjna odmiana o daliowych kwiatach barwy czerwonej.
Chryzantema ogrodowa ‘Zuki’ – należy do grupy odmian wielkokwiatowych. Wyróżnia się igiełkowymi i miedzianymi kwiatami.
Deccoria.pl