Spis treści:
- Dynia – charakterystyka
- Dynia – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne
- Czym nawozić dynię?
- Kiedy nawozić dynię?
- Jak często nawozić dynię?
- Czego nie lubi dynia?
- Jak wzmocnić dynię?
Dynia – charakterystyka
Dynia to warzywo, które pochodzi z Ameryki Środkowej. W Polsce początkowo była traktowana jako egzotyczna ciekawostka. Za sprawą pożywnych i smacznych potraw, jakie można z niej przyrządzić, zyskała na popularności.
Pod jej uprawę potrzeba sporo miejsca, ale można ją bez problemu hodować w przydomowym ogródku. Dynia zwyczajna (cucurbita pepo), dynia olbrzymia (cucurbita maxima) oraz dynia piżmowa (cucurbita moschata) to trzy najchętniej uprawiane przez nas gatunki.
Dynia – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne
Dynia uprawiana jest od tysięcy lat nie tylko jako warzywo do zastosowań kulinarnych, ale także jako środek leczniczy. Dzięki swoim właściwościom dynia uznawana jest za superfood. Jest cennym źródłem witamin E, A, B1, B2 oraz C, a także potasu. W 100 gramach tego warzywa możemy znaleźć 1 g białka, 0,1 g tłuszczu oraz 6,5 g węglowodanów.
Dynie pozytywnie reaguje na nawożenie kompostem w ilości 40-60 t/ha. Fot.123RF.com
Mówi się, że dynia jest najbardziej niedocenianym warzywem w naszym kraju, a szkoda, bo zawiera bardzo dużo składników odżywczych takich jak karetenoidy, zwłaszcza beta-karoten, który jest fantastycznym przeciwutleniaczem. Dynia jest doskonałym źródłem błonnika pokarmowego, potasu i wapnia. Jest też idealna dla diabetyków, ze względu na niską zawartość cukrów prostych. Dzięki tryptofanowi pozytywnie działa na nasze samopoczucie – tryptofan jest niezbędny do wytwarzania serotoniny, z kolei serotonina wpływa na wytwarzanie w naszym organizmie melatoniny, która jest odpowiedzialna za sen.
Dynia to również pestki, które mają korzystny wpływ na skórę, włosy i paznokcie. Za sprawą znajdującej się w nich luteiny wspomaga procesy związane z widzeniem. Zawarty w pestkach dyni błonnik poprawia perystaltykę jelit. W pestkach można też znaleźć zdrowe tłuszcze, selen, magnez i cynk. Uważa się również, że korzystnie działają na potencję za sprawą cynku, który jest minerałem poprawiającym żywotność plemników, a także wzmacnia odczuwanie podniecenia oraz orgazmu. Magnez z kolei poprawia funkcjonowanie układu nerwowego.
Dynię należy nawozić przed posadzeniem jej do gruntu. Fot.123RF.com
Czym nawozić dynię?
Dynia jest łatwa w uprawie, ale żeby dobrze rosła, trzeba wziąć pod uwagę kilka ważnych wskazówek. Przede wszystkim to roślina światłolubna i ciepłolubna – warto więc uprawiać ją na stanowisku słonecznym, ale osłoniętym od wiatru. Gleba, w której sadzimy dynię, powinna być żyzna, przepuszczalna, wilgotna, oraz bogata w składniki pokarmowe, fosfor, potas oraz azot.
Czym nawozić dynię, aby urosła duża i dorodna? Warto uprawiać ją w miejscu, które jesienią było nawożone obornikiem. Jeżeli planujesz posadzić dynię w glebie, którą dopiero co zasiliłeś kompostem, może ona nie urosnąć z powodu poboru tlenu przez nierozłożony kompost.
Nawożąc glebę pod dynie, warto pamiętać o odpowiedniej zawartości składników mineralnych: 80-100 (NO3+NH4) mg/dm3, 60-80 P mg/dm3, 175-200 K mg/dm3, 50-75 Mg mg/dm3. W przypadku dyni nawożenie kompostem w ilości 40-60 t/ha jest idealnym rozwiązaniem, gdyż roślina bardzo dobrze reaguje na tę dawkę.
Do nawożenia dyni warto wybierać nawozy organiczne, czyli naturalne takie jak gnojówka roślinna na bazie pokrzywy – taki nawóz bez większych problemów można zrobić samemu w domu. Dynia również bardzo lubi dokarmianie jej dolistnie wieloskładnikowymi nawozami.
Nawożenie ma istotne znaczenie w uprawie dyni - decyduje o wielkości i jakości uzyskanego plonu. Fot.123RF.com
Kiedy nawozić dynię?
Kiedy nawozić dynię? Kiedy na naszej roślinie pojawią się zawiązki owoców, czyli na początku czerwca. Nawożenie warto stosować aż do sierpnia, co 7–10 dni. Lipiec to czas, kiedy nasza roślina potrzebuje najwięcej składników pokarmowych. Dobrym rozwiązaniem jest zasilenie podłoża mieszanką kompostu i obornika jesienią, rok wcześniej przed planowanym sadzeniem dyni.
Dynię należy zasilać nawozem przed posadzeniem jej do gruntu. Gdy roślina zawiąże owoce, nadal warto ją regularnie nawozić.
Jak często nawozić dynię?
W ciągu całego cyklu wzrostu rośliny warto zasilić ją nawozem trzy razy. Jak nawozić dynię?
- Składniki odżywcze takie jak fosfor stosujemy przed siewem nasion lub sadzeniem wcześniej przygotowanej rozsady do ziemi – najlepiej dokarmić w ten sposób dynię miesiąc przed jej wysadzeniem; wystarczy łyżeczka uniwersalnego nawozu z fosforem rozprowadzona wokół miejsca, w którym planujemy posadzić naszą roślinę.
- Gdy pojawią się małe zawiązki owoców, warto zasilić ziemię nawozem wzbogaconym w fosfor oraz potas.
- Gdy owoce dyni są już wielkości 10 cm, roślinę dokarmia się siarczanem potasowym – warto rozprowadzić łyżeczkę tego nawozu wokół dyni.
Przeczytaj również: Końcem lata zacznij przygotowywać dla niej stanowisko. Dynia Hokkaido to jesienny hit
Dynia Hokkaido jest jedną z najmniejszych odmian dyni jadalnych. Fot.123RF.com
Czego nie lubi dynia?
Czego nie lubi dynia? Z racji tego, że jest rośliną ciepłolubną, okres jej uprawy w naszym klimacie jest ograniczony. Dynia nie lubi chłodu i przymrozków, dlatego warto ją chronić przed wiatrem lub okresowymi przymrozkami – można w tym celu zastosować agrowłókninę, którą okrywa się roślinę. Dynia nie lubi również przesadzania, ale jeśli trzeba to zrobić, to warto wybrać największą bryłę wraz z wytworzonymi już korzeniami.
Sadząc dynię, warto uwzględnić kilka czynników:
- Na uprawę dyni może niekorzystnie wpłynąć niechciane sąsiedztwo: pomidory, inne odmiany dyni, ogórki, kapusta, melon, kabaczek, arbuz, patison, ziemniak, warzywa, które potrzebują dużo składników odżywczych np. bakłażan.
- Warto zachować możliwie dużą odległość między rozsadami.
- Dobrze zmieniać stanowisko dyni – nie należy jej uprawiać w tym samym miejscu dłużej niż 3-4 lata.
- Warto uprawiać ją w miejscu, gdzie wcześniej były uprawiane rośliny nawożone.
- Dynia nie lubi być sadzona na podłożu, na którym wcześniej rosły inne rośliny należące do rodziny dyniowatych.
Jak wzmocnić dynię?
Aby dynie dobrze rosły, warto pomyśleć o tym, jak je wzmocnić. Tym, co przede wszystkim najlepiej wpływa na jakość i wczesność plonu, poza odpowiednim nawożeniem, jest przycinanie rośliny w początkowym stadium jej wzrostu. Cięcie dobrze jest wykonać w drugiej połowie czerwca – roślinę należy wtedy przyciąć w okolicy 5–6 liścia.
Jeżeli w sierpniu pozostały jakieś kwiaty, które jeszcze nie wytworzyły owoców, warto je usunąć. Gdy zauważysz jakieś nieowocujące pędy, również powinieneś je usunąć. Tego typu zabiegi korzystnie wpływają na owoce pozostawione na roślinie – przede wszystkim przyspiesza to ich dorastanie i dojrzewanie.
Jak wzmocnić dynię? Cięcie nie tylko wzmacnia roślinę, ale również przyczynia się do ograniczenia wystąpienia chorób grzybowych. Cięcie dyni najlepiej wykonać w słoneczny dzień – rany szybko wysychają, dzięki czemu roślina nie jest narażona na atak choroby grzybowej.
Jeżeli chcesz, by dynia wyhodowała dorodne owoce, regularnie ją podlewaj – pamiętaj jednak o tym, by nie przesadzić z ilością wody, ponieważ może to doprowadzić do gnicia korzeni.
Warto również zwrócić uwagę na odczyn gleby – dynia lubi podłoże o odczynie lekko obojętnym lub zasadowym (pH 6-7).
Przeczytaj również: Efektowna roślina o bardzo nietypowym zastosowaniu. Jak uprawiać tykwę pospolitą?
Tykwa uprawiana jest od stuleci i wykorzystywana na różne sposoby. Fot. 123RF.com/Pexels
"Na zdrowie": Dynie pasują do wszystkiego na INTERIA.TV.