Perukowiec – charakterystyka gatunku
Perukowiec (Cotinus Mill) to jeden z gatunków roślin przynależących do rodziny nanerczowatych. W naturalnych warunkach ten niewielki krzew porasta tereny środkowej i południowej części USA, północno-wschodnią część Meksyku, południową Europę oraz znaczącą część Azji. W Polsce najpopularniejszą odmianą tego gatunku jest perukowiec podolski (Cotinus coggygria), nazywany inaczej perukowcem zwyczajnym.
W optymalnych warunkach krzewy dorastają do 3-5 metrów wysokości i mają rozłożysty, nieco zaokrąglony pokrój. Cechą charakterystyczną perukowca są jego skrętoległe liście, osadzone na cienkich ogonkach, żółte drewno o specyficznym zapachu oraz bardzo dekoracyjne, rozgałęzione kwiatostany wiechowate o nitkowatych szypułkach. Z kolei owoce perukowca mają postać spłaszczonych nagich lub owłosionych pestkowców o zabarwieniu ciemnoczerwonym bądź brązowym. Krzew kwitnie obficie od maja do lipca.
Perukowiec – kwiaty
Głównym walorem dekoracyjnym perukowca podolskiego są jego okazałe, barwne kwiatostany. Roślina posiada drobne kwiaty, które wyrastają na końcach pędów i tworzą dużą wiechę o średnicy 20 cm. Czerwone, delikatnie pierzaste kwiatostany zdobią krzew nawet w okresie owocowania. Gęsta mgiełka pokrywa krzewy perukowców każdego lata. Stąd właśnie wzięła się nazwa tego krzewu – oryginalnie wyglądające kwiatostany swoim wyglądem bardzo przypominają perukę.
Fot. 123RF/PICSEL
Najciekawsze odmiany perukowca do ogrodu
Perukowiec podolski ze względu na swoje stosunkowo duże rozmiary powinien być uprawiany wyłącznie w większych ogrodach. Na szczęście w szkółkach ogrodniczych dostępne są także odmiany perukowca cechujące się niewielkim pokrojem, które z powodzeniem można sadzić w niewielkich przydomowych ogródkach. Należą do nich m.in. odmiany Lisjo (Smokey Joe) oraz Young Lady, których wysokość z reguły nie przekracza 2 metrów.
Warto wiedzieć o tym, że w zależności od odmiany liście oraz owoce perukowca podolskiego mogą mieć różną barwę. Różnorodny wybór dostępnych gatunków pozwala na zakup krzewu, który będzie najbardziej odpowiadał naszym oczekiwaniom. Obecnie dużą popularnością wśród polskich ogrodników i działkowiczów cieszą się odmiany:
- Ancot (Golden Spirit) - o żółtozielonych liściach i jasnoróżowych owocostanach,
- Dusky Maiden - o intensywnie purpurowoczerwonych liściach oraz ciemnoróżowych owocostanach,
- Kanari - o jasnozielonych liściach oraz żółtych owocostanach,
- Purpureus - o purpurowych liściach i czerwonych owocostanach,
- Royal Purple - o ciemnobordowych liściach i ciemnoróżowych owocostanach,
- Lisjo (Smokey Joe) - odmiana kompaktowa, o jasnozielonych liściach oraz różowych, bardzo licznych owocostanach,
- Velvet Cloak - o purpurowych liściach i czerwonych owocostanach,
- Young Lady - odmiana kompaktowa o ciemnozielonych liściach i kremowych owocostanach.
Perukowiec – wymagania uprawowe i pielęgnacja
Perukowiec podolski jest rośliną stosunkowo łatwą w uprawie. Nie wymaga przeprowadzania żadnych specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, jest całkowicie mrozoodporny. Krzew ten preferuje stanowiska ciepłe i dobrze nasłonecznione, charakteryzuje się wysoką odpornością na okresowe susze oraz upały, przez co doskonale sprawdzi się również w mieście. Nie zaleca się sadzenia perukowca w miejscach półcienistych i cienistych – bark odpowiedniej ilości światła sprawia, że pędy stają się cieńsze, a liście i kwiatostany tracą swoją intensywne zabarwienie.
Perukowiec – ziemia
Perukowiec podolski ma bardzo niewielkie wymagania glebowe, można go sadzić praktycznie w każdej glebie. Niemniej jednak najlepiej rośnie na podłożu piaszczysto-gliniastym, dobrze przepuszczalnym, zasobnym w wapń.
Sadzenie perukowca podolskiego
Perukowiec można sadzić zarówno wiosną, jak i jesienią. Szczególną uwagę należy zachować na zapewnieniu odpowiednich odstępów pomiędzy krzewami, co umożliwi im swobodny rozrost. Decydując się na posadzenie perukowca jesienią, warto pamiętać o tym, że młode rośliny są znacznie bardziej podatne na działanie niskich temperatur, dlatego też powinno się zabezpieczyć je wyściółką.
Perukowiec podolski - pielęgnacja
Pielęgnacja perukowca ogranicza się jedynie do systematycznego podlewania rośliny, dotyczy to w szczególności młodych roślin. Zaleca się, aby w pierwszym miesiącu po posadzeniu krzew codziennie obficie podlewać - najlepiej rano. Dorosłe okazy nie wymagają już tak częstego podlewania.
W zależności od indywidualnych potrzeb perukowiec podolski można nawozić przy użyciu ekologicznych nawozów lub profesjonalnych środków dostępnych w sklepach ogrodniczych.
Perukowiec - choroby
Pomimo tego, że perukowiec podolski charakteryzuje się wyjątkową wytrzymałością na niesprzyjające warunki środowiskowe, to warto pamiętać o tym, że osłabione rośliny mogą zostać zaatakowane przez groźne choroby grzybowe, w tym werticiliozę. Jej główną przyczyną jest grzyb znajdujący się w ziemi, który wnika w głąb rośliny poprzez system korzeniowy. Charakterystycznym objawem tej choroby jest nagłe więdnięcie liści, co w efekcie może doprowadzić do całkowitego obumarcia krzewu.
Perukowiec – przycinanie
O czym już wspominaliśmy, perukowiec podolski w sprzyjających warunkach dorasta do 3-5 metrów. Chcąc ograniczyć rozrost krzewu, wczesną wiosną przy pomocy profesjonalnego sekatora należy przyciąć delikatnie młode pędy - tuż nad pąkiem, który zwrócony jest ku zewnątrz. Najlepszy czas na przycinanie perukowca to przełom marca i kwietnia.
Oprócz cięcia formującego, co 3-4 lata zaleca się przeprowadzić cięcie prześwietlające, w celu usunięcia osłabionych lub porażonych gałęzi. Dzięki temu zabiegowi pozostałe pędy perukowca będą bujnie kwitły. W tym przypadku warto pamiętać również o dokładnym oczyszczeniu ran oraz odpowiednim zabezpieczeniu miejsc, gdzie zostało przeprowadzone cięcie. Świetnie sprawdzą się tutaj wszelkiego rodzaju maści ogrodnicze ochronne, które przyspieszają gojenie się ran powstałych na skutek przycinania, obcinania oraz szczepienia krzewów.
Perukowiec – zastosowanie
Perukowiec jako roślina ozdobna chętnie sadzony jest w przydomowych ogródkach oraz miejskich parkach. Krzew efektownie prezentuje się posadzony pojedynczo w nasadzeniach soliterowych, a także kompozycjach mieszanych, w towarzystwie z innymi krzewami, a nawet iglakami. Perukowiec podolski dobrze wygląda w zestawieniu między innymi z berberysem, tamaryszkiem czy złotokapem. Warto wiedzieć również o tym, że liście niektórych odmian perukowców są często wykorzystywane w garbarstwie, z pędów natomiast pozyskuje się kolorowy barwnik.
Autor: Redakcja Deccoria.pl