Spis treści:
- Co to jest octan wapnia?
- Jak wykorzystać octan wapnia w ogrodzie?
- Mleczan wapnia – właściwosci i przepis
- Zastosowanie mleczanu wapnia w ogrodzie
Co to jest octan wapnia?
Octan wapnia to związek powstający w wyniku neutralizacji kwasu octowego przez węglan wapnia, najczęściej w formie drobno zmielonej kredy malarskiej. W trakcie reakcji chemicznej wydziela się dwutlenek węgla, a roztwór uzyskuje lekko zasadowe pH, co poprawia jego stabilność i bezpieczeństwo dla tkanek roślinnych. Gotowy preparat pozostaje bezbarwny i ciekły, a po aplikacji tworzy na powierzchni liści cienką, higroskopijną warstwę, która stanowi zarówno fizyczną barierę przed patogenami, jak i źródło łatwo przyswajalnego wapnia oraz mikroelementów naturalnie obecnych w occie jabłkowym lub winnym. Roztwór skutecznie hamuje kiełkowanie zarodników Phytophthora infestans, sprawcy zarazy ziemniaczanej, już po kilkunastu godzinach od zastosowania.
Przygotowanie preparatu na bazie tego środka jest dość proste. Do pięciolitrowego naczynia wlewa się 250 ml octu o stężeniu 6% i dodaje 100 ml zawiesiny kredy przygotowanej w proporcji 130 g kredy malarskiej na litr wody. Po kilku minutach burzliwej reakcji gazowej płyn uspokaja się i można dopełnić naczynie wodą – najlepiej deszczówką – uzyskując roztwór gotowy do bezpośredniego użycia. Alternatywnie można przyrządzić koncentrat w proporcji 1:2 (ocet do kredy) i rozcieńczać go na bieżąco przed zabiegami. W przeciwieństwie do wielu konwencjonalnych środków ochrony roślin zawierających miedź, octan wapnia nie akumuluje się w glebie i nie zagraża pożytecznym mikroorganizmom.
Jak wykorzystać octan wapnia w ogrodzie?
Zabiegi z użyciem octanu wapnia rozpoczyna się zwykle już pod koniec marca, kiedy temperatura w ciągu dnia przekracza 8°C, a na drzewach pestkowych widoczne są pierwsze oznaki rozwoju pąków. W tej fazie wegetacji oprysk działa profilaktycznie, ograniczając rozwój parcha jabłoni, zanim grzyb przeniknie do młodych tkanek. W przypadku pomidorów uprawianych pod osłonami aplikację środka zaleca się rozpocząć w maju, od fazy czwartego liścia, i kontynuować w cyklu cotygodniowym do końca lipca. Również warzywa korzeniowe, takie jak marchew i burak, korzystają na regularnym stosowaniu octanu – opryski przeprowadza się w trzech kluczowych momentach: po wschodach, tuż przed zwarciem rzędów oraz po pierwszym cięciu naci. Środek może być również stosowany profilaktycznie w uprawach roślin ozdobnych, takich jak róże, dalie czy hortensje, do zapobiegania atakom mączniaka i plamistości liści.
Przeczytaj również: Octan wapnia na pomidory – najlepszy naturalny oprysk i ochrona przed chorobami
Preparat można bezpiecznie mieszać wyłącznie z mocznikiem. W przypadku innych nawozów lub środków ochrony zalecany jest przynajmniej siedmiodniowy odstęp pomiędzy aplikacjami, by uniknąć reakcji chemicznych i powstawania osadów. Opryski najlepiej wykonywać wczesnym rankiem lub po zmierzchu, kiedy parowanie cieczy jest mniejsze, a owady zapylające pozostają nieaktywne. W ogrodnictwie przydomowym często stosuje się dodatek hydrolizatu białka kurzego w dawce 200 ml na każdy litr cieczy opryskowej. Tworzy on trwałą, półprzepuszczalną warstwę, która ogranicza zmywanie środka przez deszcz. Taka forma zabezpieczenia pozwala utrzymać ochronne właściwości preparatu nawet po intensywnych opadach. Przy systematycznym stosowaniu octanu wapnia zmniejsza się presja chorób grzybowych bez uszczerbku dla jakości i wielkości plonów.
Mączniak często atakuje uprawy po gwałtownych zmianach pogody. W takich warunkach warto stosować opryski profilaktyczne. Fot. miyuki3 / Canva Pro
Mleczan wapnia – właściwości i przepis
Mleczan wapnia powstaje w wyniku reakcji kwasu mlekowego – zawartego w zakwasie żytnim – z kredą malarską, czyli węglanem wapnia. W rezultacie otrzymuje się płyn zawierający nie tylko wapń w formie łatwo dostępnej dla roślin, lecz także bakterie kwasu mlekowego i śladowe ilości witamin z grupy B, co dodatkowo wspiera mikroflorę gleby. Roztwór ten ma lekko zasadowy odczyn (pH 7,5–7,8) i wykazuje zdolność wiązania jonów metali ciężkich, co może zmniejszać stres oksydacyjny wywołany niedoborem składników pokarmowych, takich jak magnez czy żelazo. Po oprysku na liściach tworzy się cienka warstwa ochronna, która uszczelnia mikropęknięcia na skórce i utrudnia wnikanie patogenów grzybowych. To szczególnie przydatne w uprawach regularnie atakowanych przez suchą zgniliznę wierzchołkową.
Przeczytaj również: Niezawodne przepisy na opryski domowej roboty. Przepędzą mrówki, mszyce a nawet ślimaki
Przygotowanie preparatu zaczyna się od sporządzenia zakwasu: do litrowego słoja wlewa się po dwie szklanki letniej, przegotowanej wody i mąki żytniej razowej, a całość pozostawia do fermentacji w temperaturze pokojowej przez tydzień do dziewięciu dni. W tym czasie powstaje roztwór kwasu mlekowego, który po odcedzeniu klarownej części jest gotowy do zobojętnienia. Do każdego litra zakwasu dodaje się 100 ml zawiesiny kredy malarskiej, przygotowanej w proporcji 11 g kredy na 100 ml wody. Preparat należy dokładnie wymieszać i odczekać do momentu, aż przestanie się pienić. Po zakończeniu reakcji płyn rozcieńcza się wodą w proporcji 1:1.
Mleczan wapnia dobrze sprawdza się również w pielęgnacji roślin ozdobnych, np. floksów. Fot. AL-Travelpicture/CanvaPro
Zastosowanie mleczanu wapnia w ogrodzie
Pierwszy oprysk preparatem na bazie mleczanu warto zaplanować na połowę kwietnia, szczególnie w uprawach rozsad, kiedy liścienie mają już intensywnie zielony kolor. W tym okresie młode rośliny są najbardziej narażone na zgorzel siewek, a aplikacja roztworu wyraźnie wzmacnia ich odporność. W przypadku warzyw dyniowatych – takich jak ogórki, cukinie czy dynie – opryski należy wykonywać regularnie co siedem dni, począwszy od momentu pojawienia się pierwszych pąków kwiatowych, czyli zazwyczaj w czerwcu, aż do początku sierpnia. Zastosowanie preparatu w tunelach foliowych najlepiej zaplanować tuż po zmierzchu, co pozwala na wolniejsze odparowywanie cieczy i lepsze wchłanianie składników. Mleczan wapnia dobrze sprawdza się również w pielęgnacji roślin ozdobnych, zwłaszcza tych podatnych na mączniaka, takich jak floksy czy astry, poprawiając ich kondycję i ograniczając liczbę porażonych liści.
Przeczytaj również: Zerwij na łące i przygotuj oprysk. Zabezpieczysz ogórki przed mączniakiem
Środek ten nie powinien być jednak łączony z nawozami azotowymi lub fosforowymi. Obecność tych składników może prowadzić do wytrącania się osadów i zmniejszenia skuteczności oprysku. Aby uniknąć niepożądanych interakcji chemicznych, warto zachować przynajmniej tygodniowy odstęp. Preparat sprawdza się szczególnie dobrze w przypadku pomidorów gruntowych, zwłaszcza odmian o długim okresie wegetacji, które są bardziej podatne na choroby w czasie wysokiej wilgotności powietrza i burzowej pogody w lipcu. W sadach drzew ziarnkowych, takich jak jabłonie deserowe, zaleca się wykonanie dwóch oprysków – pierwszy w drugiej dekadzie maja, a kolejny na początku czerwca – w celu ograniczenia występowania plamistości podskórnej.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj też:
Wielozadaniowy oprysk do drzew i krzewów owocowych. Naturalny, bez chemicznych wspomagaczy
Zrób specjalną gnojówkę i wlej do kretowiska lub nory. Wykurzysz krety i nornice
Naturalny nawóz na silne korzenie i lepsze owocowania. Ogórki i pomidory rosną jak malowane