Spis treści:
- Dzielżan – długo kwitnąca bylina
- Ciekawe odmiany dzielżanu
- Dzielżan jesienny – uprawa
- Dzielżan jesienny – zastosowanie w ogrodzie
Dzielżan – długo kwitnąca bylina
Dzielżan jesienny (Helenium autumnale) to okazała bylina należąca do rodziny astrowatych, która pochodzi z terenów Ameryki Północnej. W środowisku naturalnym rośnie na siedliskach wilgotnych, w podmokłych lasach, na łąkach czy brzegach rzek. W zależności od odmiany osiąga od 50 do 150 cm wysokości. Roślina ta tworzy kępy, z których wyrastają wzniesione, sztywne pędy (są one rozgałęzione w górnej części oraz omszone). Wyrastają na nich lancetowate, ciemnozielone liście o długości 8-12 cm.
Dzielżan jesienny jest znany przede wszystkim ze swojego spektakularnego kwitnienia, które rozpoczyna się zwykle w drugiej połowie lata i trwa aż do listopada. Jego kwiaty są języczkowate i zebrane w koszyczki o średnicy około 5 cm. Te z kolei zebrane są w baldachogrona po kilka lub kilkanaście sztuk. Swoim wyglądem przypominają one małe słoneczniki. Barwa kwiatów dzielżanu jesiennego zależy od odmiany – mogą one być żółte, pomarańczowe, czerwone czy brązowe (w różnych odcieniach i kombinacjach). Ponadto jest to bylina miododajna, dlatego chętnie odwiedzana jest przez pszczoły, trzmiele, motyle i inne zapylacze.
Kwiaty dzielżanu jesiennego mogą być żółte, pomarańczowe, czerwone, a nawet brązowe. Fot.TonyBaggett/CanvaPro
Ciekawe odmiany dzielżanu
Dzielżan jesienny występuje w wielu odmianach, dlatego doskonale sprawdzi się w różnych aranżacjach ogrodowych. Wśród najciekawszych możemy wymienić m.in.:
- Red Jewel – odmiana o podłużnych, ciemnozielonych liściach oraz ciemnoczerwonych kwiatach z bordowym środkiem;
- Helena Red Shades – ciekawa odmiana, która tworzy czerwono-żółto-brązowe kwiaty. Zakwita już w czerwcu, a jej kwitnienie utrzymuje się aż do przymrozków;
- Carmen – atrakcyjna odmiana, która wyróżnia się żółto-pomarańczowymi kwiatami. Osiąga wysokość 60 cm;
- Siesta – odmiana kompaktowa osiągająca jedynie 45-50 cm wysokości. Od czerwca do września zdobią ją ciemnoczerwone kwiaty z ciemnym środkiem;
- Hayday Golden Bicolor – wyróżnia się żółtymi kwiatami z czerwonymi przebarwieniami płatków;
- Helena Gold – odmiana o jednolitych kwiatach w żółtym kolorze. Wraz z przekwitaniem ich środki nieco ciemnieją.
Dzielżan jesienny – uprawa
Uprawa dzielżanu jesiennego jest stosunkowo łatwa. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, by pięknie się prezentować. Oprócz zapewnienia optymalnych warunków do wzrostu i rozwoju roślin zalecane jest też regularne usuwanie przekwitłych kwiatostanów. Czynność ta pomoże przedłużyć okres kwitnienia oraz poprawić kondycję roślin. Choć dzielżan jesienny jest stosunkowo odporny na mróz, niektóre odmiany wymagają zabezpieczenia na zimę, zwłaszcza w regionach o chłodniejszym klimacie. Sprawdź, jak uprawiać i pielęgnować tę roślinę, aby cieszyć się jej kwitnieniem jak najdłużej.
Dzielżan jesienny najlepiej czuje się na stanowiskach słonecznych, choć poradzi sobie też w miejscach lekko zacienionych. Fot.rognar/123RF.com
- Sadzenie
Sadzenie dzielżanu jesiennego najlepiej przeprowadzić wiosną lub jesienią. Należy przy tym uważać, by nie wyginać korzeni (może to spowodować, że bylina nie będzie rosnąć). Dla dzielżanu warto przygotować większy dołek. Jeśli chodzi o rozstaw między roślinami, powinien on wynosić 40-60 x 40-60cm, choć wszystko zależy od wybranej odmiany.
Przeczytaj również: Złocistożółta piękność zachwyca aż do września. Tojeść kropkowana - uprawa i pielęgnacja
- Stanowisko i ziemia
Pod uprawę dzielżanów jesiennych najlepiej przeznaczyć stanowiska słoneczne, ewentualnie lekko zacienione. Preferują gleby żyzne, przepuszczalne i stale wilgotne, choć poradzą sobie w każdej przeciętnej ziemi ogrodowej. Jeśli chodzi o odczyn gleby, powinien on być obojętny lub lekko kwaśny.
- Podlewanie i nawożenie
Z racji tego, że dzielżan jesienny źle znosi suszę, należy zadbać o jego regularne podlewanie, zwłaszcza w czasie upałów i długo utrzymującej się bezdeszczowej pogody. Z kolei zaniedbanie tej czynności objawia się słabszym kwitnieniem, a także zasychaniem dolnych liści. Podłoże powinno być umiarkowanie wilgotne, ale nie mokre, gdyż może to doprowadzić do gnicia korzeni. Nawożenie dzielżanu zalecane jest wiosną, czyli w okresie intensywnego wzrostu pędów. Do tego celu sprawdzą się zarówno nawozy mineralne (np. dla roślin kwitnących), jak i organiczne (m.in. herbatka kompostowa). Stosując preparaty, należy ściśle przestrzegać dawek, ponieważ nadmiar składników pokarmowych może przełożyć się na wzrost masy zielonej kosztem kwiatów.
- Zimowanie
Dzielżan jesienny jest rośliną dość odporną na niskie temperatury. Okazy rosnące w regionach o chłodniejszym klimacie wymagają jednak zabezpieczenia na zimę. Po pierwszych przymrozkach warto przyciąć łodygi rośliny na wysokości około 10-15 cm nad ziemią. Następnie glebę wokół byliny należy przykryć warstwą ściółki (np. kompostem, liśćmi, korą drzewną czy słomą). Powinna ona mieć około 5-10 cm grubości. Ściółka zabezpieczy korzenie dzielżanu przed mrozem, a nawet pomoże zapobiec erozji gleby.
Dzielżan jesienny jest dość odporny na niskie temperatury, a także ataki chorób czy szkodników. Fot.apugach/123RF.com
- Rozmnażanie
Rozmnażanie dzielżanu jesiennego można przeprowadzić na kilka sposobów. W okresie wiosennym można podzielić starsze kępy na mniejsze części i posadzić je w nowym miejscu (warto to robić co 3-4 lata). Kolejnym sposobem na pozyskanie nowych roślin jest wysiew nasion. Można to zrobić wiosną lub jesienią. Nasiona wysiewamy do pojedynczych doniczek (po 2-3 sztuki), a po przymrozkach wysadzamy je do gruntu. Rozmnażanie dzielżanu jesiennego jest też możliwe przez sadzonki pędowe. W okresie od kwietnia do maja pobieramy je z wierzchołków pędów, po czym ukorzeniamy je w piaszczysto-torfowym podłożu, a następnie przesadzamy na miejsce stałe.
- Choroby i szkodniki
Dzielżan jesienny jest dość odporny na występowanie chorób i szkodników. Nie oznacza to jednak, że jest całkowicie wolny od problemów. Zagrożenie stanowią mącznik prawdziwy i zgnilizna korzeni, ale nie tylko. Rośliny te mogą zostać zaatakowane przez ślimaki. Aby chronić je przed inwazją szkodników, warto rozsypać wokół nich popiół, mączkę bazaltową czy potłuczone skorupki jajek.
Dzielżan jesienny – zastosowanie w ogrodzie
Dzielżan jesienny jest rośliną uniwersalną, dlatego sprawdzi się w każdym typie ogrodu, m.in. w stylu wiejskim, naturalistycznym czy angielskim. Najefektowniej prezentuje się posadzony w większych grupach wzdłuż murów, płotów czy ogrodzeń. Można go zestawiać z takimi roślinami, jak floksy, jeżówki, astry, rudbekie, liliowce, krwawniki, złocienie, a także kocimiętka, szałwia omszona czy przetacznik kłosowy. Dzielżany dobrze jest obsadzić niższymi roślinami, ponieważ często gubią dolne liście. Co więcej, można je uprawiać w pojemnikach. Ponadto dzielżan jesienny nadaje się na kwiat cięty, często wykorzystywany jest w suchych bukietach.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Rośliny odporne na suszę. Samowystarczalne gatunki, którym palące słońce służy
Róże odporne na suszę. Ciekawe odmiany i uprawa róż wytrzymałych na słońce