Spis treści:
- Drzewko laurowe, czyli wawrzyn szlachetny
- Jak uprawiać drzewko laurowe w domu?
- Rozmnażanie drzewka laurowego
- Liście laurowe – właściwości i zastosowanie
Drzewko laurowe, czyli wawrzyn szlachetny
Wawrzyn szlachetny (Laurus nobilis) to zimozielony krzew lub niewielkie drzewo wywodzące się ze strefy śródziemnomorskiej; w gruncie dorasta zwykle do kilku metrów, natomiast w pojemnikach utrzymuje się na poziomie ok. 80-150 cm. Liście są skórzaste, lancetowate, gładkie i lśniące, przeciętnie 6-12 cm długości i 2-4 cm szerokości; intensywny aromat uwalniają dopiero po roztarciu lub podgrzaniu. Kwiaty, drobne i żółtawe, tworzą się w kątach liści, z reguły na starszych egzemplarzach i rzadko pojawiają się w warunkach mieszkaniowych. Ze względu na powolny wzrost i dobrą tolerancję cięcia roślina jest chętnie prowadzona jako drzewko na pniu z kulistą koroną lub zagęszczony pojemnikowy „żywopłot”.
Gatunek ten jest dwupienny, więc osobno występują rośliny męskie i żeńskie. Dobrze toleruje suche powietrze, ale w donicy wymaga stale wilgotnego, przepuszczalnego podłoża i skutecznego drenażu. Krótki spadek temperatury do około -5°C nie powoduje większych problemów, ale przedłużający się mróz prowadzi do uszkodzeń tkanek i zrzucania liści. W rodzimych warunkach oznacza to konieczność uprawy pojemnikowej: od wiosny do jesieni roślina może stać na zewnątrz w miejscu osłoniętym i słonecznym, a zimą powinna przechodzić spoczynek w pomieszczeniu.
Jak uprawiać drzewko laurowe w domu?
Drzewko najlepiej rośnie w miejscu bardzo jasnym, zapewniającym minimum sześć godzin światła dziennie i osłoniętym przed porywami wiatru. W okresie wegetacji dobrze znosi 18-26°C, natomiast od późnej jesieni preferuje 5-10°C, co hamuje niepożądane, wydłużone przyrosty i ogranicza ryzyko chorób. Donica powinna być ciężka i stabilna, tylko o rozmiar większa od bryły korzeniowej; gatunek wyraźnie lepiej reaguje na „ciasny” pojemnik niż nadmiar podłoża. W uprawie sprawdza się standardowa mieszanka ziemi ogrodniczej z dodatkiem 20-30% perlitu lub drobnego żwiru, o odczynie 6,5-7,5, która utrzymuje wilgoć, ale nie zatrzymuje wody przy korzeniach.
Przeczytaj również: Na liściach drzewka laurowego pojawił się lepiący sok? To znak, że zaatakowały go szkodniki
Latem wawrzyn podlewa się obficie, zwykle wykorzystujemy około 1 litra wody na donicę o średnicy 20 cm, natomiast jesienią dawkę ograniczamy do około 200–300 ml, jedynie utrzymując lekką wilgotność podłoża. Zalegająca woda w osłonce lub na podstawce prowadzi do gnicia korzeni i zrzucania liści, dlatego nadmiar należy szybko usuwać. Od kwietnia do lipca zalecane jest zasilanie co dwa tygodnie nawozem wieloskładnikowym lub biohumusem, po czym dokarmianie przerywa się, by przygotować roślinę do spoczynku.
Cięcie najlepiej wykonać pod koniec zimy albo na początku wiosny: wówczas skraca się młode przyrosty o około jedną trzecią, zagęszcza koronę i koryguje kształt, a w sezonie usuwa jedynie pojedyncze, zaschnięte fragmenty. Przy uprawie wawrzynu na liście przyprawowe należy unikać agresywnych środków chemicznych, ponieważ ich pozostałości mogą przeniknąć do surowca. Zamiast tego warto stosować metody mechaniczne i łagodne preparaty na bazie ziół i olejków ogrodniczych, które skutecznie ograniczają aktywność szkodników, nie zanieczyszczając liści.
Kwiaty i nasiona wawrzynu rzadko pojawiają się w warunkach domowych. Fot. Maksims Grigorjevs/Canva Pro
Rozmnażanie drzewka laurowego
W warunkach domowych najłatwiejsze i jest rozmnażanie z sadzonek półzdrewniałych pobieranych późnym latem, zwykle w sierpniu lub na początku września. Wybiera się zdrowe, jednoroczne pędy o grubości zbliżonej do zapałki i długości 8-12 cm, z których usuwa się dolne liście, a podstawę lekko nacina, by pobudzić proces ukorzeniania. Tak przygotowane sadzonki zanurza się w ukorzeniaczu zawierającym auksynę, po czym sadzi w wilgotnej mieszance torfu z piaskiem lub perlitem. Całość przykrywa się przezroczystą osłoną z folii, co pozwala utrzymać wysoką wilgotność powietrza. Optymalna temperatura podłoża to 18-22°C, a korzenie formują się po 8-12 tygodniach.
Możliwe jest także rozmnażanie z nasion, choć metoda ta jest znacznie trudniejsza. Nasiona należy wysiewać jesienią, zaraz po zbiorze, gdyż już po kilku miesiącach tracą zdolność kiełkowania. Wysiewa się je płytko, do wilgotnego i przepuszczalnego podłoża, utrzymując stałą temperaturę około 18-20°C. Kiełkowanie może potrwać kilka miesięcy, dlatego metoda ta wymaga cierpliwości i regularnego kontrolowania warunków wzrostu. Można zastosować też odkłady, czyli sposób rozmnażania polegający na przygięciu długiego, elastycznego pędu i przysypaniu go wilgotną ziemią, tak by mógł wypuścić korzenie. Po kilku miesiącach, gdy młoda roślina się ukorzeni, oddziela się ją od egzemplarza macierzystego i przesadza do osobnej doniczki.
Przeczytaj również: Napar z liści laurowych do sadzonek pomidorów. Na grube łodygi, mocne korzenie i zdrowy plon
Liście laurowe – właściwości i zastosowanie
Liście wawrzynu zawierają olejek eteryczny bogaty w eukaliptol, eugenol, linalol i pineny – związki o właściwościach rozgrzewających, przeciwzapalnych i pobudzających krążenie. Stosowany w formie naparu lub olejku pomaga rozluźnić napięte mięśnie i łagodzić bóle stawów, dlatego często wykorzystuje się go do kąpieli i masaży regeneracyjnych. Działa również oczyszczająco na skórę i wzmacnia cebulki włosów – do płukanki wystarczy zalać trzy lub cztery suszone liście 500 ml wrzątku, zaparzać przez 15 minut, a po ostudzeniu przelać przez włosy. Regularne stosowanie takiego naparu ogranicza przetłuszczanie i pomaga utrzymać zdrową skórę głowy. Dzięki zawartości antyoksydantów wawrzyn wspiera naturalne procesy regeneracyjne organizmu i ułatwia utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi.
W codziennej kuchni liście laurowe są jedną z najbardziej rozpoznawalnych przypraw. Ich lekko gorzki, ziołowy smak doskonale podkreśla aromat dań mięsnych, zwłaszcza wołowiny, dziczyzny i wieprzowiny. Dodaje się je do rosołu, gulaszu, bigosu, sosów pomidorowych, potraw z kapusty i zup strączkowych, takich jak grochówka czy fasolowa. W mniejszych ilościach sprawdzają się także w marynatach, kiszonkach oraz wywarach warzywnych. Wystarczy jeden lub dwa listki na garnek, dodane na początku gotowania. Długie podgrzewanie wydobywa z nich pełnię aromatu i nadaje potrawom głęboki, wyrazisty smak.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Co zrobić, żeby cytryna kwitła, gdy na zewnątrz jest zimno? Uprawa drzewka cytrynowego w domu
Najlepsze wykorzystanie liści z ogrodu. Sprawdź mało znane sposoby, już więcej ich nie wyrzucisz
Kwitnie o nietypowej porze i nie kaprysi jak katalpa. Perełkowiec japoński – uprawa i zastosowanie