Spis treści:
- Cykl rozwojowy ćmy bukszpanowej – kiedy jest najwięcej gąsienic?
- Objawy żerowania ćmy bukszpanowej – jak rozpoznać, że to nie grzyb czy susza?
- Jak zwalczyć ćmę bukszpanową – naturalne metody
- Co, gdy naturalne sposoby nie pomagają?
Cykl rozwojowy ćmy bukszpanowej – kiedy jest najwięcej gąsienic?
Żeby skutecznie walczyć z tym szkodnikiem, trzeba zrozumieć jego „harmonogram życia”. Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis) przybyła do Europy z Chin, Korei i Japonii. W naszym klimacie potrafi wydać dwie do trzech generacji rocznie.
- Zimowanie – ostatnia generacja gąsienic chowa się na zimę w jedwabistych oprzędach wewnątrz krzewów. Wyglądają jak małe, zwinięte listki sklejone pajęczynką.
- Wiosna (marzec–kwiecień) – wraz z ociepleniem gąsienice budzą się i zaczynają intensywnie żerować. To najlepszy moment na pierwsze działania, zanim krzewy stracą liście.
- Maj–czerwiec – z poczwarek wylatują dorosłe motyle, które w ciągu kilku dni składają jaja na spodniej stronie liści bukszpanu.
- Lato (lipiec–sierpień) – pojawia się druga fala żerowania młodych larw. W ciepłych latach następuje jeszcze trzecia generacja – często najbardziej niszczycielska, bo rośliny są już osłabione.
Wniosek: jeśli w lipcu patrzymy na piękne, zielone bukszpany i myślimy „to był dobry rok” – możemy być w wielkim błędzie. Nowe gąsienice są wtedy w drodze.
Objawy żerowania ćmy bukszpanowej – jak rozpoznać, że to nie grzyb czy susza?
Ćma bukszpanowa nie bawi się w delikatne degustacje. Jej gąsienice potrafią ogołocić krzew w kilka dni.
Najbardziej charakterystyczne symptomy:
- wygryzione blaszki liści – zostają tylko „żyłki” liścia, jakby ktoś wysysał jego wnętrze,
- zielone lub czarne grudki odchodów – rozsypane w środku krzewu i na ziemi pod nim,
- jedwabiste oprzędy – wyglądają jak pajęczyny i sklejają liście w kępy,
- zasychające pędy – gąsienice obgryzają nie tylko liście, ale też korę młodych pędów, co powoduje ich obumieranie.
W odróżnieniu od chorób grzybowych, takich jak bukszpanowa zaraza, tu mamy zawsze ślady żerowania i obecność ruchliwych larw – zielonych z ciemnymi paskami i czarną głową.
Przeczytaj również: Ćma bukszpanowa już wyrządza szkody? Wypróbuj francuski patent na szkodnika
Jak zwalczyć ćmę bukszpanową – naturalne metody
Zanim sięgniemy po chemię, warto wykorzystać mechaniczne i biologiczne sposoby, które naprawdę potrafią zdziałać cuda, szczególnie jeśli działamy wcześnie.
1. Dmuchawa do liści – szybki i skuteczny sposób
To metoda, o której mało kto wie, a może uratować nawet mocno zaatakowane krzewy. Wystarczy ustawić mocny nawiew i „przedmuchać” bukszpan z obu stron. Gąsienice wypadają masowo, szczególnie te ukryte głęboko. Wskazówka: pod krzewem rozkładamy folię, aby łatwo zebrać intruzy i je zutylizować.
2. Olej neem
To naturalny preparat roślinny z nasion drzewa neem. Działa dwojako: powoduje natychmiastowe przerwanie żerowania i uniemożliwia gąsienicom dalszy rozwój oraz przepoczwarzenie. Rozcieńczamy zgodnie z instrukcją i opryskujemy całą roślinę – koniecznie od środka, bo to tam chowają się larwy.
W sierpniu pojawia się druga fala żerowania młodych larw ćmy bukszpanowej. Fot. martinaunbehauen/123RF.com
3. Ręczne zbieranie
Brzmi jak syzyfowa praca, ale przy mniejszych nasadzeniach jest skuteczne. Trzeba jednak mieć refleks – gąsienice są zaskakująco szybkie i potrafią schować się w głąb krzewu.
4. Bacillus thuringiensis
To bakteria, która po zjedzeniu przez gąsienicę wytwarza toksynę i zabija ją od środka. Występuje w preparatach biologicznych. Jest bezpieczna dla ludzi, zwierząt i innych owadów, ale działa tylko na młode stadia larwalne.
Przeczytaj również: Gdzie zimuje ćma bukszpanowa? Kiedy może zaatakować i zniszczyć krzewy?
Co, gdy naturalne sposoby nie pomagają?
Jeśli z jakiegoś powodu dopuścimy do masowego rozwoju drugiej lub trzeciej generacji, krzew może być już w takim stanie, że delikatne metody nie wystarczą.
Wtedy mamy trzy opcje:
- Cięcie ratunkowe – mocno skracamy krzew, usuwając wszystkie części z gąsienicami i oprzędami. Roślina w większości przypadków odbija w następnym sezonie.
- Silniejsze środki ochrony roślin – dostępne w sklepach ogrodniczych preparaty chemiczne działają kontaktowo i systemowo. Trzeba jednak stosować je z zachowaniem środków ostrożności.
- Wymiana nasadzeń – coraz więcej ogrodników rezygnuje z bukszpanów na rzecz roślin podobnych w formie, ale odpornych na ćmę (np. ostrokrzew czy laurowiśnia w formie kulistej).
Nie tylko zwalczaj, ale też zabezpieczaj swój ogród przed powrotem ćmy bukszpanowej. Jak zapobiegać powrotowi ćmy bukszpanowej? Możesz wdrożyć monitoring feromonowy, czyli specjalne pułapki sygnalizują moment wylotu motyli i pozwalają przygotować się na kolejną falę gąsienic. Zachowaj czujność zwłaszcza wiosną, od marca do maja. Stwórz przyjazne środowisko dla naturalnych wrogów ciem, czyli wróbli, sikorek, os, a nawet nietoperzy. Dbaj o czystość – wszelkie resztki roślinne z larwami powinny trafiać do worków na odpady zmieszane, a nie na kompost czy do zielonego pojemnika.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Naturalny oprysk ochronny na pomidory. Zaraza nie atakuje, a owoce są zdrowe, duże i soczyste
Marchewka rośnie długa, ale cienka. Co musisz zrobić, by była duża i bardziej soczysta?
Jak podlewać i nawozić hortensje w donicach? Pielęgnacja dla pięknego, długiego i bujnego kwitnienia