Spis treści:
Czym jest pH gleby i dlaczego jest ważne?
Odczyn gleby to miara jej kwasowości lub zasadowości, oceniana w skali od 0 do 14. Glebę o pH poniżej 7 nazywamy kwaśną, o pH 7 – neutralną, a tę powyżej 7 pH – zasadową.
Na co wpływa ten czynnik? Jest on kluczowy dla uprawy roślin z kilku powodów.
- Przyswajalność składników odżywczych
Odczyn gleby decyduje o tym, jakie składniki odżywcze są dostępne dla roślin. Na przykład gleba o pH 6-7 sprzyja dostępności azotu, fosforu i potasu.
Niskie pH wpływa na mikroorganizmy gleby odpowiedzialne za przekształcanie azotu z formy organicznej w przyswajalną dla roślin – jej dostępność jest zmniejszona. Rośliny mogą mieć trudności z pozyskiwaniem azotu, co objawia się żółknięciem liści i spowolnionym wzrostem. Dobrze za to rozwijają się korzenie – ułatwione jest pozyskiwanie manganu i glinu, które wpływają na tę część roślin.
W kwaśnej glebie trudniej dostępny jest też fosfor. Jego niedobór ogranicza kwitnienie.
Kwasowe pH zmniejsza przyswajanie potasu, zwiększając podatność roślin na choroby. Niedobór potasu skutkuje gorszą jakością owoców. Dodatkowo niski poziom pH ogranicza przyswajanie magnezu, powodując chlorozę liści. Mikroelementy, takie jak żelazo, mangan czy cynk, także stają się mniej dostępne w warunkach niskiego pH. To prowadzi do żółknięcia liści.
Gleba może mieć odczyn kwaśny, obojętny czy zasadowy. Fot.sergeyussr/CanvaPro
- Zdrowie roślin
Wysoka kwasowość gleby ogranicza dostępność azotu, fosforu i potasu. Rośliny takie jak pomidory czy papryka, które preferują lekko kwaśne lub neutralne pH, mogą mieć trudności w przyswajaniu tych substancji, co skutkuje ich osłabionym wzrostem.
Niskie pH gleby sprzyja rozwojowi patogenów i szkodników. Na przykład pomidory w kwaśnej glebie są podatne na choroby grzybowe, a ich system korzeniowy staje się mniej odporny na stres.
- Aktywność mikroorganizmów
Mikroorganizmy, takie jak bakterie, grzyby oraz pierwotniaki, pełnią wiele istotnych funkcji: rozkładają materię organiczną, wpływają na dostępność i przyswajalność składników mineralnych oraz utrzymują strukturę gleby.
Optymalne pH dla większości mikroorganizmów wynosi od 6 do 7,5. Wtedy następuje ich intensywne rozmnażanie, co sprzyja przetwarzaniu materii organicznej. Dzięki temu składniki odżywcze, takie jak azot, fosfor i potas, są dostępne w formach przyswajalnych dla roślin.
Wysoka kwasowość gleby powoduje wymieranie pożytecznych mikroorganizmów.
Przeczytaj również: Jak zakwasić glebę? Proste i skuteczne sposoby na dostosowanie pH ziemi
- Zdolność do retencji wody
Gleby o zrównoważonym pH mają strukturę sprzyjającą zatrzymywaniu wody w obrębie podłoża. Ziemie kwaśne również dobrze gromadzą wodę. Mają więcej próchnicy tworzącej agregaty glebowe. Te zatrzymują wilgoć i umożliwiają jej uwalnianie do korzeni roślin.
Z kolei gleby zasadowe tworzą twarde, zbite warstwy ograniczające przepływ i zatrzymywanie wody. Wtedy rośnie ryzyko niedoborów wilgoci i ograniczenia jej dostępności dla roślin.
Odczyn gleby wpływa na przyswajalność składników pokarmowych przez rośliny. Fot.chabkc/123RF.com
Jak zbadać pH gleby?
Prostym i przystępnym sposobem jest badanie gleby z pomocą płynu Helliga. Jest on dostępny w większości sklepów ogrodniczych. Jak z niego korzystać i czy sprawdzi się też w przypadku początkujących ogrodników?
- Badanie gleby z pomocą płynu Helliga
Chcesz samodzielnie przeprowadzić badanie gleby z pomocą płynu Heliga? Postępuj według poniższych kroków.
- Pobierz próbkę gleby: Wybierz kilka miejsc w ogrodzie, aby uzyskać reprezentatywne próbki. Zbieraj próbki z głębokości 1–2 cm, omijając zanieczyszczenia takie jak resztki roślinne. Zróżnicowanie miejsc poboru pozwoli dobrze oszacować pH gleby w całym ogrodzie. Zbieraj próbki w różnych porach roku, aby uzyskać pełniejszy obraz zmian pH w czasie.
- Zastosuj płyn Helliga: Nałóż kilka kropli płynu na próbkę gleby. Obserwuj, jak zmienia się kolor próbki. Płyn reaguje z minerałami i substancjami organicznymi w glebie. Każda zmiana koloru odpowiada określonej wartości pH. Użyj tabeli z kolorami dostarczonej z płynem, aby poznać pH próbki.
- Odczytaj wynik: Kolory zmieniające się od żółtego do czerwonego wskazują na kwaśną glebę, podczas gdy zmiany od zielonego do niebieskiego – zasadową. Jeżeli wynik zbliża się do pH 7, gleba jest neutralna. Im bardziej precyzyjnie odczytasz wyniki, tym lepiej dostosujesz warunki do wymagań swoich roślin.
Pomiar pH gleby można zbadać za pomocą płynu Helliga. Fot.kryzhov/123RF.com
- Przykładowe wyniki pomiaru gleby
Podczas badania gleby za pomocą płynu Helliga możesz uzyskać różne wyniki w zależności od miejsca pobrania próbki:
- pH 4–5: gleba bardzo kwaśna – optymalna dla roślin wrzosowatych, takich jak borówki amerykańskie czy azalie. Rośliny te są przystosowane do wzrostu w kwaśnym środowisku.
- pH 6–7: gleba lekko kwaśna do neutralnej – odpowiednia dla warzyw i większości roślin ozdobnych. W tym zakresie pH rośliny takie jak marchew, pomidory czy róże najlepiej się rozwijają.
- pH powyżej 7: gleba zasadowa – sprzyja roślinom takim jak lawenda czy goździki.
Regularne badanie pH gleby za pomocą płynu Helliga pozwala na szybką diagnozę i dostosowanie warunków do potrzeb uprawianych roślin. Dzięki zrozumieniu, czym jest pH gleby i dlaczego jest ważne, oraz umiejętności monitorowania i zmiany jego wartości, stworzysz optymalne warunki w swoim ogrodzie i precyzyjnie rozplanujesz stanowiska np. dla kwiatów i warzyw.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Chore liście drzew owocowych – zbierz je, a skorzysta na tym cały ogród
Co zrobić, żeby nie śmierdziało z kompostownika? Wystarczy jedna rzecz
Jak ograniczyć liczebność szkodników w glebie? Zrób to teraz, na wiosnę będą efekty