Z artykułu dowiesz się:
- Co warto wiedzieć na temat cynii
- Jakie są popularne gatunki cynii
- Jak uprawiać cynię - kiedy ją siać i sadzić w ogrodzie
- Jakie zastosowanie w ogrodzie ma cynia
Cynie — charakterystyka
Cynie (Zinnia) to powszechnie uprawiane ogrodowe rośliny jednoroczne pochodzące z Meksyku i spotykane na terenach obu Ameryk. Nasz klimat jest więc dla nich zupełnie odmienny i mimo że latem radzą sobie bardzo dobrze, zima jest dla nich zabójcza, ponieważ rośliny nie są mrozoodporne. Właśnie z tego powodu cynie uprawiane są w naszym kraju jako rośliny jednoroczne i co sezon należy wysiewać lub sadzić je od nowa. Efekty jednak są tego warte.
Bogata jest paleta barw, jakie przybierają cynie. Kwiaty mogą być białe, żółte, purpurowe, czerwone lub fioletowe. Możesz zdecydować się na posianie kilku odmian cynii. Dzięki temu twój ogródek zyska znakomitą, kolorową dekorację.
Przeczytaj również: Sadzenie dalii po majowych przymrozkach: o czym należy pamiętać?
Cynie — gatunki
Istnieje około 20 gatunków cynii. Część z nich często pojawia się w polskich ogrodach. Jeśli zastanawiasz się, które cynie najlepiej wysiać, przygotowaliśmy dla ciebie listę najciekawszych propozycji:
- Cynie wytworne
Odmiany cynii wytwornych są najczęstszym wyborem w polskich ogrodach. Mogą osiągać różne wysokości – od 30 do 100 cm. Wymienić tutaj warto odmiany takie jak „Canary Bird” czy „Red Man”. Są one świetną dekoracją nie tylko w ogrodzie, ale również w wazonie – zwłaszcza po ścięciu dłuższych roślin. Kwiaty cynii wytwornych występują w wielu kolorach („Canary Bird” są żółte, a „Red Man” – oczywiście czerwone).
- Cynie wąskolistne
Kwiaty cynii wąskolistnych (np. mieszanki „Persian Carpet”) mają zwykle kolor biały, żółty lub pomarańczowy, choć spotkać też możesz odmiany o barwie czerwonej, różowej lub fioletowej. Wysokość rośliny wynosi około 40 cm.
- Cynie daliowe
Jedne z wyższych gatunków cynii. Ich wysokość sięga nawet do 90 cm. Cynie daliowe mają kwiaty o średnicy kilkunastu centymetrów. Dzięki temu ścięte rośliny warto umieścić także w wazonie. Stworzysz tym samym piękną, domową dekorację. Wymienić tu warto popularne odmiany „Eldorado” czy „Envy”.
- Cynie kaktusowe
Są nieco niższe od cynii daliowych, bo osiągają do 80 cm wysokości. Gatunek kaktusowy ma kwiaty w przeróżnych kolorach. W zależności od odmiany mają barwę jasną (różowa „Pinca” czy pomarańczowa „Inca”) lub ciemną (fioletowa „Lilac Emperor”).
- Cynie chryzantemowe
Odmiany tego gatunku mają najczęściej kwiaty koloru różowego („Empress”) lub pomarańczowego („Blaze”). Cynie chryzantemowe zazwyczaj sięgają na wysokość 60 cm.
- Cynie pomponowe
To niski gatunek. Cynie pomponowe nie przekraczają 50 cm wysokości. Mają jednak sporo kwiatów o gęstej strukturze. Prawdopodobnie spotkasz w sklepach nasiona odmian takich jak „Thumbelina” czy „Liliput”.
Cynie to nieodłączny element letniego ogrodu. Fot. 123RF/PICSEL
Cynie — uprawa
Cynie są łatwe w uprawie i mają niewielkie wymagania. Poniżej wyjaśniamy, jak je wysiewać i pielęgnować.
- Podłoże dla cynii
Gleba, którą wykorzystasz dla tej rośliny, powinna być bogata w składniki pokarmowe. Musisz zapewnić cynii żyzne podłoże. Dobrze, aby odczyn ziemi wahał się od 5,5 do 7,5 pH (gleba lekko kwaśna, obojętna lub lekko zasadowa).
- Stanowisko
Stanowisko słoneczne jest najbardziej lubiane przez cynie. Kwiatów będzie wtedy najwięcej. Możesz być jednak pewny, że roślina ta będzie również prawidłowo rozwijać się w półcieniu, choć zakwitnie mniej obficie.
- Podlewanie cynii
Pamiętaj, że cynie lubią umiarkowane podlewanie. Oczywiście, jeśli lato jest upalne i suche, nie możesz zapominać o regularnym nawadnianiu podłoża. Przez większość sezonu jednak nie musisz tego robić zbyt często.
- Wysiew cynii i uprawa sadzonek
Masz dwie możliwości pozyskiwania nowych roślin z sadzonek. Pierwszym sposobem jest kupowanie gotowej rozsady, która nadaje się do wsadzenia do gruntu. Drugim – tańszym – wariantem jest wysiewanie cynii z nasion do inspektów i samodzielne przygotowanie młodych roślin.
Zastanawiasz się, kiedy wysiać cynie? Nasiona najlepiej wysiewać w marcu lub kwietniu do pojemników. Wystarczy, że umieścisz nasiona cynii na podłożu i przysypiesz cienką warstwą ziemi. Możesz również umieścić je w dołkach. Jeśli chodzi o przykrywanie nasion, alternatywą dla ziemi jest piasek ogrodniczy.
A jak postępować z siewkami? Powinieneś pikować siewki cynii, kiedy te wykształcą dwie pary liści właściwych. Jeśli nie chcesz tego robić, musisz wysiać nasiona rzadziej, np. co 10 cm.
Kiedy można przenieść sadzonki cynii do gruntu? Rośliny można posadzić w miejscu docelowym, gdy minie ryzyko przymrozków, czyli najlpiej w połowie maja.
Przed umieszczeniem sadzonek na zewnątrz w zaplanowanym miejscu musisz przez kilka dni je hartować. To bardzo ważny proces, który przyzwyczai młode cynie do promieni słonecznych, wiatru oraz spadków temperatury.
Jeśli chcesz wysiać kwiaty wprost do gruntu, powinieneś zrobić to również w drugiej połowie maja. Ryzyko przymrozków jest już wtedy niewielkie, więc możesz spodziewać się szybkiego wykiełkowania nasion. Sadząc rośliny, pamiętaj o tym, by utrzymywać odstęp około 30 cm pomiędzy sadzonkami.
Cynie – sadzonki czy wysiew do gruntu?
Jeśli masz okazję kupić gotowe sadzonki w maju, możesz się na to zdecydować. Jeśli natomiast zależy ci na wysiewaniu nasion, zacznij uprawę cynii w marcu lub kwietniu w ogrzewanym pomieszczeniu albo w maju na zewnątrz. Ostatnia metoda jest najłatwiejsza, ale najmniej efektywna. Dlaczego?
Wysiewanie nasion wprost do gruntu znacząco opóźni rozwój cynii. Kwiaty pojawią się dopiero w lipcu i sierpniu. Prawdopodobnie nie będą one tak okazałe, jak z sadzonek prowadzonych z rozsady. Uzyskasz też mniejszą liczbę kwiatów cynii, co wpłynie na słabszy efekt dekoracyjny.
Przeczytaj również: Kiedy sadzić i jak uprawiać mieczyki w ogrodzie? Poznaj sprawdzone wskazówki
Sadzonki cynii najlepiej wysadzać na rabaty dopiero w drugiej połowie maja. Fot. Getty Images
Cynie — choroby
Cynie są roślinami, na których rozwijają się czasem grzyby. Przyciągają również mszyce i ślimaki. Jak sobie radzić z takimi problemami?
Na cynii może zacząć rozwijać się grzyb, kiedy zrobi się chłodno i deszczowo. Najprawdopodobniej będzie to mączniak prawdziwy, który objawia się białymi plamami na liściach rośliny. Aby uchronić ją przed tą dolegliwością, staraj się podlewać wyłącznie podłoże. Unikaj zalewania liści oraz łodyg. Jeśli jednak twoje cynie już zaatakował mączniak prawdziwy, zastosuj odpowiedni preparat grzybobójczy.
A co ze szkodnikami? Cynie mogą być atakowane przez mszyce. W tym wypadku musisz wykonać opryski odpowiednimi środkami, które wspomogą walkę z tymi szkodnikami. Jeśli natomiast roślina przyciągnie ślimaki lub gąsienice, musisz usuwać każdego szkodnika ręcznie. Możesz jednak zabezpieczyć cynie rosnące w donicach, umieszczając je na wyższych podstawkach. Wtedy z pewnością szkodniki nie będą miały łatwego dostępu do rozwijającej się rośliny.
Cynie najlepiej prezentują się posadzone w grupach. Fot. Getty Images
Cynie — zastosowanie w ogrodzie
Cynie można uprawiać na jednorocznych rabatach w towarzystwie innych roślin o podobnym terminie kwitnienia. Warto jednak wziąć pod uwagę, że najlepiej wyglądają posadzone w grupach. Sprawdzą się też do wypełniania pustych luk w ogrodzie i tworzenia kwitnących aranżacji. Cynie bywają także wykorzystywane do obsadzania obwódek i skalniaków. Kwiaty te można również sadzić w donicach i przyozdabiać nimi balkony i tarasy.
Cynie ze względu na swój urok od lat uprawia się w polskich ogrodach. Są bardzo wytrzymałe, dlatego można je wykorzystywać na kwiaty cięte do wazonów.