Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym różni się grubosz jajowaty od drzewiastego
- Jakie są wymagania grubosza
- Jakie są choroby i szkodniki grubosza
Grubosz jajowaty – charakterystyka
Grubosz jajowaty, łac. crassula ovata, jest sukulentem, który pochodzi z Afryki Południowej. Można go spotkać także pod nazwą grubosz owalny lub srebrzysty. W naturalnych warunkach rośnie w glebie, na zewnątrz, gdzie może osiągnąć imponujące wymiary – nawet 4 m wysokości! W Polsce jest uprawiany jako roślina doniczkowa, gdzie przy odpowiedniej pielęgnacji rośnie maksymalnie na wysokość 1 m.
Grubosz wyróżnia się wśród innych roślin doniczkowych niezwykle ciekawym pokrojem a'la drzewo. Tworzy gruby pień pokryty jasną, błyszczącą korą. Wyrastają z niego liczne pędy – niby gałęzie – gęsto pokryte mięsistymi, grubymi, jajowatymi liśćmi. Mają one ciemnozielony kolor, czasami z jasno czerwonym brzegiem lub spodem. Stanowią one magazyny wody, dzięki którym roślina może przetrwać długie okresy bez nawadniania. Dlatego grubosz to dobry wybór dla osób, które często zapominają podlać swoje okazy lub dużo czasu spędzają w podróży.
Grubosz – kwiat
Niewiele osób wie, że grubosz kwitnie, a robi to naprawdę efektownie! Kwiaty są dość drobne i zazwyczaj mają biały kolor, choć można spotkać okazy o jasnoróżowej barwie. Okwiat składa się z 5 płatków, pośród których znajduje się wypukła zalążnia z zabawnie zwisającymi na boki pręcikami.
Kwiaty wyrastają na cienkich łodyżkach na szczytach pędów tylko w okresie jesienno-zimowym. Pojawiają się wyłącznie u starszych okazów, więc jeśli masz młodą sadzonkę, na pierwsze kwiatostany będziesz musiał trochę poczekać. Niemniej stanowią wspaniałe urozmaicenie tej dostojnej rośliny.
Ziemia dla grubosza powinna być żyzna Fot. Deccoria.pl
Grubosz jajowaty vs grubosz drzewiasty – różnice
Na rynku dostępne są dwie odmiany grubosza crassul – ovata (jajowaty) i arborescens (drzewiasty), które są bardzo często mylone. Nic dziwnego. Obie mają podobny, drzewiasty pokrój, ale tworzą inne liście. Grubosz jajowaty ma je podłużne i ciemnozielone, a drzewiasty – okrągłe, szarozielone lub niebieskozielone z czerwoną obwódką, bez połysku.
Druga odmiana wyróżnia się także porą kwitnienia, która przypada na przełom maja i czerwca.
Grubosz - wymagania
Grubosz drzewiasty i jajowaty mają niewielkie potrzeb glebowe i stanowiskowe. Aby zdrowo rosły, tworzyły piękne, mięsiste liście i kwitły, wystarczy zapewnić im:
- przepuszczalne podłoże z dodatkiem gruboziarnistego piasku, ale bez torfu. Dobrze sprawdza się ziemia przeznaczona dla sukulentów i kaktusów wymieszana z piaskiem w stosunku 3:1,
- grubą warstwę drenażu na dnie doniczki. Najlepiej, jeśli ma ok. 2-3 cm, dzięki temu korzenie nie będą narażone na gnicie,
- jasne stanowisko, nawet w bezpośrednim słońcu. Roślina potrzebuje min. 4 godzin słońca w ciągu dnia, aby zdrowo się rozwijać i nie wyciągać liści w kierunku okna. Brak wystarczającej ilości światła może także sprawiać, że liście stracą swój kształt. Ekspozycja na promienie słoneczne sprawia również, że obrzeża liści grubosza czerwienieją,
- optymalną temperaturę – w ciągu dnia powinna ona wynosić od 20 do 22°C, a w nocy ok. 12 -15°C. Dzięki temu stworzysz roślinie warunki podobne do tych, które miała w naturalnym środowisku.
Jeśli chcesz, żeby grubosz zakwitł, powinieneś zimą przenieść go do chłodnego pomieszczenia, w którym panuje temperatura ok. 13°C. Dzięki temu pobudzisz roślinę do wzrostu.
Grubosz – pielęgnacja
Drzewko szczęścia jest dość proste w uprawie, dzięki czemu doskonale sprawdza się jako pierwsza roślina dla dzieci i początkujących ogrodników. Jednak, żeby mogło rosnąć, nie wolno zapominać o:
- regularnym nawadnianiu co ok. 2 tygodnie, gdy podłoże przeschnie – grubosza należy podlewać obficie, a po podlaniu usunąć nadmiar wody z podstawki. Dzięki temu zapobiegniesz rozwojowi chorób grzybowych i gniciu korzeni. Uważaj jednak, by nie przelewać rośliny. Z tego powodu zdarza się, że grubosz gubi gałązki i marszczy liście,
- nawożeniu od marca do października, co ok. 4 tygodnie – najlepiej użyć do tego płynnego preparatu do roślin zielonych. Zimą należy zaprzestać nawożenia, aby nie doprowadzić do przekarmienia grubosza,
- przesadzaniu co 2-3 lata – wymianę podłoża należy przeprowadzić, gdy korzenie zaczną wystawać z doniczki. Wtedy należy zmienić doniczkę na taką, która ma średnicę o 2-3 cm większą niż poprzednia. Podczas przesadzania warto podciąć korzenie, aby pobudzić je do rozwoju.
Tak pielęgnowana roślina z pewnością będzie miała piękne, jajowate i jędrne liście. Dzięki temu stworzysz niezwykle efektowną dekorację południowego parapetu.
Formowanie grubosza – bonsai
Grubosz jajowaty ma wiele zalet, a jedną z nich są miękkie pędy, które można dowolnie wyginać i w rezultacie zrobić ze zwykłego drzewka szczęścia oryginalną dekorację. Aby uformować go np. na bonsai, należy:
- usunąć całkowicie wszystkie nadmiernie wyciągnięte ku słońcu, grube lub pionowo wyrośnięte gałązki,
- obciąć tzw. dzikie pędy, czyli wszystkie odrosty boczne na głównym konarze, które nie będą częścią korony, a mogą osłabiać grubosza i zaburzać całą kompozycję,
- przyciąć młode pędy korony poniżej dolnych liści i nadać im pożądany kształt.
Choć roślina po zabiegu wygląda dość dramatycznie, zwłaszcza jeśli zostawiłeś same konary, nie należy się obawiać, że się zniszczy. Już po kilku tygodniach na obciętych pędach pojawią się pierwsze zalążki liści, a po roku drzewko będzie miało gęstą i bujną koronę.
Natomiast wszystkie ucięte gałązki umieść w pojemniku ze świeżą wodą i poczekaj aż wypuszczą korzenie. Dobrym pomysłem jest dodanie do płynu tabletki węgla aktywnego, który pomoże zapobiec gniciu rośliny. Kiedy bryła korzeniowa będzie wystarczająco duża, umieść młode sadzonki w ziemi, np. w kępach po trzy i zacznij formowanie. Po kilku latach efekt z pewnością będzie zachwycający.
Czego nie lubi grubosz? Należy uważać, by nie przelać rośliny - zalane korzenie sprawiają, że zaczyna marszczyć liście fot. 123RF/PICSEL
Grubosz – choroby
Grubosz jajowaty jest prawdziwym drzewkiem szczęścia dla ogrodnika, ponieważ wystarczy o niego odpowiednio dbać, aby nie tylko efektownie wyglądał, ale był także odporny na różne choroby i szkodniki. Jednak, mimo wielu starań, może zdarzyć się tak, że pojawią się na nim:
- biały nalot i korkowaciejące rany – oznaki obecności mączniaka prawdziwego, czyli choroby grzybowej. To ektopasożyty, które wysysają z rośliny cenne minerały oraz wodę. Szybko doprowadzają do marszczenia się i opadania liści, a w efekcie obumierania całej rośliny. Mączniak pojawia się, gdy roślina była za często podlewana, w jej podstawce stała woda lub podczas nawadniania zmoczyły się liście. Aby zwalczyć chorobę, należy sięgnąć po specjalne preparaty chemiczne, aby nie rozprzestrzeniała się dalej i nie niszczyła pozostałych okazów w domu. Zanim na roślinie pojawi się nalot, zaniepokoić cię może fakt, że grubosz gubi liście — to jeden z pierwszych objawów porażenia mączniakiem.
- brązowe robaczki i lepka wydzielina na liściach – objawy żerowania misecznika, który wysysa z rośliny soki, przez co ją osłabia. Lepka wydzielina, którą po sobie pozostawia, to spadź, która jest doskonałym miejscem do rozwoju grzybów. Dlatego należy szybko reagować po pojawieniu się pierwszych oznak szkodnika. Jednak oczyszczanie rośliny z misecznika jest dość pracochłonne. Należy wszystkie szkodniki zebrać szczoteczką, a następnie przemyć całego grubosza wodą z szarym mydłem. Ostatecznie można potraktować roślinę specjalnymi preparatami.
- biały nalot przypominający watę, który pojawił się na liściach — znak, że grubosz ma wełnowce. Przeczytaj, jak je zwalczać!
- lepka wydzielina widoczna na liściach może być również powodowana przez tarczniki, które zaatakowały roślinę.
Aby uratować grubosza, najważniejsza jest szybka reakcja. Dzięki temu unikniesz rozwinięcia się chorób i przeniesieniu się ich na inne okazy.
Wybierz grubosza jajowatego, jeśli szukasz rośliny na południowy parapet, która nie będzie sprawiać żadnych problemów w uprawie. Przy odrobinie uwagi z pewnością będzie wspaniale się prezentować.
Redakcja Deccoria.pl
Rośliny żółkną? Powodem nie zawsze jest brak wody na INTERIA.TV.