Kaktus jadalny o niezwykłych właściwościach leczniczych. Uprawa i rozmnażanie opuncji figowej

Spis treści:

• Charakterystyka opuncji figowej 
• Opuncja figowa – właściwości lecznicze i zastosowanie
• Uprawa opuncji figowej w domu 
• Opuncja figowa – uprawa w ogrodzie 

Charakterystyka opuncji figowej 

Pochodząca prawdopodobnie z Meksyku opuncja figowa (Opuntia ficus-indica) to krzewiasty kaktus z koroną szerokich, owalnych pędów o zielonkawoniebieskiej barwie. Na pędach znajdują się glochidia, tj. krótkie i dość łamliwe ciernie. Opuncja zakwita w maju (po roku uprawy) przepięknymi, kulistymi kwiatami w intensywnych kolorach (żółć, czerwień lub biel). W sierpniu rodzi jajowate, soczyste owoce o wielkości 5-10 cm i słodkim smaku. Ich skórka pokryta jest kolcami. Przybiera przeróżne barwy, od zielonej, poprzez żółtą, aż do czerwonej. Ze względu na wydłużający się z czasem wygląd, zyskały miano prickly pear, czyli kłująca gruszka. Do Europy trafiły one po raz pierwszy pod koniec XV w. Można z powodzeniem zjadać je na surowo. 

Roślina ta nie jest wcale małym kaktusikiem, bowiem dorasta nawet do 5 m wysokości! Uprawiana jest w wielu krajach, zwłaszcza o cieplejszym i łagodnym klimacie. W Europie sporą popularnością cieszy się we Włoszech. W Polsce hodowana jest jako interesująca roślina pokojowa, wprowadzająca nieco południowoamerykańskiej atmosfery do wnętrz. 

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Aneta Panczakiewicz (@ada_podhale)

Opuncja figowa – właściwości lecznicze i zastosowanie

Kto by pomyślał, że jedną z ważniejszych świętych i leczniczych roślin dla Azteków była właśnie opuncja figowa? Właściwości tego kaktusa nadal są doceniane na terenie Meksyku, przez co można spotkać opuncję na każdym kroku, zwłaszcza w kuchni. I jak się okazuje, ma to swoje uzasadnienie. 

W owocach opuncji znajduje się prawdziwe bogactwo substancji czynnych, w tym m.in.: 

• wody, 
• witamin A, B1 i B6, C, D, E oraz K, 
• błonnika, 
• żelaza, sodu, wapnia, fosforu, potasu i magnezu, 
• glikozydów flawonoidowych. 

Dzięki obecnych w nich związkom, owoce pomagają zmniejszać apetyt, przez co często można znaleźć ją w preparatach na odchudzanie. Wspierają także redukcję poziomu cholesterolu i glukozy we krwi, a ponadto wspomagają działanie antydepresyjne. 

W medycynie ludowej wykorzystywano także młode pędy opuncji, zwłaszcza w formie okładów na uszkodzoną i/lub owrzodzoną skórę. Leczono przy jej pomocy także zakażenia grzybicze. Uważa się, że opuncja w takiej formie może wspomagać działanie przeciwzapalne i łagodzące podrażnienia. 

Chyba mało kto wie, jak smaczna jest opuncja figowa. Do jedzenia nadają się zarówno jej owoce, kwiaty, jak i pędy. W Meksyku wielką popularnością cieszy się m.in. grillowana opuncja, sałatka z surowymi owocami opuncji, a także wytwarzane są z niej alkohol, galaretki oraz soki. 

Przemysł kosmetyczny również chętnie sięga po opuncję figową. Dzięki ogromnej zawartości witamin bardzo często określana jest w nim jako "naturalna toksyna botulinowa". Z nasion opuncji tłoczony jest olej (prawdopodobnie najdroższy na świecie), który dodawany jest np. do nawilżających oraz przeciwstarzeniowych kremów, serum czy mydeł. 

Co ciekawe, opuncję figową można wykorzystać do produkcji środków klejących i papieru, a z pasożytów żyjących na opuncji, tj. czerwców kaktusowych, otrzymuje się czerwony barwnik przemysłowy. Nietypowym, ale bardzo pożytecznym zastosowaniem opuncji figowej jest potraktowanie jej jako gatunku zapobiegającego erozji gleby, zwłaszcza na terenach bardzo suchych. 

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Natalia Reportagefotografie (@fotosmitnats)

Uprawa opuncji figowej w domu 

Jeśli szukasz nietypowego kaktusa, to opuncja figowa w doniczce będzie z pewnością ciekawą ozdobą domu. Słynie z krótkiej listy wymagań, a tym samym niezwykle łatwej uprawy. To idealny wybór dla osób, które mają tendencję do zapominania o swoich zielonych podopiecznych. 

• Stanowisko i ziemia

Roślina ta bardzo dobrze rośnie w przewiewnych, suchych i mocno nasłonecznionych miejscach. Wysoka wilgotność powietrza w przypadku tego kaktusa jest niewskazana. Strzałem w dziesiątkę mogą być dla niej południowe parapety. Zimą ilość światła może ulec zmniejszeniu bez szkody dla rośliny. 

Jakie wymagania glebowe ma opuncja figowa? Ziemia dla opuncji powinna być lekka, piaszczysta, przepuszczalna i żyzna. Warunki te spełnia podłoże przeznaczone dla kaktusów. 

• Podlewanie i nawożenie

Podobnie jak inne kaktusy, opuncja figowa wymaga umiarkowanego podlewania latem, a dość oszczędnego zimą. Niewielkie ilości wody powinny być podawane jej tylko wtedy, gdy ziemia całkowicie przeschnie. 

Podobnie ma się z nawożeniem. Różne źródła podają różne informacje, tj. jedne zalecają nawożenie w okresie wzrostu, czyli od kwietnia do września co drugie podlewanie (średnio raz w miesiącu), inne mocno ograniczają ten czas tylko do jednej pory roku – wiosny. Jedno jest pewne: nie wolno przedobrzyć. 

• Choroby i szkodniki, na które trzeba uważać 

Opuncja figowa nie jest zbyt podatna na działanie szkodników czy wystąpienie chorób. Zdarza się jednak, że mogą dopaść ją m.in. nicienie, wełnowce, łuskowce lub sucha zgnilizna kaktusów. W takich sytuacjach trudno będzie zastosować inne, niż gotowe środki nicienio- lub grzybobójcze. Czasem rośliny niestety nie uda się uratować i będzie trzeba ją wyrzucić. 

• Przesadzanie i rozmnażanie

Kiedy opuncja zaczyna rozsadzać doniczkę swoimi korzeniami to znak, że czas przeprowadzić ją do większego pojemnika. O tym, że trzeba ją przesadzić, będą świadczyć korzenie wychodzące na zewnątrz otworami odpływowymi. 

Rozmnażanie opuncji na szczęście nie jest skomplikowane i bardzo łatwo można zapewnić sobie całą kolekcję maluchów. Można dzięki nim nie tylko powiększyć swoją kolekcję kaktusów, również odmłodzić szybko rosnącą roślinę mateczną.  

Nowe okazy można pozyskać na dwa sposoby: 

• wysiewając nasiona 

Nasiona można w prosty sposób otrzymać z dobrze wysuszonych owoców, jednak czas od wysiewu do kiełkowania może wynosić od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Najlepsze są świeże nasiona, których nie trzeba poddawać skaryfikacji, tj. uszkodzeniu okrywy nasiennej. Dobrym okresem do wysiewu będzie wiosna i lato, które zapewni nasionom odpowiednią ciepłotę (20-26 st. C). Należy umieścić je w podłożu i delikatnie przykryć warstwą ziemi, a następnie pojemnik zakryć foliową torebką. 

• ukorzeniając sadzonki uzyskanych z młodych części opuncji, tj. pędów (tzw. sadzonki wierzchołkowe). 

Opuncja figowa – uprawa w ogrodzie 

Roślina ta może czuć się dobrze także poza murami domu, gdyż jest tolerancyjna na wahania temperatury. Bez problemu można uprawiać ją w klimacie, w którym temperatura powietrza nie spada poniżej 4 st. C (czyli np. na południu Europy). Trudno osiągalne w naszych warunkach, prawda? Istnieją gatunki opuncji, które są mrozoodporne (np. Opuntia phaeacantha czy Opuntia humifusa), jednak opuncja figowa do nich nie należy. Nie będzie w stanie w żaden sposób przetrwać polskiej zimy. Jedynym rozwiązaniem, aby od czasu do czasu mieć ją w swoim ogrodzie lub na balkonie jest uprawa opuncji w domu i wystawianie jej na zewnątrz w okresie letnim. 

Źródło: deccoria.pl

Przeczytaj również: 

Zimowanie kaktusów. Sprawdź, jak pielęgnować kaktusy zimą

Dlaczego kaktusy usychają, marszczą się i gniją? Unikaj tych błędów!

Oryginalne ozdoby o niewielkich wymaganiach. Te kaktusy nie mają kolców

Warzywa, grzyby i przyprawy, które chronią przed groźnymi chorobami na INTERIA.TV.