Spis treści:
- Jakie warzywa zbieramy z ogrodu we wrześniu?
- Dlaczego wrzesień to ostatni moment na zbiór pomidorów?
- Co zrobić z sadzonkami?
- Ziemia po ostatnich zbiorach — jak zabezpieczyć?
Jakie warzywa zbieramy z ogrodu we wrześniu?
Wrzesień to czas intensywnych zbiorów i przygotowywania przetworów. W tym miesiącu dojrzewa fasola szparagowa przeznaczona na suche ziarno, a także marchew i buraki ćwikłowe. Nie zwlekaj z ich zbiorami, ponieważ w wilgotnej glebie mogą zacząć gnić lub pękać. Istnieje także ryzyko, że zainteresują się nimi szkodniki, które przygotowują się do zimowego snu. Jeśli udało się wysiać koper pod koniec lipca, może być już wystarczająco duży, aby go zebrać i zamrozić.
We wrześniu nadchodzi także czas zbiorów:
- warzyw ciepłolubnych. W tym gronie można wymienić ziemniaki, pomidory, papryki, cukinie, ogórki, kabaczki, patisony i melony. To rośliny, które przestają się rozwijać i zaczynają obumierać, gdy temperatura spadnie poniżej 0°. Już nawet kilkugodzinny przymrozek w nocy może sprawić, że liście się zwiną i zrobią czarne. Ponadto, jeśli warzywa pozostaną na grządkach, istnieje ryzyko, że zaczną pękać;
- jeśli pozostawisz warzywa dłużej w gruncie, istnieje ryzyko, że zgnije pod wpływem wysokiej wilgotności podłoża. Wszystkie główki trzeba wyrwać, a następnie rozłożyć w ciepłym i suchym miejscu (może to być np. karton na zewnątrz), aby wyschły. Tak przygotowane będą się dobrze przechowywać;
- kalafiorów, brokułów, kalarepy, rzodkwi i rzodkiewki. Odmiany późne będą gotowe do zbioru właśnie na początku jesieni.
Przeczytaj również: Co zrobić, żeby seler urósł duży? Uprawa, pielęgnacja i zbiory selera
Czy wiesz, że we wrześniu na grządkach wciąż mogą rosnąć warzywa liściaste, np. sałaty, szpinak, rukola czy jarmuż, a nawet pory? Te rośliny dobrze tolerują chłód. Drobne jesienne przymrozki nie robią im krzywdy. Ponadto mogą pozostać w warzywniku nawet do wiosny. Wystarczy na zimę przykryć zagony zimową agrowłókniną, aby zabezpieczyć rośliny przed bezpośrednią ekspozycją na zimno.
Dlaczego wrzesień to ostatni moment na zbiór pomidorów?
Ostatni zbiór pomidorów należy wykonać przed tym, jak temperatury spadną poniżej 10°C. Owoce narażone na chłód przestają wówczas dojrzewać. Ponadto stają się potencjalnym celem ataku chorób grzybowych. W niskich temperaturach bardzo szybko zaczynają na nich pojawiać się brunatne plamy, przez co pomidory nie nadają się do spożycia.
Pomidory można zebrać, nawet jeśli nie są jeszcze dojrzałe. Owoce osiągną docelowy kolor nawet po zerwaniu. Wystarczy umieścić je w ciemnym i suchym miejscu. Po kilku dniach powinny zacząć się przebarwiać.
Co zrobić z sadzonkami?
Udało się zebrać wszystkie plony i zastanawiasz się, co zrobić z pozostałymi sadzonkami? Jest kilka rozwiązań. Możesz:
- tradycyjnie wyrwać wszystkie roślin razem z korzeniami, a następnie wyrzucić je na kompost — w ten sposób oczyszczasz ziemię z resztek. Taka gleba jest od razu gotowa, aby wysiać na nią poplon, warzywa na zimę lub pozostawić nieobsianą do następnego roku.
- odciąć tylko nadziemną część, bryłę korzeniową pozostawić w ziemi, a następnie przykryć całość warstwą kompostu — to rozwiązanie dla osób, które prowadzą ogród metodą no dig, czyli bez kopania. Korzenie pozostawione w glebie podczas zimy zdążą się rozłożyć i zasilą ziemię cennymi składnikami mineralnymi. Z kolei gruba warstwa kompostu pomoże zatrzymać ciepło w podłożu i przyspieszy rozkład korzeni. To pozwala zwiększyć szanse, że grządki będą gotowe do uprawy w następnym roku. Jeśli chcesz, możesz dodatkowo wysiać na kompost poplon. Jego korzenie dodatkowo użyźnią glebę, co wpłynie pozytywnie na przyszłe plony.
Przekopywanie ogrodu, to kolejna obowiązkowa czynność w jesiennym kalendarzu ogrodnika. For.123RF/Piscel
Pamiętaj, aby nie pozostawiać resztek części nadziemnych roślin na grządkach. Istnieje ryzyko, że zaczną w nich rozwijać się groźne patogeny, które przetrwają do następnego roku i zainfekują młode sadzonki. Szczególnie jest to niebezpieczne dla pomidorów czy ziemniaków, które często chorują na zarazę ziemniaczaną. Zatem najlepiej będzie, jeśli usuniesz resztki roślin i wyrzucisz je na kompost.
Przeczytaj również: Metoda no dig, czyli ogród bez kopania. Na czym polega ta metoda, zalety i wady uprawy no dig
Ziemia po ostatnich zbiorach — jak zabezpieczyć?
Po wyrwaniu sadzonek warzyw zagony pozostają puste. Jednak wbrew pozorom ziemia po roślinach nie powinna pozostać „goła” na zimę. Jeśli nic nie zasiejesz lub nie wyściółkujesz gleby, istnieje ryzyko, że podłoże stanie się jałowe, bardzo suche i sypkie. W takiej ziemi trudno będzie uprawiać warzywa w przyszłym roku i uzyskać obfite plony. Dlatego po zakończeniu sezonu pomyśl o zabezpieczeniu jej po ostatnich zbiorach. W tym celu:
- wyściółkuj podłoże grubą warstwą kompostu — ta materia organiczna nie tylko zatrzymuje ciepło w ziemi (dzięki temu zimą grunt nie zamarznie tak głęboko i będzie można wcześniej siać). Kompost zawiera wiele cennych składników mineralnych, więc dodatkowo wzbogaca zagony w istotne substancje potrzebne roślinom do rozwoju;
- wyłóż grządki, na których mają rosnąć pomidory, ogórki i papryki w przyszłym sezonie, świeżym obornikiem — taka materia to prawdziwa bomba minerałów, które przydadzą się roślinom, zwłaszcza tym "żarłocznym", w kolejnym roku. Dzięki temu, że rozłożysz obornik jesienią, zdąży się rozłożyć, a wszystkie składniki przenikną w głąb gleby. W rezultacie grządki będą wiosną gotowe do sadzenia i nie trzeba będzie dodatkowo nawozić zagonów;
- przykryj ziemię sianem (lub słomą) — aby jeszcze bardziej ograniczyć rozwój niepożądanych chwastów, warto przykryć całość sianem lub słomą. W ten sposób można także zatrzymać więcej ciepła i wilgoci w glebie. Siano zabezpieczy ziemię przed zimnym wiatrem oraz mrozem. To wpłynie pozytywnie na stan podłoża wiosną. Dodatkowo jego obecność zapobiegnie "ucieczce" cennych składników mineralnych, np. azotu, do powietrza.
Jeśli nie masz siana lub słomy, możesz wysiać na kompost poplon. Odpowiednie mieszanki nasion są do kupienia w większości ogrodniczych sklepów. Zazwyczaj zawierają rośliny motylkowe, bobowate czy kapustne, np. łubin żółty, facelię błękitną czy gorczycę. Te okazy absorbują azot z powietrza i magazynują go w swoich częściach. Dodatkowo rośliny mają dość rozbudowany system korzeniowy, który użyźnia glebę, a tym samym poprawia jej parametry wodno-powietrzne.
Wrzesień to czas dość intensywnych zbiorów w ogrodzie. Pamiętaj, aby nacieszyć się ostatnimi pomidorami i ogórkami prosto z grządki, ponieważ na następne trzeba będzie poczekać aż do przyszłego sezonu.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Jakie rośliny przycinamy we wrześniu? Poznaj 4 najważniejsze zasady cięcia
Rośliny kwitnące i owocujące we wrześniu. Poznaj jesienne gatunki
Jakie krzewy i drzewa owocowe można sadzić we wrześniu? Przygotowanie gleby pod sadzenie