Spis treści:
- Clematis powojnik – charakterystyka
- Gatunki powojników – podział na grupy
- Clematis – jak wybrać odmianę dla siebie?
- Clematis — uprawa
- Clematis powojnik – pielęgnacja
Clematis powojnik – charakterystyka
Do powojników zalicza się pnące krzewy lub byliny występujące w tysiącach odmian. Odznaczają się one drobnymi, niepozornymi liśćmi oraz aksamitnymi w dotyku kwiatami w niemal pełnej palecie barw i różnych rozmiarach. Powojniki, zależnie od odmiany, kwitną od wczesnej wiosny do końca jesieni. Ich pędy osiągają długość od 0,5 do nawet 10 m. Poszukujesz długoletniej rośliny i zastanawiasz się, jak długo będzie rosnąć właściwie pielęgnowany clematis? W ogrodzie będziesz mógł obserwować jego kwitnienie nawet kilkanaście lat z rzędu.
Przeczytaj również: Kwitnące pnącza. Które najlepiej wybrać na balkon i taras?
Gatunki powojników – podział na grupy
Liczne odmiany powojników dzieli się zazwyczaj na cztery najważniejsze grupy: clematisy wielkokwiatowe, powojniki botaniczne, clematisy viticella i powojniki bylinowe. Poszczególne rośliny różnią się wyglądem, np. długością pędów, wielkością i kolorem kwiatów, liczbą kwiatostanów oraz okresem kwitnienia.
- Powojniki wielkokwiatowe
To najliczniejsza i dla niektórych ogrodników najbardziej atrakcyjna wizualnie grupa powojników. Obejmuje odmiany o wyjątkowo dużych kwiatostanach. Ich średnica w pełnym rozkwicie osiąga nawet do 20 cm! Występują one w niemal wszystkich kolorach. Najbardziej popularne są powojniki wielkokwiatowe z fioletowymi, niebieskimi, różowymi czy białymi kwiatostanami.
Rośliny z tej grupy dzieli się na kwitnące wcześnie i późno. Popularne powojniki wielkokwiatowe wcześnie kwitnące to np. Lasurstern, Niobe, Violet Elizabet, Lavender Beauty. Późno kwitnące powojniki z tej kategorii to natomiast: „Perida”, „Romantika”, „Syrena”. Na uwagę zasługują też: powojnik „Comtesse de Bouchaud”, fioletowy powojnik „President”, powojnik „Jackmana” oraz różowy powojnik „Pink Beauty”.
- Powojniki z grupy Viticella
Clematisy z grupy Viticella zyskały w ostatnich latach dużą popularność wśród ogrodników. Są to odmiany tzw. mieszańcowe, które cechują się odpornością na mróz i choroby. Pochodzą ze skrzyżowania dzikiego gatunku Clematis viticella (powojnika włoskiego) z gatunkami i odmianami powojników ogrodowych.
Pędy tych roślin dorastają do 3–5 m długości. Kwiaty występują w różnych kolorach, zależnie od odmiany. Mają one niewielką średnicę ok. 5–7 cm, ale kwitną obficiej i dłużej niż powojniki z innych grup. Popularne odmiany to: „Alba Luxurians”, „Etoile Violette”, „Błękitny Anioł”, „Betty Corning”.
- Powojniki botaniczne
Clematisy botaniczne są niezbyt rozpowszechnione w polskich ogrodach. Dlaczego? Ich kwiatostany są niewielkie, a przez to dla wielu amatorów ogrodnictwa mniej atrakcyjne. Nie odrzucaj jednak pomysłu posadzenia ich w swoim ogrodzie. W okresie kwitnienia ich pędy uginają się od obfitości kwiatów!
Clematisy botaniczne dostępne są w tysiącach odmian, które zastosować można nie tylko jako rośliny pnące, ale też okrywowe czy rabatowe. W obrębie tej grupy wyróżnia się kilka podgrup, m.in. Atragene, Tangutica, Vitalba, Texensis, Montana, Flammula. Najbardziej popularne odmiany to: „Riga”, „Kaśka”, „Bill MacKenzie”, „Montana Elizabeth”.
- Powojniki bylinowe
Podobnie jak w przypadku bylin rabatowych pędy powojników bylinowych w okresie zimowych mrozów zamierają. Wiosną wypuszczają jednak nowe pędy. Najważniejsze gatunki w tej kategorii to: „Clematis integrifolia” (całolistny), „Clematis recta” (prosty) i „Clematis tubulosa” (rurowaty).
Zależnie od odmiany powojniki bylinowe tworzą pędy o długości od zaledwie 0,5 po nawet 2 m. Dłuższe wymagają podpór, a krótsze wykazują tendencję do płożenia się. Które odmiany wybrać do ogrodu? Piękne kwiaty i niskie wymagania mają m.in. „Arabella”, „Panther”, „Little Artist”.
Powojniki są łatwe w uprawie i pięknie prezentują się w ogrodzie. Fot. 123RF.com
Clematis – jak wybrać odmianę dla siebie?
Mnogość gatunków i odmian powojników ogrodowych sprawia, że masz problem z wyborem konkretnego clematisa do swojego ogrodu? Spróbuj odpowiedzieć na kilka pytań.
- Jak bardzo zależy ci na szybkości wzrostu rośliny?
- Jaki pokrój clematisów sprawdzi się w Twoim ogródku?
- Jakie stanowisko możesz przeznaczyć dla clematisa?
- Jak wiele czasu jesteś w stanie poświęcić na pielęgnację rośliny (np. wymagający powojnik kwiecisty to spore wyzwanie dla osoby początkującej)?
Sprawdź, jakie odmiany polecamy w konkretnych przypadkach.
- Powojniki do cienia: „Asao”, „Warszawska Nike”, „Ville de Lyon”
- Powojniki na słoneczne stanowisko: „Jackmanii”, „Kacper”, „Mazowsze”
- Powojniki pnące (wysokie): „Summer Snow”, „Cecylia”, „Elizabeth”
- Powojniki niskie (płożące, rabatowe): „Praecox”, „Cassandra”, „Arabella”
- Powojniki szybko rosnące (na podpory): „Paul Farges”, „Bill MacKenzie”, „Generał Sikorski”
- Powojniki wolno rosnące (do donic): „Pillu”, „Romatika”, „Julka”
- Powojniki kwitnące wiosną: „Pamela Jackman”, „Mayleen”, „Stefan Franczak”
- Powojniki kwitnące latem i jesienią: „Lambton Park”, „Carmencita”, „Błękitny Anioł”
Clematis — uprawa
Powojniki możesz uprawiać zarówno w gruncie, jak i w pojemnikach (wybierając clematisy wolno rosnące). Mimo mnogości odmian większość powojników odznacza się zbliżonymi wymaganiami dotyczącymi stanowiska czy typu podłoża.
- Jakie stanowisko dla powojnika?
W przypadku wybierania stanowiska dla powojników najlepiej sprawdza się zasada „nogi w cieniu, głowa w słońcu”. Jak ją rozumieć? Optymalne warunki do wzrostu zapewnione mają te clematisy, których bryła korzeniowa posadzona jest w miejscu zacienionym. Pędy z liśćmi i kwiatostanami powinny natomiast piąć się po konstrukcjach umieszczonych w pełnym słońcu lub półcieniu.
- Jakie podłoże dla powojnika?
Z reguły większość powojników lepiej radzi sobie w ziemi ogrodowej niż w pojemnikach. Nie oznacza to jednak, że musisz zrezygnować z sadzenia powojników do donic. Clematis będzie Ci wdzięczny za trzymające wilgoć podłoże, np. ziemię ogrodniczą wymieszaną z kompostem i wzbogaconą obornikiem. Przy uprawie w donicach możesz taką mieszankę nieco rozluźnić, stosując grys.
- Kiedy sadzić clematisy?
Powojniki najlepiej sadzić do gruntu późną wiosną lub wczesną jesienią. Wtedy gleba jest wilgotna i ciepła, ale nie za gorąca, dzięki czemu zyskujesz pewność, że nie uszkodzisz korzeni. Clematisy możesz sadzić również latem, ale wtedy pamiętaj o częstszym podlewaniu.
- Jakie wsporniki wybrać dla clematisów?
Powojnikom z pędami długości powyżej 0,5 m musisz zapewnić podporę do wspinania się. Mniej energiczne, a więc wolniej rosnące odmiany posadź przy kratach lub pergolach. Pnącza o silnym wzroście najlepiej sprawdzą się jako osłona całych ścian budynków lub płotów. Niektóre clematisy możesz sadzić pod drzewami, dając im naturalną podporę w postaci pnia i gałęzi.
Clematis powojnik – pielęgnacja
Pielęgnując powojniki, pamiętaj, że są to rośliny wymagające regularnego podlewania i nawożenia. Większość clematisów powinna być także przycinana. Sprawdź, co warto wiedzieć o prawidłowej pielęgnacji powojników.
- Przycinanie powojnika
Z uwagi na sposób i termin przycinania, powojniki dzielą się na trzy grupy.
- Grupa 1., w której pąki kwiatowe wytwarzane są na zdrewniałych pędach zeszłorocznych, nie podlega cięciu. Gdy roślina nadmiernie się rozrośnie, wykonuje się tzw. cięcie porządkowe.
- Grupa 2., w której pąki kwiatowe rozwijają się na zeszłorocznych pędach, wymaga delikatnego cięcia powyżej najsilniejszej pary pąków (jesienią lub wczesną wiosną). Brak cięcia powoduje słabsze kwitnienie.
- Grupa 3., w której pąki kwiatowe zawiązują się na tegorocznych pędach, wczesną wiosną powinna być intensywnie przycinana nad zdrowym pąkiem (ok. 30 cm od podłoża).
- Podlewanie powojnika
Powojniki wymagają regularnego podlewania latem. Nawadnianie konieczne jest zwłaszcza w okresie przejściowych susz i upałów. Brak wody może doprowadzić do zasychania pędów i bryły korzeniowej.
- Nawożenie powojników
Chcesz uzyskać silnie kwitnące pnącze powojnika? Wiosną możesz wzmocnić roślinę nawozem potasowym – takim, jaki stosuje się w uprawie pomidorów.
Przeczytaj również: Oryginalne pnącze o niezwykłych możliwościach wzrostu. Rdest Auberta ozdobi każdy ogród
Rdest Auberta to nie tylko szybko rosnąca roślina, ale również prosta w uprawie. Fot. CC Search/pinterest.com
Domowe sposoby na szkodniki roślin na INTERIA.TV.