Jak wygląda mszyca?
Mszyce (Aphidomorpha, Aphidoidea) to pluskwiaki z gromady owadów. Grupa ta obejmuje ok. 5 tysięcy gatunków zwierząt. Na roślinach żerują masowo, w koloniach liczących od kilkudziesięciu do kilkuset osobników. Wysysając z nich ogromne ilości soku, szkodzą uprawom, zarówno przemysłowym, jak i ogrodowym. Mszyce mają niewielkie rozmiary - osiągają ok. 2-5 mm wielkości. Ich ciała są delikatne i owalne, pokryte woskowatą wydzieliną, która spełnia funkcje obronne. Gatunki mszyc różnią się od siebie wyglądem: ubarwieniem (mogą być zielone, czarne, brunatne, czerwone czy beżowe), nakrapianymi wzorami, posiadaniem skrzydeł. Owady wyposażone są w wyrostki, tzw. syfony, którymi wydzielają substancje odstraszające zagrażające im drapieżniki.
Czy mszyce latają?
Możliwość latania zależy od pokolenia mszyc. Starsze grupy, których czas wylęgu przypadł na okres po zimie, często ich nie mają. Skrzydła pojawiają się u młodszych osobników, gdy kolonia szykuje się do migracji na kolejne rośliny-żywicielki.
fot. Pixabay.com
Skąd się biorą mszyce?
Mszyce rozmnażają się bardzo szybko. Ich cykl rozwoju jest złożony. Owady rozmnażają się zarówno bezpłciowo (wówczas rodzą się nimfy, które od razu zaczynają żerować na roślinach), jak i płciowo (jesienią mszyce składają jaja na roślinach). Szkodniki te mogą być też samorodne – osobniki żeńskie dają początek nowemu, żeńskiemu pokoleniu. Obecność mszyc na uprawianych roślinach można poznać po białych skórkach, które młode zrzucają czterokrotnie, nim osiągną dorosłość. W jednym sezonie pojawia się wiele pokoleń.
Jak wyglądają mszyce na kwiatach? Po czym poznać atak mszyc?
Wszystkie gatunki mszyc są szkodnikami roślin. Za cel obierają sobie zarówno okazy ozdobne, jak i jadalne. Występują mszyce na pomidorach, różach, surfiniach, drzewach owocowych. Wysysanie soków z roślin umożliwia im specyficzny aparat ssąco-gryzący. Żerują przede wszystkim na młodych, soczystych liściach oraz pędach wierzchołkowych. Pojawiają się także na kwiatostanach i rozwijających się pąkach. Co ciekawe, istnieją gatunki podgryzające nawet korzenie. Po czym poznać obecność tych szkodników? Objawy żerowania mszyc to: punktowe przebarwienia, zasychanie, żółknięcie i deformacja liści oraz pędów. Zaatakowane rośliny stają się osłabione i bardziej podatne na niekorzystne warunki oraz choroby grzybicze i wirusowe, przenoszone przez te insekty. Rośliny mogą być też pokryte lepką substancją – spadzią, która powstała na skutek połączenia się soków roślinnych i wydzielin mszyc.
fot. Pixabay.com
Mszyce a mrówki
Mszyce i mrówki żyją w symbiozie. Spadź pojawiająca się na roślinach jest przysmakiem dla błonówek, które bronią szkodników, przed zagrażającymi im owadami – np. biedronkami. Przeczytaj, jak pozbyć się mrówek z ogrodu i balkonu. Znajdziesz w tym artykule skuteczne preparaty na mrówki.
Środki i sposoby na mszyce
Zwalczanie mszyc jest trudnym zadaniem ze względu na liczebność kolonii oraz płodność owadów. Do dyspozycji mamy zarówno metody naturalne, jak i chemiczne opryski na mszyce. Kluczowy jest jak zwykle czas reakcji – im wcześniej dostrzeżemy niepokojące objawy i zaczniemy tępić mszyce, tym lepiej dla naszych roślin. Już od wiosny, gdy szkodniki zaczynają się pojawiać, regularnie sprawdzajmy rabaty i grządki. Nim będziemy musieli aktywnie działać i zacząć stosować różne preparaty na mszyce, lepiej zapobiegać ich wystąpieniu. W ogrodzie utrzymujmy porządek i nie dopuszczajmy do nadmiernego zachwaszczenia (na początku sezonu insekty żerują głównie na chwastach) czy zagęszczenia roślin na stanowiskach. Przeczytaj: Preparaty na chwasty w ogrodzie.
fot. Opryski na mszyce / 123RF/PICSEL
Najskuteczniejszy preparat na mszyce?
Myszce w ogrodzie - zwalczanie. Od czego zacząć? Do dyspozycji mamy szeroki wybór insektycydów, czyli środków ochrony roślin zwalczających szkodliwe insekty. W pierwszej kolejności sięgajmy po preparaty na mszyce, które działają selektywnie i nie szkodzą drobnym zwierzętom o pozytywnym wpływie na ogród – np. biedronek, które są naturalnymi wrogami żarłocznych pluskwiaków.
Środki na mszyce o sprawdzonym działaniu to:
Pirimor 500 WG - o działaniu selektywnym, do stosowania raz w sezonie; sprawdza się w przypadku drzew owocowych, upraw warzywnych i sadzonek drzew. Pirimor 500 WG dawkowanie: 4g / 5-7,5 l wody na 100 mkw.
Karate Zeon 050 CS - działanie ogólne; nadaje się do amatorskich upraw roślin ozdobnych, sadowniczych, warzyw i ziół, aplikowany za pomocą opryskiwacza ręcznego. Karate Zeon 050 CS dawkowanie: dla roślin ozdobnych: 1,25 – 2,5 ml na 5 l wody.
Mospilan 20 SP – selektywny dla pożytecznych owadów, stosowany w opryskach ręcznych dla roślin ozdobnych. Mospilan 20SP dawkowanie: dla jednorazowego zastosowania 1 g / 2,5 l wody.
Agricolle - preparat ekologiczny dostępny w sprayu lub jako koncentrat do oprysków. Środek przeznaczony do roślin ogrodowych i doniczkowych. W przypadku sprayu wystarczy opryskać porażoną roślinę, koncentrat należy rozcieńczyć. Agricolle dawkowanie – 3 ml / 1 l wody.
Polysect 005 SL - działa ogólnie, stosowany w uprawach ogrodowych, jak i doniczkowych. Po rozcieńczeniu środek aplikowany jest opryskiwaczem ręcznym lub doglebowo, przy podlewaniu. Polysect 005 SL dawkowanie: 10 ml / 1 l wody (oprysk w ogrodzie) 6 ml / 100 ml wody dla 1 l ziemi.
Emulpar 940 EC - środek na bazie oleju rydzowego, działa ogólnie, oprysk do stosowania na roślinach ozdobnych, sadowniczych oraz warzywnych (uprawa w gruncie i pod osłonami). Emulpar 940 EC dawkowanie: 9-12 ml na 1 l wody.
Stosując tego typu chemiczne środki na mszyce, ściśle przestrzegajmy instrukcji dozowania produktu (część z nich działa skutecznie w temperaturze powyżej 20 st. C) a w przypadku roślin jadalnych - czasu karencji.
fot. 123RF/PICSEL
Naturalne zwalczanie mszyc
Poza chemicznymi środkami zwalczania mszyc skorzystać możemy z naturalnych oprysków. Ich działanie nierzadko dorównuje sklepowym propozycjom. Można stosować je samodzielnie lub wspomagająco przy kuracji insektycydami.
Naturalne pryskanie mszyc - przepisy
Pokrzywa na mszyce - najbardziej znanym naturalnym sposobem na mszyce w ogrodzie jest gnojówka z pokrzywy – zobacz przepis i instrukcję stosowania.
Czosnek na mszyce - jak przygotować wywar? 20 ząbków czosnku rozdrabniamy, zalewamy 1-2 l wodą i odstawiamy na 4 dni w zacienione miejsce.
Wywar z cebuli na mszyce: 50 g cebuli gotujemy w 5 l wody przez pół godziny
Wywar z tytoniu: 500 g liści tytoniu zagotowujemy w 5 l wody i parzymy przez ok. dobę. Po zastosowaniu oprysku obowiązuje 7-dniowa karencja
Wywar z aksamitek: 500 g suszonych aksamitek lub świeżych roślin zalewamy wodą i odstawiamy w zacienione miejsce na 2 dni.
Wrotycz na mszyce: 150 g świeżego ziela lub 20 g suszonego zalewamy 5 l wrzątkiem i odstawiamy na 7 dni. Przeczytaj: Wrotycz pospolity – zastosowanie w ogrodzie.
Rośliny odstraszające mszyce
W walce z mszycami warto zdać się na naturę i posadzić w ogrodzie rośliny odstraszające mszyce. Wydzielają one substancje działające na owady odpychająco. Dobrze tworzyć z nich małe parkany i obrzeża wokół gatunków wrażliwych na atak żarłocznych pluskwiaków. Rośliny, których nie lubią mszyce to: lawenda, cząber ogrodowy, nasturcja, szałwia, piołun, aksamitki, nagietek, tymianek, bylica piołun, ruta.
Co zjada mszyce?
Naturalną metodą na mszyce w ogrodzie jest również wspieranie drapieżników, które żywią się tymi szkodnikami. Są to nie tylko inne owady, ale również niektóre ptaki. Co zjada mszyce? To przede wszystkim biedronki, larwy złotooków i bzygów, skorki, oraz wróble, sikorki, strzyżyki i świstunki.
Aby przyciągnąć je do ogrodu, twórzmy dla nich bezpieczne zakątki – dobrym pomysłem jest umieszczenie w ogrodzie budek dla ptaków, karmników czy domków dla owadów, z których skorzystają nie tylko biedronki, ale również pszczoły. Wystarczy rozłożyć po ogrodzie bambusowe, puste w środku rurki. Pożyteczne chrząszcze często kryją się w zacienionych miejscach, np. w ściółce, dlatego zostawiajmy dla nich niezgrabione liście oraz nie kośmy trawy zbyt wysoko. Do ogrodu biedronki przyciągną np. rośliny opryskiwane wodą z dodatkiem cukru (5 g cukru / 1 l wody)
fot. Pixabay.com
Domowe sposoby na mszyce
Preparat na mszyce można przygotować również z produktów, które mamy w domu.
Zwalczanie mszyc wspomoże mydło ogrodnicze – czyli najzwyklejsze „szare mydło”. W sklepach ogrodniczych można kupić również produkt wzbogacony o wyciąg z czosnku. Oprysk z szarego mydła jest prosty do samodzielnego wykonania. Rozpuszczamy 20 g substancji w 1 litrze wody z niewielką ilością denaturatu. Szkodniki znikną z roślin już po dwóch opryskach.
Soda na mszyce
Zastosowania sody oczyszczonej w ogrodzie są bardzo liczne. Nie tylko pomaga usunąć chwasty, ale również szkodniki roślin. Istnieje kilka przepisów na preparat na bazie sody, który wytępi mszyce:
- ¼ łyżeczki sody oczyszczonej łączymy z 1 l ciepłej wody, z dodatkiem ½ łyżeczki oleju jadalnego
- 3 łyżki sody rozpuszczamy w 4 l letniej wody
- ½ łyżeczki sody i 10 szarego mydła rozpuszczamy w 1 l letniej wody.
Każdy z tych oprysków skutecznie eliminuje mszyce, nie niszcząc przy tym uprawianych roślin. Można je stosować do roślin doniczkowych oraz ogrodowych.
Ocet na mszyce
Niezawodnym środkiem na mszyce na roślinach jest ocet. Rozpuszczamy go w wodzie w proporcji 10:1 (na jedną część octu, 10 części wody).
Mleko na mszyce
Jak się okazuje, prostą metodą na wytępienie mszyc w ogrodzie jest roztwór chudego mleka i wody. Należy zmieszać je w równych proporcjach i rozpylić na rośliny. Zwalcza szkodniki już po dwóch dniach! Skuteczności tej metody dowodzi Dirk Mann w książce „Ziołowy ogród”. Poznaj fakty i mity na temat zastosowania mleka w ogrodzie.
Płyn do mycia naczyń na mszyce
Detergent podobnie jak ocet czy soda również doskonale się sprawdzi w walce z mszycami. Łyżkę płynu wystarczy rozpuścić w 1 l wody. Roztwór rozpylamy na zaatakowane rośliny.
Autor: Redakcja Deccoria.pl