Spis treści:
- Czym jest jarmuż? Jakie ma właściwości i wartości odżywcze?
- Uprawa jarmużu. O czym należy pamiętać?
- Kiedy najlepiej zbierać liście jarmużu?
- Po jakich warzywach sadzić jarmuż?
Czym jest jarmuż? Jakie ma właściwości i wartości odżywcze?
Jarmuż to odmiana kapusty o długich, zielonych, pomarszczonych i dość twardych liściach. Jest jednym z najzdrowszych warzyw, gdyż zawiera mnóstwo błonnika, białka oraz całą skarbnicę witamin. Ponadto zawiera sporo soli mineralnych – wapnia, potasu, a także sulforafanu. Jarmuż jest również doskonałym źródłem żelaza oraz zawiera kwas foliowy.
Jarmuż to warzywo niskokaloryczne. Ma około 40 kcal w 100 g. Doskonale zatem sprawdza się w przypadku osób chcących zredukować wagę, a jednocześnie dostarczać organizmowi wszelkich potrzebnych mu do prawidłowego funkcjonowania składników odżywczych.
Zwłaszcza, że jarmuż jest warzywem trwałym w przechowywaniu. Można go zbierać jesienią, a nawet przez całą zimę. Najlepiej jest przechowywać go w lodówce. Można także umieścić go w zamrażalniku – nie straci nic ze swoich cennych właściwości, a dłużej zachowa świeżość.
Uprawa jarmużu. O czym należy pamiętać?
Jarmuż uprawiany był już w czasach średniowiecza. Wówczas był jednym z najpopularniejszych zielonych warzyw w całej Europie, a szczególnie w starożytnej Grecji i Rzymie.
Obecnie jarmuż jest składnikiem tradycyjnych potraw holenderskich, portugalskich oraz brazylijskich. Spożywany jest także w całej południowo-wschodniej Afryce. W Polsce jarmuż dopiero zdobywa swoich miłośników, choć nie każdy potrafi przekonać się do jego smaku.
To, co wyróżnia jarmuż to fakt, że jest rośliną stosunkowo łatwą w uprawie, dlatego warto ją uprawiać w przydomowym ogrodzie. Nie wymaga specjalnych zabiegów i tak jak inne warzywa z rodziny kapustowatych – preferuje gleby próchnicze, żyzne oraz gliniaste, a także nasłonecznione stanowiska.
Kolejną zaletą jarmużu jest jego mrozoodporność – znosi on nawet do –15 stopni Celsjusza.
Uprawa jarmużu
- Sadzenie
Jarmuż uprawia się z rozsady przygotowanej z nasion wysiewanych w maju lub czerwcu. Po upływie siedmiu tygodni, czyli w okolicach sierpnia, można wysadzić rośliny do gruntu w rozstawie 50x50 cm.
Warzywo można też uprawiać wysiewając nasiona bezpośrednio do gruntu – w czerwcu lub lipcu. Jarmuż tworzy rozetę o szerokości i wysokości nawet do jednego metra.
- Podlewanie
Jarmuż, podobnie jak inne rośliny kapustowate, wymagają obfitego podlewania. Należy to robić zawsze, gdy wierzchnia warstwa gleby jest sucha w dotyku. To bardzo ważny zabieg zwłaszcza w upalne dni, a także gdy liście warzywa się w pełni rozwiną.
- Nawożenie
Kolejnym zabiegiem pielęgnacyjnym, o którym warto pamiętać uprawiając jarmuż w ogrodzie, jest nawożenie. Warzywo to ma bardzo dobrze rozwinięty system korzeniowy, który umożliwia mu dobre wykorzystanie składników pokarmowych z gleby.
Najlepszym sposobem nawożenia jarmużu jest użycie kompostu lub obornika. Do nawożenia jarmużu dobrze sprawdza się również granulowany nawóz mineralny i nawóz zielony.
Kiedy najlepiej zbierać liście jarmużu?
Zbiór liści jarmużu rozpoczyna się późną jesienią i trwa niemal całą zimę – najlepszy czas na zbiory to od października do lutego. W uprawie amatorskiej najczęściej wykonuje się zbiór sukcesywny. Oznacza to, że liście zbiera się kilkukrotnie – jako pierwsze wyłamuje się liście najstarsze, czyli dolne.
Po pierwszych przymrozkach rośliny należy przykryć cienką warstwą słomy albo włókniną. Wczesną wiosną z dolnych części łodyg wybijają młode pędy, gdyż jarmuż jest rośliną dwuletnią.
Po jakich warzywach sadzić jarmuż?
Jarmuż lubi sąsiedztwo fasolki, koperku, cebuli, sałaty, marchwi i szpinaku i dobrze rośnie na stanowiskach, na których były uprawiane te właśnie rośliny.
Trzeba wiedzieć natomiast, że absolutnie nie należy uprawiać jarmużu po innych roślinach kapustowatych.