Spis treści:
Ulga za kompostownik
Jeszcze do niedawna ulga za kompostownik, będąca w praktyce zniżką na opłaty za wywóz śmieci przyznawaną wówczas, gdy w gospodarstwie domowym deklarowano aktywne korzystanie z kompostownika, była raczej wartością symboliczną. Gdzieniegdzie wynosiła niespełna 1 zł, jednak z roku na rok kwota ta wyraźnie wzrasta i to w wielu gminach. Obecnie da się uzyskać nawet 11 zł ulgi miesięcznie, wystarczy tylko właściwie gospodarować bioodpadami, zgodnie z obowiązującymi wytycznymi.
Niestety nawet wtedy, gdy zasady przyznawania konkretnych zniżek są powszechnie znane, a ich przestrzeganie wymagane, znajdują się i tacy, którzy próbują obejść przepisy prawne po to, by wspomnianą ulgę uzyskać. To właśnie z nimi chcą walczyć samorządowcy – od 1 marca w wielu gminach w kraju rozpoczęły się kontrole kompostowników.
Czym jest przydomowy kompostownik według obowiązujących przepisów? To pojemnik spełniający konkretne normy, przeznaczony na odpady biodegradowalne, w którym możliwe jest ich składowanie i samodzielne przetwarzanie, bez konieczności wywożenia. Do takiego pojemnika trafiają ściśle określone śmieci: odpady działkowe i ogrodowe (gałęzie po wycince, zgrabione liście, skoszona trawa, rozmaite zanieczyszczenia organiczne zebrane z rabat oraz warzywnika), a także resztki kuchenne pochodzenia roślinnego, w tym fusy po kawie, obierki, resztki z gotowania warzyw czy np. skorupki jaj.
Co więcej, jego wygląd oraz funkcjonalność określona jest przepisami Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690/Dz.U. 2022 poz. 1225). Na ich podstawie kompostownik w zależności od pojemności powinien znajdować się we wskazanej odległości zarówno od budynków na działce, jak i od granicy sąsiedniej posesji, ogrodzenia, drogi czy chodnika. Wszystkie wspomniane wartości można znaleźć w Ustawie.
Mimo iż nie ma jednej definicji pojęcia kompostownik, na podstawie obowiązujących regulacji da się wskazać pewne wytyczne dla właścicieli nieruchomości, którzy chcą aktywnie kompostować śmieci i uzyskać dzięki temu specjalną ulgę:
- kompostownik musi być pojemnikiem przydomowym, czyli wrzucane będą na niego wyłącznie odpady produkowane w domu;
- kompostowane mają być w nim wyłącznie określone grupy bioodpadów stanowiących odpady powstające we wskazanym gospodarstwie domowym;
- kompostowanie w rozumieniu ustawy ma dotyczyć działki, gdzie znajduje się budynek mieszkalny jednorodzinny, nie budynek w zabudowie jednorodzinnej.
Zanim urzędnicy skontrolują twoją działkę, sprawdź, czy kompostownik jest umiejscowiony zgodnie z przepisami oraz, czy na pewno składujesz w nim odpowiednie odpady. Fot. olesia/123rf.com
Jakie kompostowniki są za zgodne z przepisami? Dopuszczalne są różne rodzaje: otwarte tj. bez dna, zamknięte z wentylowanymi ścianami, rotacyjne, naturalne kompostowniki na pryzmie. Ostatnie z wymienionych należą do najmniej estetycznych rozwiązań, jednak nadal są brane pod uwagę przy ocenie zgodności deklaracji.
Przeczytaj również: Gminy dopłacają mieszkańcom do kompostownika. Ile można zyskać, jak dostać dopłatę?
Kontrola kompostowników
Jeżeli zadeklarowałeś posiadanie kompostownika na działce oraz jego aktywne wykorzystywanie w przetwarzaniu bioodpadów, masz obowiązek poddać się kontroli. Jak przebiegają inspekcje? Czego się spodziewać? Jakie są skutki niewpuszczenia na teren posiadłości kontrolerów?
Rada gminy, w drodze stosownej uchwały i zgodnie z art. 6k ust. 4a ustawy z 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2021 r., poz. 888), może zwolnić niektórych właścicieli nieruchomości z części opłat za wywóz śmieci. Decyzję taką da się uzyskać, gdy przy nieruchomości prowadzone jest kompostowanie bioodpadów stanowiących odpady komunalne. Jednak nie każdy „typ” kompostownika jest zgodny z przepisami. Urzędnicy podkreślają, że kompostownikiem nie jest np. wykopany dół ani tym bardziej szczelny betonowy zbiornik, który w praktyce nie pozwala na prawidłowe przetwarzanie odpadów z uwagi na nieodpowiednie warunki.
Zadeklarowałeś kompostownik na działce? Urzędnicy mają prawo sprawdzić:
- czy rzeczywiście masz przydomowy kompostownik,
- czy wrzucasz do niego bioodpady i poddajesz właściwym procesom przetwarzania.
Co grozi za brak zadeklarowanego kompostownika?
Jeśli twoja deklaracja okaże się niezgodna ze stanem faktycznym, ulga na śmieci może zostać cofnięta. Zniżkę mogą stracić również te osoby, które utrudnią urzędnikom przeprowadzenie zapowiadanej inspekcji i w ogóle nie wpuszczą ich na teren posiadłości, mimo wcześniejszego wylegitymowania się kontrolerów. W takiej sytuacji ponowne uzyskanie prawa do zwolnienia z części opłat będzie możliwe dopiero po upływie minimum 6 miesięcy od dnia decyzji odbierającej prawa do zniżki i to wyłącznie na podstawie nowo złożonej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami.
Dobrą informacją jest to, że zwykle przed rozpoczęciem kontroli w danej gminie, na stronie urzędu pojawia się stosowna informacja o podjęciu działań monitorujących. Nie masz pewności, czy w twoim regionie urzędnicy już sprawdzają złożone deklaracje oraz kontrolują kompostowniki? Sprawdź to, wchodząc na stronę internetową Urzędu Gminy w zakładkę aktualności lub na social mediach samorządu.
Warto wiedzieć, że utrata zniżki, którą dotychczas zmniejszała cykliczne opłaty za wywóz śmieci, to nie jedyne ryzyko. Niewłaściwe użytkowanie kompostownika, niepoparta rzeczywistym stanem deklaracja o jego umiejscowieniu na działce lub utrudnianie urzędnikom pracy może również skutkować inną formą kary. Przepisy uwzględniają bowiem nałożenie grzywny – w niektórych przypadkach możliwość ta bywa wykorzystywana, a niespodziewana kara zawsze odbija się na finansach gospodarstwa domowego.
Źródło: deccoria.pl; isap.sejm.gov.pl
Przeczytaj również:
Czego nie wrzucać do kompostownika? 8 złotych zasad dobrego kompostowania
Co zrobić, żeby nie śmierdziało z kompostownika? Wystarczy jedna rzecz
Jak kompostować odpady organiczne bez kompostownika? Przepis jest prosty i ma same korzyści