Orzech włoski - drzewo w ogrodzie
Drzewa orzechów włoskich i leszczyny są gatunkami mało wymagającymi pod kątem żyzności gleby. Będą dobrze rosły i owocowały prawie na wszystkich typach podłoża. Unikajmy jednak gleb podmokłych, bardzo lekkich, suchych i piaszczystych oraz słabo przepuszczalnych. Zdecydowanie lepiej będą owocować na glebach żyznych i ciepłych, o uregulowanych stosunkach powietrzno - wodnych, zasobnych w próchnicę oraz wapń. Mogą to być np. ziemie brunatne, gliniasto - piaszczyste, rędziny lub lessy. Odczyn podłoża powinien oscylować w granicach 6,0-7,0 pH.
Fot. orzech włoski - drzewo / 123RF/PICSEL
Stanowisko, na którym będzie rósł nasz orzech, powinno być również ciepłe, osłonięte od silnych wiatrów oraz słoneczne. Jeżeli mamy taką możliwość, umieśćmy drzewo na wystawie południowo - zachodniej lub południowo - wschodniej. Unikajmy wystawy południowej w przypadku terenów bardzo pochylonych, ponieważ występuje tam bardzo duża amplituda temperatur pomiędzy dniem a nocą. W okresie przedwiośnia może spowodować to przemarznięcie drzew, które są mało odporne na przymrozki.
Sadzenie orzecha włoskiego
Orzechy włoskie, jak i leszczyny, bardzo wcześnie rozpoczynają swój okres wegetacji, dlatego też najlepiej sadzić je jesienią lub wiosną, jednak w przypadku przedłużającej się suszy, będziemy musieli drzewko podlewać samodzielnie. Sadzonki najlepiej kupić w szkółce. Zwróćmy uwagę czy system korzeniowy, jak i część nadziemna, są dobrze rozwinięte i nieprzesuszone. Rośliny sadzimy jakieś 6 cm głębiej niż rosły w szkółce. Jesienią, usypujemy wokół sadzonki kopczyk, tak aby zabezpieczyć korzenie przed przemarznięciem. Wiosną kopczyki rozrzucamy, a wokół drzewa tworzymy „misę”, zabieg taki ułatwia zatrzymywanie wody w podłożu. Możemy również rozłożyć ściółkę z obornika, kompostu lub torfu. Jeżeli posłużymy się obornikiem, to po rozłożeniu przykrywamy go ziemią, ponieważ rozkładający się amoniak mógłby poparzyć liście.
Fot. orzechy włoskie w łupinie / 123RF/PICSEL
Nawożenie - jaki nawóz zastosować do orzecha włoskiego?
Pewnie wiele osób zastanawia się, czym nawozić orzech włoski? Otóż najważniejszymi składnikami podczas nawożenia powinny być: magnez, wapń, potas, bor (jest bardzo ważny w procesie prawidłowego wzrostu organów generatywnych, jak również wpływa na prawidłowe zawiązywaniu owoców) oraz azot (głównie w pierwszych latach po posadzeniu). Możemy zastosować wieloskładnikowe nawozy mineralne o spowolnionym działaniu. Wówczas zasilamy drzewo jedynie wiosną i do kolejnego sezonu mamy już spokój.
Cięcie - kiedy przycinać orzech włoski?
Orzechów włoskich nie przycinamy w ogóle. Leszczynę, w zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać, formujemy w krzew lub pozostawiamy w formie drzewa. Jest to drzewo, które możemy wykorzystać np. do stworzenia żywopłotu.
SPRAWDŹ: Apteka w ogrodzie: Siedem roślin na wzmocnienie układu oddechowego
Fot. przechowywanie orzechów włoskich / 123RF/PICSEL
Zbiór owoców i ich przechowywanie orzechów włoskich
Zbiór owoców orzecha włoskiego przypada na okres od września do października. Termin ten w zależności od uprawianej odmiany i warunków pogodowych może ulegać przesunięciom. Orzechy gotowe do zbioru rozpoznamy po tym, że zdążyły już opaść z drzew, a zielona, mięsista okrywa okalająca łupinę ze smakowitym nasionem pęka i bardzo łatwo od niego odchodzi.
Uwaga: W miesiącach letnich (czerwiec - lipiec) zbiera się niedojrzałe orzechy, przeznaczone na produkcję nalewki. Najlepsze są wtedy, kiedy ich zieloną łupinę można łatwo naciąć nożem lub w całości przekuć igłą.
Jak suszyć orzechy włoskie?
Zebrane orzechy, pozbawione zielonej otoczki, należy odłożyć do przeschnięcia. Nie wyjmujmy ich ze "skorupek" - łupiny zapewniają im naturalną ochronę przed pleśnią i nadmiernym wysuszeniem. Możemy rozłożyć je w ciepłym, przewiewnym, niewilgotnym pomieszczeniu lub jeśli pogoda dopisuje, rozsypać na trawniku czy też wynieść na taras w wiklinowych pojemnikach albo lnianym worku. Tak sprawione owoce można przechowywać przez długi czas. Orzechów nie można suszyć bezpośrednio na kaloryferze lub w piekarniku – grozi to ich przesuszeniem. Tracą one wtedy walory smakowe (stają się gorzkie) i odżywcze, a zawarty w nich tłuszcz szybciej ulega zjełczeniu.
Orzechy włoskie są doskonałym źródłem kwasów omega-3, L-argininy i białka. Obniżają poziom złego cholesterolu, działają przeciwzakrzepowo i przeciwzapalnie.
Co urośnie pod orzechem włoskim?
Na forach internetowych możemy spotkać się z licznymi poradami dotyczącymi orzecha włoskiego. Prawda jest taka, że wystarczy kilka prostych zabiegów pielęgnacyjnych, aby rośliny, które lubią zacienienie, pięknie prezentowały się pod koroną tego drzewa.
Za nieprawidłowy wzrost roślin pod orzechem odpowiada juglon. To substancja biochemiczna, która znajduje się w opadłych liściach i łupinach orzecha. Toksyna powoduje obumieranie innych roślin, które mają styczność z liśćmi i łupinami orzechów włoskich. Zatem, żebyśmy mogli uniknąć problemu z prawidłowym rozwojem oraz wzrostem roślin ozdobnych, powinniśmy przede wszystkim:
- regularnie oczyszczać wszystkie opadłe liście i owoce orzecha, nie używać ich jednak jako kompost!
- utrzymywać wysoki poziom substancji organicznej w glebie. Zachęci to liczne drobnoustroje do obecności w podłożu, co w konsekwencji prowadzi do neutralizacji toksyn
- sadzić drzewa, krzewy, winorośla, rośliny okrywowe, kwiaty oraz trawy, które tolerują juglon.
Stosując powyższe zalecenia, pod orzechem włoskim doskonale będą rosły:
- Warzywa: fasola szparagowa, buraki, marchew, kukurydza, melon, cebula, pasternak.
- Owoce: czarna malina, wiśnia.
- Rośliny drzewiaste i krzewy: tuja, cedr, surmia, powojniki, jabłoń, forsycja, głóg, wiciokrzew, jałowce, robinia, klon japoński, klon (w większości), dąb, pawpaw, kalina (większość).
- Kwiaty i rośliny zielne: begonia, dzwonek karpacki i hiszpański, dzwonek Virginia, chryzantemy, krokusy, stokrotki, dalie, paprocie, hiacynty, trawy (w większości).
Kostrzewy oraz wiechliny dobrze odnajdują się w sąsiedztwie orzecha włoskiego. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy susza prowadzi do stanu małej wilgotności gleby. Kiedy wilgotność podłoża jest odpowiednia, wówczas trawy te rosną pod orzechem zdecydowanie lepiej aniżeli na innych częściach trawnika. Jest to spowodowane stanem gleby, której odczyn bywa zazwyczaj zasadowy.
SPRAWDŹ: Apteka w ogrodzie: czarnuszka dobra na wszystko
Właściwości lecznicze orzecha włoskiego
Pewnie jesteście ciekawi, co leczy nalewka z orzecha włoskiego! Już tłumaczymy! Orzech włoski posiada właściwości odtruwające i oczyszczające. Świetnie sprawdza się w przypadku problemów z układem pokarmowym, niestrawnością, owrzodzeniami, cukrzycą czy bolesnymi wzdęciami brzucha. Nie dość, że walczy z problemami układu trawiennego, to równocześnie wspiera go, poprzez poprawianie możliwości przyswajania składników odżywczych, takich jak proteiny i kwasy tłuszczowe oraz uniemożliwia wchłanianie toksyn, co może mieć miejsce podczas zaparć. Co więcej, ze względu na dużą ilość jodu, reguluje działanie tarczycy. Ponadto, odkażające działanie orzecha włoskiego jest dobrze znane i stosowane w pielęgnacji zewnętrznych infekcji ran. Łuski orzecha są również pomocne w walce z zapaleniem zatok oraz górnych dróg oddechowych.
Czy orzechy włoskie są zdrowie? Co zawierają i czy warto je jeść?
Zwróciliście kiedyś uwagę, że orzechy włoskie swoim kształtem przypominają mózg? Być może to celowe działanie natury, podpowiadającej nam, jakie pożywienie najlepiej wpłynie na pracę poszczególnych narządów, być może zbieg okoliczności. Faktem jest natomiast, że bakalie te, bogate w cenne składniki odżywcze — wspomniane wcześniej wielonienasycone kwasy tłuszczowe i argininę — a także sterole roślinne, kwas foliowy i fenolowy, witaminy E, B1, B6, cynk oraz fosfor dobroczynnie wpływają na pracę mózgu. Leczą go i usprawniają jego działanie. Sprzyjają koncentracji, poprawiają pamięć. Substancje w nich zawarte rozluźniają mięśnie gładkie i polepszają funkcjonowanie naczyń krwionośnych – włączając do codziennej diety kilka orzechów, obniżamy ryzyko wystąpienia zawałów. Co ciekawe, naukowcy z kilku niezależnych ośrodków badawczych potwierdzają, że mogą niwelować one problemy z potencją.
Fot. orzech włoski / 123RF/PICSEL
Sprawdzone sposoby na wykorzystanie orzechów włoskich:
Płukanka na zatkane zatoki
Przepis pochodzi od zielarza Daniela Gagon: 30 kropli nalewki (proporcja: 1 część łusek do 5 części wódki, bez dodatków), ¼ łyżki soli, 1 szklanka wody. Zagotuj wodę i dodaj sól oraz 30 kropli nalewki. Pozostaw na 25 minut, a następnie letnim naparem przepłukuj komory nosa.
Nalewka z orzecha włoskiego
Potrzebujemy 25 zielonych orzechów włoskich przeciętych na pół. Pamiętajcie, że orzechy zbieramy tylko do końca czerwca!
Potrzebujesz: 1 l spirytusu, 1 l przegotowanej wody, 1 pomarańczę i cytrynę (obie wymyte w sodzie, a następie wyparzone i pocięte w ćwiartki), szklanka cukru lub 2 szklanki lokalnego miodu (nalewkę zawsze można dosłodzić), 1 laskę wanilii lub cynamonu, kilka goździków do smaku.
Jeśli używasz cukru, musisz go rozpuścić w ciepłej wodzie. Kiedy ostygnie wymieszaj wszystkie składniki ze sobą, przykryj gazą i pozostaw w ciepłym i słonecznym miejscu na co najmniej 30 dni, od czasu do czasu mieszaj drewnianą łyżką. Następnie rozlej nalewkę do butelek i przechowuj w ciemnym pomieszczeniu.
Autor: Redakcja Deccoria.pl