Spis treści:
- Jak wyglądają gryzki?
- Gatunki gryzków
- Skąd się biorą gryzki?
- Jakie produkty przyciągają gryzki?
- Zwalczanie gryzków
Jak wyglądają gryzki?
Jesienią, gdy temperatury powietrza spadają, wiele owadów szuka schronienia w naszych domach i mieszkaniach. Bardzo często możemy spotkać się z gryzkami, które inaczej są nazywane psotnikami, zakamarnikami, a nawet wszami książkowymi. To małe owady, które są blisko spokrewnione z termitami, ale swoim wyglądem przypominają wszy czy wszoły, z którymi często są mylone. Dorosłe osobniki osiągają długość od 0,5 do 2 mm. Mają podłużny i zaokrąglony korpus, który najczęściej przybiera barwę bladoszarą, żółtobiałą lub ciemnobrązową. Gryzki mają stosunkowo dużą głowę oraz długie czułki, które pomagają im dobrze orientować się w otoczeniu. Większość gatunków posiada skrzydła, które składane są dachowato wzdłuż ciała. Ponadto mają dobrze rozwinięte odnóża, dlatego mogą się łatwo i szybko poruszać.
Gatunki gryzków
Na świecie znanych jest ponad 4 tys. gatunków gryzków, z czego w Polsce występuje około 100 z nich. Wśród najczęściej występujących warto wymienić takie, jak:
- psotnik lalotek (Lachesilla pedicularia) – to mały owad, który mierzy 1,5-2 mm. Ma ciemnobrązowy kolor, ale zdarzają się też osobniki jaśniejsze. Latem występuje na zewnątrz, natomiast jesienią dostaje się do domów, gdzie żywi się różnymi produktami spożywczymi i resztkami organicznymi;
- psotnik kołatek (Liposcelis terricolis) – osiąga długość około 1,5 mm, a jego ciało jest szarobrunatne lub brudnożółte. Często pojawia się w kuchni, magazynach czy spiżarniach oraz żywi się produktami spożywczymi;
- zakamarnik pulsorz (Trogium pulsatorium) – długość jego ciała osiąga rozmiary do 2 mm. Jest on żółty lub brudnobiały, ma skrócone do drobnych łusek skrzydła oraz dobrze rozwinięte oczy. Na jego ciele można zobaczyć brunatnoczerwone plamki, które układają się w paski.
Gryzki żywią się różnymi produktami spożywczymi, takimi jak ryż, mąka, kasza czy płatki owsiane. Fot.dmf87/CanvaPro
Przeczytaj również: Pchają się do domów, by przeczekać w nich zimę. Domowe sposoby na biedronki azjatyckie
Skąd się biorą gryzki?
Najprawdopodobniej gryzki przywędrowały do nas z Afryki i rozprzestrzeniły się poprzez międzynarodowy transport produktów. Uwielbiają miejsca ciemne, wilgotne i ciepłe. W naturze występują przede wszystkim w lasach, żyją w ściółce lub w korze drzew, a nawet w ptasich gniazdach. Natomiast wraz z nadejściem chłodniejszych dni chętnie przedostają się do naszych domów w poszukiwaniu schronienia i pożywienia. Gryzki szczególnie upodobały sobie szuflady i szafki kuchenne, ale nie tylko. Można je też spotkać w piwnicy, na strychu, w spiżarni, a także w łazience, na korytarzu czy w pokojach.
Żywotność gryzków może wynosić od 6 do 12 miesięcy. W sprzyjających warunkach mogą składać jaja nawet kilka razy w sezonie. Samica jest w stanie złożyć 100-200 jaj jednorazowo. Najchętniej robi to w miejscach wilgotnych i ciemnych, szczególnie za meblami, w zakamarkach kuchni czy łazienki. Jaja gryzków są owalne, białawe i mają około 0,5 mm średnicy. Samica przykleja je do podłoża i maskuje resztkami pokarmu. Następnie wykluwają się z nich larwy. Swoim wyglądem przypominają one osobniki dorosłe, ale są od nich mniejsze i jaśniejsze. Co ciekawe, podczas swojego rozwoju te małe owady przechodzą od 3 do 8 stadiów rozwojowych. Ostatecznie przemieniają się w imago, czyli osobników dorosłych.
Jakie produkty przyciągają gryzki?
Gryzki mają bardzo zróżnicowane preferencje żywieniowe. W środowisku naturalnym żywią się m.in. grzybami, porostami, glonami oraz szczątkami organicznymi. W ich diecie znajdują się także jaja innych owadów, a także pyłek kwiatowy. Mimo to są w stanie wytrzymać bez jedzenia nawet do dwóch miesięcy. Jeśli jednak przedostaną się do domów, żywią się różnymi produktami spożywczymi, takimi jak mąka, kasza, ryż, makaron czy płatki owsiane. Gryzki lubią też produkty, które zawierają cukry (m.in. miód, dżemy oraz słodycze). Poza tym chętnie żywią się warzywami i owocami, zwłaszcza tymi przeznaczonymi do przechowywania. Doskonałym pokarmem może dla nich być sucha karma np. dla chomików czy ptaków. Owady te mogą uszkadzać nie tylko zapasy żywności, ale również miękkie tkaniny, książki oraz tapety.
Aby uniknąć inwazji gryzków, produkty spożywcze należy przechowywać w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Fot.Valerii Honcharuk/CanvaPro
Czy gryzki są dla nas niebezpieczne? Owady te nie przenoszą groźnych chorób. W przeciwieństwie do pcheł nie gryzą ludzi czy zwierząt domowych. Mimo to mogą być szkodliwe dla naszego zdrowia, gdyż przenoszą alergeny. Gryzki mogą przyczynić się do rozwoju astmy alergicznej, która objawia się uporczywym kaszlem, uczuciem zatkanego nosa oraz świądem. Warto również pamiętać, że psotniki mogą zanieczyszczać produkty spożywcze, a dodatkowo roznosić zarodniki grzybów. Ponadto mogą zwabić do naszego domu inne szkodniki, dla których gryzki będą idealnym pożywieniem.
Zwalczanie gryzków
Gryzki rozmnażają się bardzo szybko, dlatego walkę z nimi należy rozpocząć jak najszybciej. Kluczowe znaczenie ma profilaktyka. Z racji tego, że psotniki preferują wilgotne środowisko, należy przede wszystkim naprawić wszelkie nieszczelności w instalacji wodnej. Ważne jest też regularne wietrzenie pomieszczeń, co pomoże uniknąć nadmiernej wilgoci. Ponadto należy pamiętać o regularnym sprzątaniu, w tym odkurzaniu i usuwaniu kurzu zwłaszcza w kuchni, magazynie czy spiżarni. Szczególną uwagę należy zwrócić na resztki jedzenia, które mogą służyć za pokarm dla owadów. Warto także regularnie opróżniać kosze na śmieci oraz dbać o ich czystości. Pamiętaj o zabezpieczeniu otworów i szczelin, przez które mogą przedostać się gryzki. Aby uniknąć inwazji psotników, warto przechowywać produkty spożywcze (takie jak kasze, mąka, ryż czy płatki owsiane) w szczelnych pojemnikach.
Na rynku nie brakuje profesjonalnych preparatów do zwalczania insektów, które będą skuteczne w walce z gryzkami. Warto jednak sięgnąć po nie dopiero wtedy, gdy domowe metody nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, gdyż mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie. Najpopularniejszą metodą na pozbycie się gryzków jest przygotowanie mikstury z octu, soku z cytryny (lub grejpfruta) oraz sody oczyszczonej. Tak przygotowanym preparatem należy umyć blaty, płytki, podłogi czy szafki. Dodatkowo warto spryskać roztworem wszelkie szpary i szczeliny. To sprawi, że gryzki nie będą chciały wracać do twojego domu.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Doskonały patent na rybiki. Taki prosty i taki skuteczny
Jak rozpoznać, że masz szczury w piwnicy lub garażu? Co przyciąga gryzonie?
Skąd się biorą mrówki faraona w domu? Można je wypędzić bez chemii