Spis treści:
- Odmiany cytryny do uprawy w domu
- Uprawa cytryny w doniczce krok po korku
- Co zrobić, żeby cytryna kwitła, gdy na zewnątrz jest zimno?
Odmiany cytryny do uprawy w domu
W warunkach mieszkaniowych najlepiej sprawdzają się odmiany o umiarkowanej sile wzrostu, które chętnie tworzą pąki w niewielkiej donicy i nie wymagają nadmiernej przestrzeni. Dobrym punktem odniesienia pozostaje ‘Meyer’ (często oferowana jako „Improved Meyer”) – hybryda o słodko-kwaśnych, aromatycznych owocach, kompaktowym pokroju i wyższej tolerancji na drobne błędy w uprawie; przy chłodnym, jasnym zimowaniu potrafi zakwitać kilkukrotnie w roku. Popularna ‘Ponderosa’, znana również jako cytryna skierniewicka, wytwarza wyjątkowo duże owoce (zwykle 500-700 g), rośnie jednak wolniej i wymaga stabilnego, bardzo jasnego stanowiska.
Odmiany ‘Eureka’ i ‘Lisbon’ należą do najczęściej spotykanych w uprawie doniczkowej i dobrze sprawdzają się w warunkach domowych, o ile mają zapewnione silne oświetlenie, zwłaszcza zimą. Charakteryzują się atrakcyjnym smakiem owoców i regularnym kwitnieniem, chociaż najczęściej wymagają dodatkowego wspomagania lampami LED. ‘Eureka’ jest przy tym nieco bardziej kompaktowa i częściej oferowana na karłowych podkładkach, dzięki czemu łatwiej mieści się na parapecie.
Do odmian, które lepiej omijać, należą ‘Genoa’, ‘Villafranca’ i ‘Femminello’ – to typowe gatunki szklarniowe, selekcjonowane do uprawy w ciepłych rejonach lub pod osłonami. Tworzą długie, silnie kolczaste pędy, które w pomieszczeniu szybko się wyciągają i łysieją od dołu, jeśli nie mają dostępu do wielogodzinnego światła. W praktyce oznacza to konieczność bardzo częstego cięcia i doświetlania, by zapobiec więdnięciu.
Równie problematyczne są gatunki spokrewnione, ale niebędące klasycznymi cytrynami – jak cytron (Citrus medica) czy tzw. rough lemon (Citrus jambhiri). Oba rosną zbyt ekspansywnie i szybko wyczerpują zasoby w doniczce, a ich korzenie źle znoszą przesychanie i wahania temperatury. Cytron wytwarza grube, pofałdowane owoce o niewielkiej ilości miąższu, natomiast rough lemon charakteryzuje się owocami kwaśnymi, mało aromatycznymi i pozbawionymi walorów dekoracyjnych.
Przeczytaj również: Do dezynfekcji, czyszczenia, na plamy i poparzenia. Nietypowe zastosowanie cytryny i jej skórki
Uprawa cytryny w doniczce krok po korku
Wielu początkujących ogrodników zaczyna przygodę z cytryną od pestki – to naturalny odruch, bo takie doświadczenie wydaje się tanim i satysfakcjonującym eksperymentem. Jednak w rzeczywistości rośliny wyhodowane z nasion rzadko zakwitają wcześniej niż po 10-15 latach, a często nie owocują wcale. Wynika to z tzw. okresu młodocianego, który u cytrusów jest wyjątkowo długi. Dodatkowo siewki nie zawsze powtarzają cechy rośliny matecznej (owoce mogą być zbyt kwaśne, drobne lub całkowicie pozbawione aromatu). Dlatego, gdy celem jest uprawa ozdobna lub uzyskanie owoców, lepszym wyborem będzie zakup gotowej sadzonki szczepionej na podkładce karłowej. Takie egzemplarze szybciej wchodzą w okres kwitnienia i łatwiej przystosowują się do warunków domowych.
Podstawą późniejszego sukcesu jest dobrze przygotowane stanowisko i odpowiednie podłoże. Cytryna najlepiej rośnie w ziemi lekkiej, przepuszczalnej i lekko kwaśnej, o pH 5,5-6,5. Gotową mieszankę do cytrusów dobrze jest uzupełnić około jedną piątą perlitu lub grubego piasku oraz dodać 10 procent drobnego keramzytu, który poprawia napowietrzenie korzeni. Na dno doniczki trzeba wysypać warstwę drenażu, a sam pojemnik powinien być tylko nieco większy od bryły korzeniowej (zbyt duża ilość ziemi zatrzymuje wilgoć i może prowadzić do gnicia). Po przesadzeniu cytryna powinna przez tydzień stać w jasnym miejscu, ale nie bezpośrednio na słońcu, i być podlewana bardzo oszczędnie, aż korzenie znów zaczną rosnąć. W tym okresie nagła zmiana położenia względem światła często powoduje zrzucanie liści.
W dalszej pielęgnacji kluczowe są trzy elementy: światło, woda i przycinanie. Cytryna potrzebuje 8-10 godzin intensywnego światła dziennie, dlatego zimą warto stosować lampy LED o mocy 25-40 W, umieszczone około 30 cm nad donicą. Optymalna temperatura wzrostu to 18-26°C, a zimą – około 10-14°C, co sprzyja tworzeniu pąków. Podlewanie wykonuje się dopiero po przesuszeniu wierzchniej warstwy podłoża, natomiast w okresie wegetacyjnym (marzec-wrzesień) roślinę nawozi się co 7-14 dni preparatem dedykowanym dla cytrusów. Cięcie najlepiej przeprowadzać późną zimą lub wczesną wiosną, skracając przyrosty o jedną trzecią – pobudza to rozgałęzianie i sprzyja kwitnieniu. Odmiany szczepione, które są odpowiednio pielęgnowane, najczęściej kwitną już po jednym lub dwóch sezonach.
Cytrynę najlpiej uprawiać w niewielkiej donicy. Objętość pojemnika znacznie przekraczająca rozmiar bryły korzeniowej sprzyja gniciu. Fot. bepslabor / Canva Pro
Co zrobić, żeby cytryna kwitła, gdy na zewnątrz jest zimno?
Cytryna należy do roślin, które w sprzyjających warunkach potrafią kwitnąć niemal przez cały rok. W naturze jej główne kwitnienie przypada od wczesnej wiosny do jesieni, gdy dzień jest długi i pełen światła. W uprawie domowej większość odmian wypuszcza pąki między marcem a wrześniem, choć przy właściwej pielęgnacji mogą pojawiać się również zimą. Aby do tego doszło, roślina potrzebuje kontrolowanego „szoku termicznego” – kilku tygodni w niższej temperaturze, przy zachowaniu bardzo jasnego stanowiska, a następnie powrotu w ciepłe miejsce. Taki kontrast działa jak sygnał do zawiązywania pąków, naśladując naturalne warunki cytrusów w klimacie śródziemnomorskim.
Przeczytaj również: Pachnie cytryną i idealnie zadarnia ogród. Siew i uprawa macierzanki cytrynowej
Od października do grudnia cytrynę warto przenieść do chłodnego pomieszczenia, w którym temperatura utrzymuje się w granicach 8-14°C. W tym czasie roślina potrzebuje minimum 10-12 godzin światła dziennie (w polskich warunkach oznacza to konieczność wspomagania lampą LED). Podłoże powinno być lekko wilgotne, nigdy przemoczone, a nawożenie azotowe ograniczone do minimum, ponieważ w chłodzie sprzyja ono gniciu korzeni i opóźnia kwitnienie.
Gdy na pędach pojawią się pąki, cytrynę należy stopniowo przyzwyczajać do wyższej temperatury: najpierw wystawia się ją na parę godzin dziennie w docelowe miejsce, a po kilku dniach można pozostawić ją tam na stałe. Takie stopniowe przejście zapobiega stresowi i chroni pąki przed opadaniem. Warto dbać też o stałą wilgotność powietrza na poziomie 45-55 proc., stosując zraszanie miękką wodą lub ustawiając roślinę na podstawce z wilgotnym keramzytem. Suche powietrze sprzyja przędziorkom, dlatego liście należy regularnie przemywać i kontrolować ich spód. Brak owadów zapylających można łatwo zrekompensować, przenosząc pyłek pędzelkiem lub delikatnie potrząsając rośliną.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Jeden błąd i rododendron nie przetrwa zimy. Jest jeszcze czas, by go dobrze zabezpieczyć
Jesienny oprysk drzew i krzewów owocowych miedzianem. Kiedy wykonać zabieg?
Listopad w ogrodzie. Ostatnie jesienne nasadzenia i porządki przed zimą