Spis treści:
- Gladiole, czyli mieczyki – charakterystyka gatunku
- Najpiękniejsze mieczyki – odmiany, które warto mieć
- Mieczyki – wymagania glebowe i klimatyczne
- Jak dbać o mieczyki? Uprawa i pielęgnacja
- Zimowanie mieczyków
- Dlaczego mieczyki marnieją?
- Dlaczego mieczyki zmieniają kolor?
Gladiole, czyli mieczyki – charakterystyka gatunku
Mimo że do botanicznego rodzaju mieczyków zalicza się ponad 260 gatunków, w uprawie spotykany jest najczęściej mieczyk ogrodowy (Gladiolus hybridus). Jest to mieszaniec łączący najpiękniejsze cechy wytwornych kwiatów rosnących naturalnie na obszarze Europy, Azji i Afryki.
Sama nazwa nie jest przypadkowa. „Gladius” to po łacinie miecz, a skojarzenie narzuca się łatwo, gdy spojrzeć na wzniosłą, prostą łodygę i kwiaty, których krawędzie przypominają ostrze.
Mieczyki ogrodowe sięgają nawet 80–120 cm wysokości. Rozwijają się z brązowawych bulw, które niestety trzeba wykopywać na zimę. To zresztą niejedyne utrudnienie w uprawie mieczyków. Wymagania rośliny są dość wygórowane, ale zdaniem miłośników warto poświęcić im czas i uwagę.
Najpiękniejsze mieczyki – odmiany, które warto mieć
Gladiole doczekały się całego wachlarza odmian, które prześcigają się w bujności i atrakcyjnym wybarwieniu kwiatów. Różni je wysokość łodygi, kształt i wielkość kwiatostanów, a także termin kwitnienia. Te najpóźniejsze zdobią zagony nawet do października!
Do najwyższych i najbardziej dekoracyjnych mieczyków ogrodowych należy odmiana „Priscilla” o cieniowanych, białoróżowych kwiatach podkreślonych żółtym akcentem gardzieli. Bardzo ciekawie prezentuje się też wzniosła zielonożółta odmiana „Green Star” oraz równie strzelista, żółta „Nova Lux”.
Jeśli marzysz o bardziej oryginalnych kolorach mieczyków, odmiany godne polecenia obejmują „Olimpie” o żółto-pomarańczowym kwieciu, biało-czerwoną „Bizar” oraz ognistą, żółto-czerwoną odmianę „Princess Margaret Rose”. Sporą popularnością cieszą też białe gladiole „Opal” czy „Amsterdam”.
Czy można uprawiać niskie mieczyki? Odmiany karłowe typu Nanus osiągają zaledwie 50–60 cm i doskonale nadają się do mniejszych ogrodów oraz donic.
Przeczytaj również: Kiedy sadzić i jak uprawiać mieczyki w ogrodzie? Poznaj sprawdzone wskazówki
Mieczyki najlepiej wysadzić do połowy maja. Fot. Pixabay
Mieczyki – wymagania glebowe i klimatyczne
Uroda gladioli zależy przede wszystkim od dobrze dobranego stanowiska. Rośliny nie lubią zimna i przeciągów, więc warto sadzić je na bezwietrznym ustroniu. Potrzebują też dużo słońca przez większą część dnia.
Do jakiej ziemi wysadza się mieczyki? Uprawa doniczkowa wymaga zastosowania standardowej żyznej i luźnej ziemi o wysokim stopniu przepuszczalności. Konieczne jest zadbanie o stosowną warstwę drenażu lub swobodny odpływ wody przez dno.
Na zagonie warto przygotować podłoże wzbogacone sezon wcześniej obornikiem, próchnicze i bogate w związki odżywcze. Powinno ono mieć odczyn obojętny, być spulchnione do głębokości ok. 30 cm i lekko wilgotne. Gladiole nie lubią ani nadmiernej suchości, ani podmokłej ziemi.
Rabatę warto przygotować już w marcu, a nawet uprzedniej jesieni. Mieczyki sadzi się jednak dopiero od połowy kwietnia, gdy ziemia nie jest już zmarznięta. Bulwy dobrze jest zamoczyć najpierw w środku grzybobójczym, a następnie umieścić w glebie na głębokości 7–10 cm. Optymalny rozstaw między roślinami wynosi 10 x 20 cm.
Mieczyki występują w wielu różnych wariantach kolorystycznych. Fot. Getty Images
Jak dbać o mieczyki? Uprawa i pielęgnacja
Gladiole w okresie wzrostu potrzebują stałej podaży wilgoci oraz związków odżywczych. Podlewa się je zwykle raz na tydzień, ale w okresach suszy warto zwiększyć częstotliwość. Co ważne, należy unikać skrapiania liści i kwiatów – to jeden z powodów, dlaczego mieczyki marnieją. Podlewaj więc wyłącznie ziemię na zagonie!
Bardzo istotne jest również regularne nawożenie gladioli. Od ciebie tylko zależy czy wybierzesz nawóz organiczny typu kompost, czy nawozy mineralne (płynne lub w granulkach). Pierwsze zasilenie warto przeprowadzić już 2 tygodnie po posadzeniu. Kolejne dawki nawozu podaje się w odstępach 3–4 tygodni aż do końca lipca.
Przekwitające kwiatostany warto sukcesywnie odcinać, pozostawiając jednak liście. Zanim uschną, będą one jeszcze prowadzić intensywną fotosyntezę. Wpływa to korzystnie na rozwój bulw i przyszłoroczne kwitnienie.
Zimowanie mieczyków
Pozostawione w glebie bulwy mieczyków nie przeżyją niestety polskiej zimy. Z tego powodu, zanim nastaną przymrozki (najpóźniej w październiku), powinieneś je ostrożnie wykopać.
Przed zimowaniem oczyść bulwy z ziemi i wysusz je. Eksperci polecają starannie usunąć pokrywające je łuski, a także wszystkie pozostałości pędów. Oddziela i usuwa się również starą bulwę mateczną, którą zastąpiła nowa, potomna. Po miesiącu suszenia w ciepłym miejscu bulwy potomne możesz przełożyć do skrzynki lub dziurkowanego kartonu i przenieść do piwnicy. Optymalne warunki składowania przez zimę to temp. 5–8° C.
Po przekwitnięciu cebulki mieczyków należy wykopać i przechowywać przez zimę w chłodnym miejscu. Fot. 123RF/PICSEL
Dlaczego mieczyki marnieją?
Uprawa gladioli nie zawsze jest sukcesem. Najczęstsze problemy wynikają niestety z nieprzestrzegania zaleceń. Brak lub osłabienie kwitnienia może być na przykład wynikiem nadmiernej suszy albo, wręcz przeciwnie, przemoczenia i gnicia bulw.
Sadzenie bulw co roku w tych samych miejscach to kolejna przyczyna, dlaczego mieczyki marnieją. Podłoże jest już bowiem zwykle wyjałowione, a ponadto może zawierać niebezpieczne patogeny. Ten sam efekt dają zaniedbania w nawożeniu gladioli.
Przeczytaj również: Twoje mieczyki marnieją, gubią pąki i nie kwitną? Sprawdź, co może być przyczyną
Istnieje kilka powodów, które sprawiają, że mieczyki nie kwitną, są zdeformowane i szybko opadają im kwiaty. Fot. 123RF.com
Dlaczego mieczyki zmieniają kolor?
Przebarwienia na kwiatach i liściach mieczyków mogą być symptomem obecności szkodników. Szczególnie uciążliwe są wciornastki, które potrafią zimować w bulwach. Objawiają się one białymi plamami na płatkach i liściach, które z czasem zmieniają się w srebrzysty nalot. W końcu roślina przestaje kwitnąć i wysycha.
Z wciornastkami można walczyć za pomocą wody z szarym mydłem. Takim roztworem przemywaj liście i pączki. Skuteczniejszą alternatywą są jednak chemiczne opryski insektobójcze.
Mątwik korzeniowy to kolejne wyjaśnienie, dlaczego mieczyki zmieniają kolor. Te żerujące w bulwach nicienie powodują stopniowe żółknięcie roślin. Można je zwalczać chemicznymi preparatami lub namaczaniem wykopanych bulw w ciepłej wodzie (na ok. 2 godziny).
Schnące i pożółkłe liście mogą też być objawem suchej zgnilizny mieczyka. Charakterystyką tej grzybowej infekcji jest kierunek przebarwiania: od dołu w stronę wierzchołka. Walka polega na wyrzucaniu zakażonych bulw oraz wymianie ziemi.
Dlaczego mieczyki przewracają się?
Kolejnym problemem w uprawie gladioli jest tendencja do przewracania się łodyg obciążonych bujnymi kwiatostanami. Przyczyną tego zjawiska może być zarówno wietrzne stanowisko, jak i zbyt płytkie sadzenie.
Wysokie odmiany gladioli należy więc sadzić w odpowiednich odstępach i zawczasu podwiązywać. Jako podpórka posłużą suche pędy bambusa dostępne w sklepach ogrodniczych. Jeśli nie przepadasz za tego typu pracą, postaw lepiej na odmiany mniejsze i karłowe.
Mieczyki – warto wiedzieć
- Jeśli chcesz wykorzystać mieczyki jako kwiaty cięte do wazonu, ścinaj pędy w momencie, gdy pierwsze pączki zaczną się rozwijać. To sposób na maksymalne wydłużenie żywotności bukietu.
- Mieczyki można próbować samodzielnie rozmnażać. W tym celu podczas wykopywania bulw na zimę oddziela się od nich bulwy przybyszowe. Są one niewielkie, więc potrzebują 2–3 lat, zanim zaczną produkować kwiaty. Co roku powinieneś je jednak sadzić na wiosnę i wykopywać na jesień.
- Bulwy wielu gatunków mieczyków są jadalne! Co więcej, w tkankach niektórych odkryto nawet substancję o działaniu przeciwdepresyjnym.
- Poszukujesz bukietu dla małżonki? Gladiole są tradycyjnym kwiatem na 40. rocznicę ślubu!