Spis treści:
- Gatunki i właściwości nawłoci
- Jak można wykorzystać nawłoć w ogrodzie?
- Gnojówka z nawłoci – przepis i zastosowanie
- Oprysk z nawłoci
Gatunki i właściwości nawłoci
Nawłoć rośnie niemal wszędzie: przy drogach, na polach, nieużytkowanych łąkach czy pastwiskach. To sprawia, że jest często uważana za chwast. Nazywana jest też polską mimozą, złotą dziewicą, złotnikiem, złotą rózgą, a nawet głowienką czerwoną. Większość tych nazw związana jest z wyglądem rośliny. Nawłoć dorasta do metra wysokości. Tworzy sztywne, pojedyncze łodygi, na których wyrastają ostro zakończone liście. W okresie od lipca do września na roślinie pojawiają się drobne kwiaty. Są one zebrane w koszyczki i mają intensywnie żółty kolor. Niekiedy okres kwitnienia nawłoci trwa aż do października. Warto też wiedzieć, że jest to roślina miododajna, a wytwarzany z niej miód ma bardzo wysoką jakość.
W Polsce najczęściej można spotkać nawłoć pospolitą, ale nie tylko. Wyróżnia się takie gatunki, jak:
- nawłoć ogrodowa – jest często uprawiana w przydomowych ogrodach. Osiąga od 50 cm do nawet 2 m wysokości. Kwitnie od lipca do października, a jej kwiaty nie przylegają tak bardzo do łodygi, co nadaje roślinie bardzo ozdobnego charakteru;
- nawłoć kanadyjska – może dorastać nawet do 2 m wysokości. Łodygi tego gatunku są szorstko owłosione, a liście od spodu pokryte są meszkiem. Ponadto tworzy nieco mniejsze kwiaty. Warto jednak mieć na uwadze, że nawłoć kanadyjska jest rośliną ekspansywną, gdyż szybko wypiera gatunki rodzime;
- nawłoć olbrzymia (późna) – może osiągać nawet 3 m wysokości. Kwitnie od sierpnia do września (czasem do października). Dół łodygi jest nagi i pokryty nalotem woskowym, z kolei część górna pokryta jest włoskami. Ma kolor od jasnozielonego do ciemnofioletowego. Gatunek ten ma największe kwiaty.
Nawłoć jest bogata w azot i inne minerały, które są niezbędne dla zdrowego wzrostu i rozwoju roślin. Fot.ekina/123RF.com
Mało kto jednak zdaje sobie sprawę z tego, że nawłoć od wieków jest wykorzystywana w medycynie ludowej. Zawiera wiele aktywnych związków chemicznych, takich jak flawonoidy, saponiny triterpenowe, garbniki, związki fenolowe, a także olejek eteryczny. Może być stosowana zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, m.in. w przypadku stanów zapalnych dróg moczowych, problemów skórnych, chorób układu sercowo-naczyniowego czy bólów reumatycznych.
Przeczytaj również: Jeśli ogórków nie zjadła zaraza, w sierpniu trzeba je dokarmić. To najlepsza odżywka na zwiększenie plonów
Jak można wykorzystać nawłoć w ogrodzie?
Choć nawłoć jest szeroko stosowana w ziołolecznictwie, znajduje zastosowanie również w ogrodnictwie. Ze względu na to, że jest bogata w azot, jest doskonałym składnikiem kompostu, gdyż sprzyja aktywności pożytecznych mikroorganizmów. Nawłoć nie tylko przyspiesza powstawanie kompostu, ale również wzbogaca go w cenne substancje odżywcze. Wystarczy zebrać roślinę, a następnie dodać ją do kompostownika razem z innymi odpadami organicznymi. Ważne jest, aby zachować równowagę między materiałami bogatymi w azot a tymi bogatymi w węgiel, dlatego warstwy nawłoci przekładamy liśćmi lub gałęziami.
Z nawłoci można też przygotować gnojówkę. Zdaniem niektórych ogrodników jest ona skuteczniejsza niż ta z pokrzywy. Należy ją stosować w rozcieńczeniu, świetnie sprawdzi się do podlewania warzyw i roślin ozdobnych. Taka mieszanka dostarczy naszym uprawom wszystkich niezbędnych składników odżywczych, zapewniając tym samym idealne warunki do odpowiedniego rozwoju, kwitnienia i owocowania. Oprócz tego skutecznie poprawi strukturę gleby. Co więcej, nawłoć można wykorzystać do przygotowania oprysku o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym i antywirusowym.
Oprysk z nawłoci chroni rośliny przed chorobami i szkodnikami. Fot.avoferten/123RF.com
Gnojówka z nawłoci – przepis i zastosowanie
Gnojówkę z nawłoci stosuję również w swoim ogrodzie. Jest niezawodna, gdyż wzmacnia rośliny, pozytywnie wpływa na ich kondycję, a także dostarcza im cennych składników odżywczych. Zawiera dużo azotu i innych minerałów, które są niezbędne dla ich prawidłowego wzrostu i rozwoju. Jak przygotować gnojówkę z nawłoci? W pierwszej kolejności należy zebrać rośliny (najlepiej w okresie kwitnienia, kiedy są najbardziej bogate w cenne substancje). W przypadku, gdy nie masz dostępu do świeżych roślin, użyj tych suszonych. Następnie należy przygotować duży pojemnik (najlepiej z pokrywką, co pomoże ograniczyć nieprzyjemne zapachy). Nawłoć kroimy na mniejsze kawałki, po czym zalewamy wodą (ale nie do pełna, żeby gnojówkę łatwo było mieszać). W tym celu najlepiej sprawdzi się deszczówka. Na koniec przykrywamy pojemnik i odstawiamy go w ciepłe miejsce na około 2-4 tygodnie.
W celu przyspieszenia fermentacji gnojówkę trzeba codziennie mieszać. Gdy płyn przestanie się pienić i przybierze ciemnobrązowy kolor, jest on gotowy do użytku. Pamiętaj, że to właśnie ciepło przyspiesza proces fermentacji. Na koniec gnojówkę z nawłoci należy przecedzić przez sitko lub gazę. Stosujemy ją po rozcieńczeniu wodą w stosunku 1:10 (jedna część preparatu na dziesięć części wody). Najlepiej sprawdzi się do podlewania roślin w ogrodzie – jej skład doskonale je odżywi, a dodatkowo zwiększy ich odporność na choroby i szkodniki. Gnojówkę z nawłoci stosujemy raz na 2-3 tygodnie.
Oprysk z nawłoci
Oprysk z nawłoci skutecznie zwalcza choroby grzybowe, a także zapobiega ich występowaniu. Chroni rośliny m.in. przed mączniakiem prawdziwym, rdzą, plamistością liści oraz zgnilizną korzeni. Oprócz tego odstrasza niektóre szkodniki, takie jak mszyce, przędziorki, mączliki czy gąsienice. Aby przygotować oprysk z nawłoci, 1 kg świeżego ziela pokrój na mniejsze kawałki, przełóż do wiadra i zalej 10 litrami wody. Całość przykryj pokrywką i pozostaw do fermentacji na dobę lub dwie (mieszając od czasu do czasu). Następnie przecedź preparat przez sitko lub gazę, po czym przelej go do butelki ze spryskiwaczem. Stosuj oprysk co 7-10 dni, zwracając szczególną uwagę na dolne strony liści. Dzięki temu twoje rośliny będą zdrowe i odporne na wiele chorób i szkodników.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Liście papryki zaczynają więdnąć, potem brązowieją? Działaj szybko, bo grzyb zniszczy uprawę
Kapitalny sposób na mrówki na różach. Gdy obsypię krzak, nie ma po nich śladu
Ćma bukszpanowa wróciła jak bumerang. Codziennie obsypywałam krzaki i pozbyłam się gąsienic