Z tego artykułu dowiesz się:
Jałowiec – podstawowe informacje
Jałowiec (łac. Juniperus) należy do rodziny cyprysowatych. Jest to jedna z najliczniej występujących roślin iglastych. W grupie jałowców znajdują się gatunki przeznaczone do uprawy w ogrodzie jako ozdobne krzewy, ale są i takie, które nadają się na żywopłot lub przydadzą się jako rośliny zadarniające. Najczęściej wybierane gatunki to jałowiec pospolity i jałowiec sabiński.
Naturalne tereny, na których występują jałowce, znajdują się na półkuli północnej w strefie klimatów umiarkowanych i subpolarnych. Rosną również w wysokich górach w strefie międzyzwrotnikowej. W zależności od odmiany jałowce mogą osiągać wysokość od 15 cm do 40 m. Różnią się także pokrojem. Spotkamy jałowiec kolumnowy, płożący, stożkowaty lub kulisty. Ze względu na barwę igieł i łusek wyróżnia się odmiany złociste, szaroniebieskie, ciemno- i jasnozielone.
Wygląd i walory dekoracyjne
Jałowce szybko rosnące mogą być niskie i płożące albo też wysokie: kolumnowe lub stożkowate. Tak duża różnorodność sprawia, że łatwo je dopasować zarówno pod względem dostępnego miejsca w danym ogrodzie, jak i dekoracyjnym. W zależności od gatunku mogą rozwijać liście w formie igieł bądź mieć oprócz tego także łuski. Posiadaniem tych ostatnich charakteryzuje się chociażby jałowiec pośredni.
Wśród jałowców spotyka się gatunki dwupienne i jednopienne, natomiast wszystkie posiadają szyszkojagody. Owoce te mają postać kulistą, są drobne i ciemnogranatowe. Na ich powierzchni występuje woskowaty nalot, siny bądź srebrzysty.Kora jałowca wyróżnia się łuszczącą strukturą i jest cienka. Igły zaś zawsze pozostają sztywne i kłujące.
Jałowce w ogrodzie – warunki uprawy
Jałowiec w ogrodzie wykazuje odporność na niską temperaturę oraz suszę. Jedynie jałowiec pośredni wymaga większej wilgotności. Do uprawy potrzebne są stanowiska słoneczne, podłoże piaszczyste, jałowe, suche lub kamieniste. Rośliny te lubią glebę o wapiennym odczynie. Dobrze nasłonecznione miejsca są szczególnie polecane w przypadku gatunków ozdobnych. Gdy posadzisz je w miejscu bardziej zacienionym, wolniej rosną, a igły uzyskują mniej intensywny kolor. Choć rośliny te nie wymagają podlewania, zadbaj o odpowiedni poziom wilgotności gleby w przypadku długotrwałych susz. W umiarkowanie ciepłe dni podlewaj je sporadycznie, to pozwala uniknąć suszy fizjologicznej.
Jałowce w ogrodzie radzą sobie nie tylko z mrozem czy suszą, ale i z zanieczyszczonym powietrzem. Nie trzeba ich nawozić. Nie wymagają również przycinania, choć dobrze je znoszą. Swój naturalny i ładny kształt najdłużej zachowują odmiany, które rosną wolno. Jałowce szybko rosnące możesz przycinać, dzięki temu łatwo nadasz im pożądany kształt. Staraj się przycinać zwłaszcza zbyt mocno rozrośnięte pędy oraz odrosty gatunków płożących. Inaczej szybko zajmą tereny przeznaczone dla innych roślin.
Delikatne gałązki jałowców nie lubią śniegu, który jest ciężki i może doprowadzić do ich złamania. Aby tego uniknąć, na zimę okręć je sznurkiem. Dotyczy to głównie jałowców o pokroju kolumnowym lub o pionowym kształcie.
Dobrze jest przemyśleć wybór miejsca, w którym ma zostać posadzony jałowiec w ogrodzie. Gatunki tych iglaków mają płytko osadzone korzenie, ale szybko i mocno się rozrastają, dlatego staraj się unikać przesadzania. Młode sadzonki należy podlewać i nawozić wczesną wiosną. Sadzenie zaś przeprowadź najlepiej jesienią.
Jałowce – odmiany nie tylko dekoracyjne
Jałowiec pospolity (Juniperus communis) to jeden z najliczniej występujących w Polsce gatunków. Wytwarza sztywne, kłujące szarozielone igły. Jest to jałowiec kolumnowy lub o pokroju krzaczastym. Naturalnie występuje na suchych, piaszczystych oraz jałowych glebach. Jest to gatunek nadający się na żywopłot. Z jałowca pospolitego utworzysz ogrodzenie odporne na skrajne temperatury.
Jałowiec pospolity Fot. 123RF/PICSEL
Za najlepszy jałowiec na żywopłot uznaje się ten o przekroju kolumnowym. Możesz wybierać spośród kilku odmian tego typu, takich jak „Hibernica”, „Skyrocket” lub „Blue Arrow”. Do aranżacji ogrodu wybierz inne odmiany, np. dekoracyjną, karłową „Annę Marię” lub „Arnolda” – wąskiego, o kolumnowym pokroju. Może spodobać Ci się odmiana „Horstmann”, która wytwarza łukowato przewieszające się pędy.
Jałowiec sabiński (Juniperus sabina) w naturze jest spotykany na słonecznych stanowiskach. Jest to niewysoki krzew rozrastający się do 3–4 m. Ma ukośne, rozgałęzione pędy. Jego igły i łuski po roztarciu wydzielają silny, wyraźny zapach trującego sabinolu. Nie powinien być sadzony w ogrodach, w których rosną grusze. W ogrodzie najlepiej sprawdzają się odmiany „Variegata” oraz „Tamariscifolia”. Sprawdza się w ogródkach skalnych i na skarpach.
Jałowiec sabiński Fot. 123RF/PICSEL
Jałowiec skalny (Juniperus scopulorum) naturalnie spotykany jest w Ameryce Północnej, głównie na skalistych, suchych i nasłonecznionych stokach. Charakteryzują go sztywne, grube pędy w kształcie wałeczków. Ciekawie prezentuje się jako nieformowany żywopłot, w grupie, ale i pojedynczo jest bardzo dekoracyjny. Jego owoce osiągają pełną dojrzałość w drugim roku.
Jałowiec pośredni (Juniperus media) to gatunek o małych wymaganiach siedliskowych. Ten rozłożysty krzew charakteryzuje się złotawym zabarwieniem przyrostów. Rośliny zajmujące nasłonecznione miejsca mają intensywniejszy kolor. Jego rozmiary sprawiają, że najlepiej prezentuje się w dużych ogrodach. Wśród polecanych odmian znajdziesz „Mint Julep” – szybko rosnącą, rozłożystą, o ładnym kształcie.
Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis) przyda się jako roślina zadarniająca i wiążąca podłoże na stokach i skarpach. Jego odmiany mogą cię ucieszyć ciekawymi walorami dekoracyjnymi, np. „Douglasii” to jałowiec niebieski, którego łuski zimą stają się fioletowo-purpurowe. Jeżeli zdecydujesz się na wprowadzenie tego gatunku jałowca do ogrodów, mogą Ci się spodobać odmiany „Bar Harbor”, „Golden Carpet”, a także „Blue Chip”.
Jałowiec płożący Fot. 123RF/PICSEL
Jałowiec łuskowaty (Juniperus squamata) doskonale sprawdza się w zadrzewieniach krajobrazowych. Może być łączony z innymi roślinami. Jest szczególnie atrakcyjny w przypadku piętrowych kompozycji. Jego polecana odmiana to „Blue Carpet” o srebrzystoniebieskim zabarwieniu, a ponadto „Blue Star” oraz „Meyeri”.
Jałowiec chiński (Juniperus chinensis) najczęściej wytwarza koronę stożkową i nadaje się do różnego typu ogrodów. Wśród ciekawych odmian znajdują się „Expansa Variegata”, jałowiec kolumnowy „Obelisk”, „Stricta Variegata” oraz „Spartan”.
Jałowiec chiński Fot. 123RF/PICSEL
Jałowiec nadbrzeżny (Juniferus conferta) to niski, rozłożysty krzew o gęstych pędach. Ma długie igły i wzrasta do 30 cm wysokości.
Tak duża różnorodność zarówno pod względem gatunków, jak i odmian, pozwala na tworzenie niezwykłych aranżacji ogrodowych. Twój ogród może ozdobić jałowiec formowany w kulę, stożek lub inny kształt. Możesz też zdecydować się na naturalnie rosnący i zachowujący swoją nieregularną budowę. Wybieraj barwne odmiany i łącz je z innymi gatunkami roślin. Jałowiec sprawi, że twój żywopłot, skalniak, skarpa bądź dowolna kompozycja ogrodowa zawsze będą się prezentować niezwykle ciekawie.
Najlepsze rośliny na balkon na każdą porę roku na INTERIA.TV.