Spis treści:
Gdzie i jak zgłaszać azbest?
Zgłaszanie azbestu to obowiązek każdego właściciela nieruchomości, na której znajdują się takie wyroby. Dotyczy on również użytkowników wieczystych oraz zarządców obiektów. Jak nietrudno się domyślić, wprowadzenie wymogu ma na celu ochronę zdrowia i środowiska przed jego szkodliwym wpływem. Gdzie zgłaszać azbest? Zgłoszenie należy złożyć w urzędzie miasta lub gminy, odpowiednim dla lokalizacji nieruchomości. Dedykowany dokument, który należy wypełnić, można wcześniej pobrać ze strony gov.pl.
Jak zgłosić materiały zawierające azbest? Można to zrobić osobiście w biurze obsługi klienta urzędu lub listownie – przesyłając wypełniony formularz na adres urzędu. Zgłoszenia azbestu można dokonać także telefonicznie, pod numerem właściwego urzędu. Co trzeba zgłosić? Każdy właściciel posesji jest zobligowany do przedłożenia szczegółowych danych dotyczących rodzaju materiałów zawierających azbest, ich ilości oraz lokalizacji azbestu na terenie posesji.
Obowiązek zgłoszenia azbestu mija 31 stycznia 2025 r. Warto jednocześnie przypomnieć, że nowe instalacje zawierające azbest muszą być zgłoszone w terminie 14 dni od ich montażu. Natomiast dla istniejących wyrobów zaleca się jak najszybsze uzupełnienie tego obowiązku, nawet jeśli pierwotny termin zgłoszenia został przekroczony. Co jeszcze ważne, zgłoszenie azbestu powinno zawierać także ocenę stanu technicznego wyrobów oraz ich potencjalnego wpływu na bezpieczeństwo użytkowania.
Przeczytaj również: Nie wyrzucaj do odpadów zmieszanych. Można zapłacić za to nawet 5 tys. kary
Co się stanie, jeśli nie zgłosisz azbestu?
Niezgłoszony azbest do końca stycznia może przynieść kilka nieprzyjemnych konsekwencji. Zacznijmy od tego, że jeśli w czasie kontroli wykryte zostaną niezarejestrowane materiały azbestowe, właściciel może zostać ukarany grzywną. Jej wysokość nie jest ustanawiana odgórnym prawem i zależy od lokalnych regulacji. Oprócz tego właściciel może zostać zobowiązany do natychmiastowego dopełnienia obowiązku oraz pokrycia kosztów ewentualnych działań naprawczych.
Jeśli nie zgłosimy azbestu na czas, możemy sobie zaszkodzić także w inny sposób. Brak rejestracji azbestu może uniemożliwić uzyskanie wsparcia w ramach programów dotacyjnych. Mowa chociażby o dofinansowaniu z programu "Czyste Powietrze". A ten finansuje przecież wymianę i usuwanie szkodliwych materiałów, dlatego warto zgłoszenie azbestu zrobić na czas. Jeżeli jednak termin 31 stycznia 2025 roku zostanie przekroczony, warto jak najszybciej wypełnić dokument i zanieść go do urzędu. Dobrowolne zgłoszenie azbestu, nawet po terminie, być może nie zostanie przez urzędników obarczone karą.
Brak rejestracji azbestu może uniemożliwić uzyskanie wsparcia w ramach programów dotacyjnychFot. giodoalf/CanvaPro
Szkodliwość azbestu
Wykorzystanie azbestu sięga kilku tysiącleci, natomiast o jego szkodliwości zaczęliśmy się przekonywać dopiero w latach 70. XX wieku. W pierwszych latach ubiegłego stulecia mieszanina azbestu i cementu wkroczyła do przemysłu materiałów budowlanych w postaci lekkich i wytrzymałych płyt, zwanych jako eternit. Ten przez długie lata trafiał na pokrycia dachowe czy elewacje budynków. Wszystko dzięki jego właściwościom. Azbest jest praktycznie niezniszczalny, nie ulega degradacji chemicznej ani biologicznej. Wykazuje dużą odporność na działanie agresywnych chemikaliów i ekstremalne warunki klimatyczne, w tym odporność na działanie wysokich temperatur. Do tego jest ogniotrwałym materiałem o wysokiej izolacyjności termicznej.
Szkodliwość azbestu wynika przede wszystkim z jego rakotwórczych działań. Wszystko na skutek wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Sama obecność azbestu nie jest zagrożeniem dla zdrowia, ale staje się niebezpieczny w momencie uszkodzenia. Łamanie, kruszenie i cięcie prowadzi do unoszenia się włókien. Szkodliwość azbestu ma także miejsce, kiedy dochodzi do korozji wyrobów zawierających ten materiał.
Skutki szkodliwego działania azbestu nie muszą być natychmiastowe. Włókna, które dostają się do organizmu, mogą siać spustoszenie przez długi czas, a działanie u człowieka może ujawnić się nawet po kilkudziesięciu latach. W aktualnym stanie wiedzy naukowej azbest jest substancją o udowodnionym działaniu rakotwórczym dla ludzi. Warto więc, podczas jego usuwania, skorzystać z usług profesjonalnej firmy.
Przeczytaj również:
Co jest lepsze do ocieplenia poddasza – wełna czy pianka?
Ulga termomodernizacyjna 2025 – zmiany w przepisach. Tych pieców już nie odliczysz od podatku