Apteka w ogrodzie

Zwiększa odporność i zapobiega miażdżycy. Jak wyhodować czosnek w doniczce?

Czosnek pospolity (Allium sativum L.) to jedna z najstarszych roślin warzywnych na świecie. W Polsce, gdzie najprawdopodobniej został sprowadzony z górskich oraz podgórskich rejonów Azji Środkowej, znany i uprawiany jest już od średniowiecza. Jedzenie czosnku na czczo to skuteczny sposób zapobiegania i leczenia wielu chorób. Dlaczego?

Zwiększa odporność i zapobiega miażdżycy. Jak wyhodować czosnek w doniczce?
Wystarczy zjadać tylko jeden ząbek czosnku dziennie, by w krótkim czasie odczuć jego korzystny wpływ na zdrowie. Fot. 123RF/PICSEL

Z artykułu dowiesz się:

Czosnek jest warzywem szczególnie cenionym ze względu na właściwości lecznicze. Dzięki zawartości substancji biologicznie czynnej – allicynie – posiada działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Jest również cenną przyprawą, o specyficznym, ostrym smaku, który nadają mu olejki eteryczne. Wykorzystywany jest w przemyśle mięsnym, rybnym, warzywnym oraz w gospodarstwach domowych.

Znane i  polecane odmiany czosnku to:

  • Jarus (odmiana jara, o małych białokremowych główkach),
  • Arkus (odmiana ozima, polecany do długiego przechowywania, jest długo przydatny do spożycia),
  • Harnaś (wytwarza najwięcej ząbków, ma bardzo intensywny smak),
  • Mega (odmiana ozima, najbardziej wartościowa pod względem zawartości składników odżywczych),
  • Orlik (odmiana ozima, odporna na brak wody i wysokie temperatury),
  • Ornak (odmiana ozima, wytwarza duże białe główki osłonięte łuską z fioletowawymi żyłkami, ma delikatni ostry smak).

Jak wyhodować czosnek w doniczce?

Uprawę czosnku można rozpocząć od ząbków lub cebulek powietrznych, wytwarzanych przez odmiany ozime. Jeśli decydujemy się na tę pierwszą metodę, pamiętajmy, że czosnek do zasiewu powinien pochodzić z pewnego źródła, najlepiej ze sprawdzonego centrum ogrodniczego. Wybierajmy cebule zdrowe, nieuszkodzone i typowe dla danej odmiany. Materiał przypadkowy, niewiadomego pochodzenia, może być skażony chorobami i szkodnikami – szczególnie groźnym pasożytem jest niszczyk zjadliwy

Podobnie jak wiele warzyw i ziół, czosnek nadaje się również do uprawy doniczkowej. Należy jedynie zapewnić mu odpowiednio głęboki pojemnik, ponieważ wytwarza on długie łodygi. Sama pielęgnacja czosnku nie jest trudna.

Czosnek w doniczce krok po kroku

Krok 1: Wydrąż w ziemi niewielkie zagłębienia i umieść w nich ząbek czosnku. Powinny one spocząć na głębokości mniej więcej 10 cm.

Krok 2: Końcówkę ząbka skieruj ku górze (to stąd wyjdzie pierwszy pęd nowej rośliny).

Krok 3: Sadź ząbki czosnku zachowując między nimi odległość przynajmniej 15 centymetrów. Z każdego z nich wyrośnie nowa główka.

sadzenie czosnku w doniczce Czosnek nadaje się do uprawy doniczkowej. Fot.123RF.com

  • Jaka doniczka do czosnku?

Doniczka powinna mieć rozmiar o pojemności przynajmniej 3 litrów. Głębokość doniczki powinna wynosić przynajmniej 25 centymetry.

  • Jaka ziemia do czosnku?

Czosnek preferuje glebę żyzną, przewiewną i próchniczną, o pH wynoszącym ok. 6,8.  Wybierz taką, która nie zawiera żadnych szkodliwych substancji nawożących. Jeśli chcesz, możesz zastosować naturalny nawóz.

  • Stanowisko

Czosnek do prawidłowego wzrostu potrzebuje dużo światła i wody. Dlatego też należy zasadzić nową roślinkę w nasłonecznionym miejscu

  • Podlewanie

Czosnek należy podlewać często – ziemia powinna być stale wilgotna. Nie można jednak przesadzić z nawadnianiem, ponieważ roślina może zgnić.

  • Ile rośnie czosnek w doniczce?

Aby z ząbka czosnku powstała cała główka, będziesz musiała poczekać ok. 3,5 – 4 miesiące. Niestety, procesu tego nie da się przyspieszyć.

Uprawa czosnku w ogrodzie

W Polsce popularnym sposobem uprawy czosnku jest system pasowo-rzędowy na płask, w odległości umożliwiającej swobodny przejazd ciągników i maszyn podczas zabiegów pielęgnacji i zbiorów. Dzięki temu mechaniczne zwalczanie chwastów jest znacznie ułatwione. Sadzenie ząbków czosnku może odbywać się ręcznie lub za pomocą sadzarek.

Czosnek w ogrodzie można sadzić dwa razy w roku: jesienią, na przełomie października i listopada lub wiosną. W zależności od terminu siewu uzyskane okazy i plony będą różnić się od siebie. Odmiany ozime wypuszczają pędy kwiatostanowe (do których pojawienia się nie można dopuścić) oraz wykształcają większe ząbki.

  • Metoda przez ząbki

Na ok. miesiąc przed wysadzeniem do gruntu spulchniamy ziemię w miejscu, gdzie planujemy rozpocząć „plantację”. Główkę warzywa  – tuż przed posadzeniem –  dzielimy na części, tak aby każda z nich zachowała fragment „piętki”. Tak sprawione cząstki wtykamy w ziemię na głębokość kilku centymetrów, spiczastym końcem do góry. Pomiędzy ząbkami powinniśmy zachować ok. 10 cm odstępu. Najlepiej układać je w rządkach, również rozsuniętych na odległość 10 cm. To stworzy roślinom lepsze warunki do rozrostu

  • Zbiór i przechowywanie

Termin zbioru czosnku jest niezwykle ważny, gdyż decyduje w dużej mierze o jego jakości i zdolności do przechowywania. Czosnek jesienny można zbierać najczęściej w lipcu, natomiast ten sadzony na wiosnę — miesiąc później.

Zasychające liście czosnku wytwarzającego kwiatostany, świadczą o jego gotowości do zbioru, natomiast rośliny niewytwarzające kwiatostanów można zbierać wówczas, gdy około 50 proc. z nich ma załamany szczypior. Zbyt późny termin zbioru może pogorszyć jakość warzywa i skrócić jego termin przydatności do przechowywania.

Czosnek — właściwości lecznicze

Czosnek ma szerokie zastosowanie przy wyrobie leków, posiada bowiem: działanie bakteriobójcze, grzybobójcze i przeciwmiażdżycowe. Pomaga w walce z:

  • cukrzycą,
  • depresją,
  • tyfusem,
  • nawet chorobomami nowotworowym.

Jest również bardzo korzystny dla układu oddechowego. Skutecznie zapobiega i leczy:

  • gruźlicę,
  • astmę,
  • zapalenie płuc,
  • zapalenie oskrzeli,
  • katar przewlekły,
  • przekrwienie płuc,
  • kaszel.

Działa także wzmacniająco i zwiększa odporność. Czy można jeść czosnek? Nawet trzeba. Najzdrowszy jest w postaci surowej, lecz rzadko go w takiej jadamy. Ma to związek z jego specyficznym zapachem i smakiem, nie przez wszystkich akceptowanym.

W lecznictwie czosnek ma zastosowanie w postaci sproszkowanych cebulek, a także wyciągów zawierających różne grupy związków czynnych m.in. allicynę, która jest głównym składnikiem tzw. starego wyciągu z czosnku. Jest on używany najczęściej do produkcji tabletek i kapsułek, a także form płynnych.

Syrop czosnkowy zalecany jest do stosowania przy chorobach dróg oddechowych i grypie. W Polsce czosnek dostępny jest również w formie maceratów olejowych np. w oleju rzepakowym, wiesiołkowym oraz sojowym.

Dlaczego warto jeść czosnek na czczo?

Regularne spożywanie czosnku na czczo:

  • obniża poziom ciśnienia tętniczego,
  • zapobiega problemom krążenia,
  • przyczynia się do poprawy funkcjonowania pęcherza moczowego i wątroby.
  • skutecznie zwalcza problemy żołądkowe, w tym biegunkę.

Udowodniono również, że czosnek pomaga z niektórymi problemami nerwowymi, jednak tylko wtedy, gdy spożywamy go na pusty żołądek.

  • Lek na infekcje

Okres jesienno-zimowy to czas, kiedy warzywo to powinno na stałe zagościć w naszym menu. Dzięki lotnym związkom siarkowym i olejkom eterycznym czosnek skutecznie zapobiega infekcjom wirusowym układu oddechowego.

Rewelacyjnym sposobem na złagodzenie objawów przeziębienia i grypy będzie ciepłe mleko ze zmiażdżonym ząbkiem czosnku. Taki napój ułatwi odkrztuszanie, zadziała rozgrzewająco, wzmoże potliwość, pozwoli nieco obniżyć gorączkę, a także udrożni drogi oddechowe.

  • Specjalny napar na wszelkiego rodzaju choroby oskrzeli

200g czosnku, 700g brązowego cukru i 1l wody. Zagotować wodę razem z czosnkiem i cukrem. Spożywaj 3 łyżki dziennie.

  • Ekstrakt z czosnku jest bardzo skuteczny w leczeniu przewlekłego zapalenia oskrzeli

40 gramów czosnku i 100 ml alkoholu. Posiekać czosnek i umieścić go w butelce, a następnie dodać alkohol, szczelnie zamknąć pojemnik. Pozostawić na 5-6 dni, potem przecedzić. Spożywać jedną filiżankę tego środka każdego dnia.

  • Ochrona przed zawałem i udarem

Czosnek — podobnie jak aspiryna — znacząco zmniejsza lepkość krwi. Badania wykazały, że jego regularne jedzenie poprawia elastyczność ścian naczyń krwionośnych, dzięki czemu usprawnia się przepływ krwi.

  • Wspomaga trawienie

Czosnek działa również zbawiennie na nasz układ trawienny – przyspiesza i nasila wydzielanie żółci, usprawniając przy tym pracę jelit, zapobiegając powstawaniu wzdęć. Jest zatem doskonałym dodatkiem do potraw mięsnych, tłustych i ciężkostrawnych.

Obniża również ciśnienie krwi, działa antynowotworowo oraz odmładza – zwalcza wolne rodniki i hamuje powstawanie nowych, co opóźnia procesy starzenia się skóry.

Zastosowanie czosnku w domu i ogrodzie

Dzięki swoim właściwościom czosnek świetnie znajdzie kilka praktycznych zastosowań w domu. Sprawdzi się jako surowiec do przygotowania domowych środków pielęgnacji roślin. Zrobimy z niego oprysk oraz gnojówkę do podlewania.

  • Wywar z czosnku — oprysk

Na co pomaga: choroby bakteryjne oraz grzybicze, przędziorki, mszyce, połyśnicę marchwiankę.
Przygotowanie: Ok. 20 ząbków czosnku (200 g) przeciskamy przez praskę, zalewamy wodą, odstawiamy w ustronne miejsce. Wywar będzie gotowy do użycia po 4 dniach.

  • Gnojówka z czosnku — do podlewania

Na co pomaga: połyśnica marchwianka, ogólne wzmocnienie roślin.
Przygotowanie: 8 ząbków czosnku rozcieramy, razem kwiatostanami, łuskami i liśćmi rośliny. Powstałą papkę zalewamy pięcioma litrami wody i odstawiamy do fermentacji na ok. 2 tygodnie w lekko zacienione miejsce. Po pierwszych 2-3 dniach całość należy przemieszać. Przed użyciem ferment przecedzamy i rozcieńczamy wodą w proporcji 1:10.

warkocz czosnku Podobno warkocz czosnku zawieszony w kuchni chroni przed złymi ludźmi. Fot.123RF.com

Warzywo można także stosować bezpośrednio, bez uprzedniej "obróbki". Jego ząbki zatknięte w ziemię w doniczkach z roślinami domowymi nie tylko zapobiegają pojawieniu się szkodników, ale również zwalczają je w przypadku porażenia.

Autorki: Dominika Gębiś, Aleksandra Kozera 

Reklama

 

Przeczytaj również

REKLAMA
REKLAMA

Polecane artykuły

Ostatnio spodobało się

Informacja

Nie możesz dodać komentarza do tej treści. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.

Wyślij mailem

Informacja

Zgłoś nadużycie

Informacja

To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.
REKLAMA

Wyłącz to powiadomienie

Nie będziesz już więcej otrzymywać powiadomień do tego zdarzenia.
Państwa przeglądarka jest nieaktualna. Aby zapewnić większe bezpieczeństwo, wygodę i komfort użytkowania w tej witrynie, proszę zaktualizować swoją przeglądarkę.
Polub nas, aby otrzymywać niezliczone pomysły wprost na swoją tablicę!

Edycja zdjęcia

Obróć

Informacja

Zaloguj się

Newsletter

Zapisz się do newslettera, aby otrzymywać najciekawsze artykuły oraz inspiracje z serwisu Deccoria.pl

Powiadomienia

Informacja

Nie możesz wykonać tej akcji. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.