Spis treści:
- Porzeczka biała — charakterystyka
- Odmiany porzeczki białej
- Uprawa i pielęgnacja porzeczki białej
- Stanowisko i gleba dla porzeczki białej
- Cięcie porzeczki białej
- Nawożenie porzeczki białej
- Jak sadzić białą porzeczkę?
- Zbiór owoców porzeczki białej
Porzeczka biała — charakterystyka
Porzeczka biała (łac. Ribes gracile) należy do rodziny agrestowatych. W porównaniu z porzeczką czarną i czerwoną występuje rzadziej, ale mimo to, wciąż chętnie uprawia się tego rodzaju krzew – głównie ze względu na smaczne i zdrowe owoce. Mają one łagodny słodko-kwaskowaty smak, dlatego spożywa się je prosto z gałązek. Natomiast równie często wykorzystuje się je również do różnego rodzaju przetworów, takich jak:
- dżemy,
- soki,
- konfitury,
- nalewki.
Zdecydowanie najsmaczniejsze są wówczas, kiedy mocno dojrzeją, dlatego nie zaszkodzi nieco zwlekać ze zbiorami. Owoce białej porzeczki są bogate w wiele cennych składników, do których zalicza się na przykład witamina C. Zarówno porzeczki białe, jak i czerwone, owocują na pędach dwuletnich.
Porzeczka biała jest uprawiana na terenie całego kraju i rozpoczyna wegetację nieco później niż gatunek o czarnych owocach. Dzięki temu jej kwiaty (notabene o niewielkich walorach ozdobnych) nie są narażone na działanie przymrozków.
Biała porzeczka ma najsłodszy smak ze wszystkich innych odmian. Fot. 123RF/PICSEL
Odmiany porzeczki białej
Istnieją dziś różne odmiany porzeczki białej. Te najpopularniejsze to:
- porzeczka ‘Biała z Juteborg’ (bardzo plenna i szczególnie odporna na mączniaka oraz niskie temperatury),
- porzeczka biała ‘Zitava’,
- porzeczka biała wersalska (o średniej porze dojrzewania, z bardzo smacznymi owocami, ale podatna na antraknozę liści),
- porzeczka biała ‘Blanka’ (z dużymi gronami),
- porzeczka biała ‘Werdavia’.
Poszczególne warianty różnią się od siebie m.in. porą dojrzewania, wzrostem, wrażliwością na przymrozki oraz smakiem owoców.
Uprawa i pielęgnacja porzeczki białej
Porzeczka biała, podobnie jak jej kuzyni, jest łatwa w uprawie i nie ma zbyt dużych wymagań środowiskowych. Cechuje się też niewielką podatnością na choroby i szkodniki oraz odpornością na mrozy. Z tego powodu nie trzeba jej dodatkowo okrywać na zimę.
Ponieważ jednak opisywany tu krzew owocowy ma stosunkowo płytki system korzeniowy, to nie jest całkowicie odporny na suszę. Dlatego w okresie letnim wymaga dodatkowego nawadniania.
Jeśli chodzi o pozostałe zabiegi pielęgnacyjne, to dobrze jest zaplanować:
- odchwaszczanie,
- nawożenie,
- cięcie.
Poza tym bardzo rekomendowanym zabiegiem w przypadku porzeczki białej jest ściółkowanie podłoża wokół krzewu. Dzięki temu ograniczysz lub całkiem wyeliminujesz rozrastanie się chwastów. Ponadto zapobiegniesz w ten sposób odparowywaniu wody.
Stanowisko i gleba dla porzeczki białej
Porzeczka Ribes gracile będzie bardzo dobrze rozwijać się na stanowisku słonecznym. Najlepiej, jeśli są to tereny wyniesione, przewiewne równiny lub lekkie stoki. Niedostateczne nasłonecznienie może znacznie obniżyć owocowanie i zmniejszyć jakość plonów. Z kolei optymalna ilość promieni UV poskutkuje tym, że roślina wyda smakowite, słodkie i soczyste owoce.
Przy okazji warto jednak zadbać o zastosowanie odpowiedniej osłony od wiatru, ponieważ miejsce w przeciągu ogranicza wzrost porzeczki.
Wszystkie porzeczki, również te białe, rosną na większości gleb. Jedynym wyjątkiem są te bardzo wapienne. Najlepszy zbiór osiągniesz na podłożu:
- żyznym,
- przepuszczalnym,
- próchniczym (bogatym w materię organiczną),
- umiarkowanie wilgotnym
- o odczynie lekko kwaśnym (pH między 6,0 a 7,0).
Czego unikać? Najlepiej takich obszarów, które są położone nisko i gdzie poziom wód gruntowych jest płytszy niż 70 – 80 cm. Niezbyt dobrze sprawdzą się również zastoiska mrozowe – trzeba na to uważać.
Cięcie porzeczki białej
Bardzo ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym w kontekście porzeczki białej jest cięcie, które warto rozpocząć mniej więcej po 5-ciu latach od zasadzenia krzewu. To właśnie w tym czasie roślina najbardziej się rozwija i najintensywniej owocuje.
Na prawidłowo przyciętej porzeczce białej zawsze powinno być po 3 – 4 pędy z każdego roku. Te jednoroczne trzeba skracać o około 1/5. Pędy usuwaj z krzewu równomiernie, koncentrując się zarówno na wewnętrznej, jak i zewnętrznej części. Zacznij od tych najsłabszych i najbardziej pokładających się pędów.
Jeśli prowadzisz krzewy w formie piennej, to stosuj tę samą metodę, natomiast dodatkowo zadbaj o usunięcie wszystkich odrostów wyrastających z podłoża oraz tych poniżej miejsca szczepienia.
Przycinanie porzeczek przeprowadza się od marca do połowy kwietnia. „Spóźnialscy” mogą to jednak zrobić także w połowie lata.
Nawożenie porzeczki białej
Porzeczkę białą trzeba również dodatkowo dokarmiać. Najlepiej służą do tego nawozy organiczne, które należy wprowadzić do podłoża jeszcze przed samym sadzeniem krzewów.
Użyźnij glebę z kompostem do głębokości około 40 cm. Dzięki temu zwiększysz potencjalne plony w przyszłości i ochronisz roślinę przed przesychaniem. Dodatkowo, wokół krzaczka możesz też rozłożyć ściółkę z solidnie przekompostowanego obornika.
Jeśli chodzi o pozostałe produkty nawożące, wybieraj takie z zawartością potasu.
Do nawożenia porzeczki można wykorzystać obierki z ziemniaków. Fot. 123RF/PICSEL
Przeczytaj również: Obierki z ziemniaków - zastosowanie w ogrodzie
Jak sadzić białą porzeczkę?
W przygotowanym dołku ze wspomnianym kompostem, umieść sadzonkę na głębokości około 5 cm niżej niż w szkółce.
W kolejnym kroku intensywnie podlej zasadzoną roślinę i przysyp ją pozostałą ziemią, wyrównując do poziomu gruntu. Tuż po posadzeniu, krzewy porzeczki warto przyciąć – najlepiej nad jednym oczkiem ponad ziemią.
Jak zaplanować grządki? Możesz posadzić te rośliny nieco gęściej niż w przypadku na przykład porzeczek czarnych. Przykładowy rozstaw to 2 x 2 m.
Kiedy jest dobry czas na sadzenie porzeczki białej?
Najlepszą porą na sadzenie porzeczki białej będzie wiosna, natomiast ogrodnicy decydują się też niekiedy na umieszczenie sadzonek w glebie dopiero na jesień. Ta druga możliwość także jest wskazana.
Zbiór owoców porzeczki białej
Okres zbioru owoców porzeczki białej zależy od odmiany. Zwykle jest to początek lipca, ale niektóre egzemplarze są dojrzałe dopiero w pierwszych dniach sierpnia.
Zrywaj plon wraz z szypułkami, całymi gronami. Dojrzałość rozpoznasz po smaku. Jeśli owoce są jeszcze kwaśne, to najprawdopodobniej warto jeszcze wstrzymać się ze zbieraniem na dużą skalę.
Zbiory porzeczki białej rozpoczynają się zwykle w lipcu. Fot. Pixabay
Jak rozmnaża się porzeczkę białą?
Rozmnażanie porzeczki białej najczęściej odbywa się poprzez sadzonki, które można pobrać na przykład w grudniu. W tym celu musisz wyodrębnić silny i zdrowy krzew z jednorocznymi pędami. Przy użyciu sekatora, pobierz około 20-centymetrowy fragment.
Tak przygotowane sadzonki przechowywać przez zimę w wilgotnym piasku aż do wiosny. W okresie sadzenia umieść przygotowany element w glebie i obficie podlej. Pamiętaj jednak o tym, by w miejscu przechowywania sadzonek panowała dodatnia temperatura.
Porzeczki białe – polecane drzewo owocujące dla początkujących
Porzeczka biała to jeden z tych krzewów owocowych, który można polecić także początkującym hodowcom. Jest mało wymagająca, kwitnie i owocuje przez wiele lat, a owoce można jeść na surowo lub wykorzystać w wielu przetworach.
Przeczytaj:
Nawóz z bananów pod pomidory: Jak zrobić i stosować?