Spis treści:
- Pleśń i grzyb na ścianach – skąd się bierze?
- Domowe sposoby na grzyb i pleśń
- Grzyb na ścianie – co jeśli naturalne środki nie działają?
Pleśń i grzyb na ścianach – skąd się bierze?
Pleśnie i grzyby rozwijające się wewnątrz budynków to kolonie mikroorganizmów, które do wzrostu potrzebują wilgoci, odpowiedniego podłoża i temperatury w przedziale od 15 do 30°C. Najszybciej opanowują materiały porowate, takie jak tynk, karton-gips, tapety czy drewno. Ich struktura sprzyja wnikaniu w głąb ścian i utrzymywaniu wilgotności, co pozwala koloniom przetrwać nawet przy okresowych wahaniach warunków. Początkowo grzyb pojawia się w miejscach trudnodostępnych – w kątach, za meblami dosuniętymi do ściany czy przy mostkach termicznych.
Główne przyczyny pojawiania się pleśni to kondensacja wilgoci wewnątrz pomieszczeń oraz przenikanie wody z zewnątrz. Kondensacja następuje, gdy ciepłe, wilgotne powietrze styka się z wychłodzoną ścianą, co prowadzi do skraplania pary wodnej. Zawilgocenie zewnętrzne wynika zwykle z nieszczelnego dachu, uszkodzonych rynien albo braku odpowiedniej izolacji w murach. Problem nasila się w budynkach z niedrożną wentylacją i zbyt szczelnymi oknami, gdzie wilgoć nie może odparować, tworząc idealne warunki do rozwoju grzybów.
Ogniska najczęściej rozwijają się w pomieszczeniach o wysokiej wilgotności, takich jak łazienki, pralnie i kuchnie, gdzie codziennie powstaje para wodna. Coraz częściej pojawiają się jednak także w sypialniach i pokojach dzieci, zwłaszcza gdy brakuje w nich cyrkulacji powietrza i odpowiedniego ogrzewania. Długotrwałe przebywanie w takich warunkach stanowi realne zagrożenie dla zdrowia – unoszące się w powietrzu zarodniki mogą wywoływać alergie, nasilać objawy astmy, powodować podrażnienia błon śluzowych i bóle głowy. U osób wrażliwych częste są także problemy z koncentracją i przewlekłe zmęczenie. Ponadto pleśń szkodzi samemu budynkowi: niszczy tynki, powoduje łuszczenie farb, odspajanie powłok wykończeniowych oraz korozję elementów drewnianych, co w dłuższej perspektywie prowadzi do kosztownych remontów.
Pleśń najczęściej pojawia się w wilgotnych, ciepłych miejscach (od 15 do 30°C). Fot. nunataki/123RF.com
Domowe sposoby na grzyb i pleśń
Jednym z najskuteczniejszych naturalnych środków na pleśń jest roztwór na bazie octu spirytusowego. Ocet ma silne właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze, a jego kwaśne pH tworzy środowisko niekorzystne dla rozwoju zarodników. Do przygotowania preparatu wystarczy ocet spirytusowy 10%, który najlepiej stosować w postaci nierozcieńczonej. Nalot na ścianie lub suficie należy spryskać przy pomocy butelki z atomizerem, pozostawić na 30–60 minut, a następnie przetrzeć wilgotną ściereczką i pozostawić do całkowitego wyschnięcia. W przypadku delikatnych powierzchni, takich jak drewno czy kamień naturalny, można przygotować roztwór w proporcji 1:1 z wodą, co zmniejszy ryzyko odbarwień. Zabieg należy powtarzać raz w tygodniu aż do całkowitego ustąpienia problemu.
Alternatywą dla octu jest woda utleniona. Do użytku domowego najlepiej sprawdza się roztwór 3%, który można kupić w każdej aptece. Miejsce porażone pleśnią należy obficie spryskać, pozostawić na 15–20 minut, a następnie dokładnie wytrzeć. W przypadku mocno zanieczyszczonych fragmentów zabieg można powtórzyć po 24 godzinach. Woda utleniona ma również właściwości rozjaśniające, co sprawia, że usuwa inne nieestetyczne przebarwienia, ale należy uważać, aby nie miała kontaktu z tkaninami czy drewnem, które może trwale uszkodzić.
W walce z pleśnią i grzybem sprawdzają się także:
- Soda oczyszczona – wymieszać 3 łyżki sody z 1 łyżką wody i 1 łyżeczką płynu do naczyń, aby powstała gęsta pasta. Nałożyć ją na nalot, pozostawić na 10 minut, a następnie wyszorować szczoteczką i spłukać. Stosować co 3-4 dni aż do uzyskania widocznych efektów.
- Olejek z drzewa herbacianego – dodać 1 łyżeczkę olejku (ok. 5 ml) do 250 ml wody i wlać do butelki z atomizerem. Spryskać zagrzybione miejsce i pozostawić do wyschnięcia bez spłukiwania. Zabieg można wykonywać raz na tydzień w celach profilaktycznych.
- Kwasek cytrynowy – rozpuścić 1 łyżkę kwasku (ok. 12 g) w 250 ml ciepłej wody. Roztworem przemywać powierzchnię i pozostawić na 15-30 minut, po czym wytrzeć do sucha. Powtarzać co kilka dni, szczególnie w łazienkach i kuchniach.
- Roztwór soli – zmieszać kilka łyżek soli z odrobiną wody, aby powstała papka. Wetrzeć ją w nalot i pozostawić na godzinę, następnie wyszorować i spłukać. Nadaje się do małych, świeżych ognisk pleśni, można stosować co 2-3 dni.
- Siarczan miedzi – rozpuścić 10 g proszku w 1 litrze ciepłej wody. Nanieść na zainfekowane miejsce przy pomocy spryskiwacza, pozostawić na 20 minut, po czym przemyć czystą wodą. Stosować maksymalnie raz na dwa tygodnie.
Grzyb na ścianie – co jeśli naturalne środki nie działają?
Jeśli pleśń pojawia się ponownie lub zajmuje duże powierzchnie, konieczne jest sięgnięcie po specjalistyczne środki grzybobójcze. Do gładkich, nieporowatych powierzchni najlepiej sprawdzają się preparaty z podchlorynem sodu (2–6%), które działają szybko, ale wymagają dobrej wentylacji i ochrony oczu, skóry oraz dróg oddechowych. Nie wolno łączyć ich z amoniakiem ani kwasami, aby uniknąć groźnych reakcji chemicznych. Na powierzchniach porowatych skuteczniejsze będą środki z nadtlenkiem wodoru (6–12%) lub związkami amoniowymi, takimi jak chlorek benzalkoniowy.
Przeczytaj również: Te rośliny doniczkowe przyciągają karaluchy jak lep. Robią sobie w nich gniazda
Gdy problem powtarza się mimo stosowania preparatów, warto wezwać specjalistów. Profesjonalne firmy wykonują pomiary wilgotności, badania kamerą termowizyjną oraz kontrolę wentylacji. W przypadku wilgoci podciąganej z gruntu stosuje się iniekcje kremów silikonowych, a przy nieszczelnym dachu lub elewacji – naprawy rynien, obróbek i izolacji. Silnie skażone pomieszczenia oczyszcza się metodą odkurzania HEPA, skuwania zainfekowanych materiałów i dezynfekcji mgłą biobójczą.
Aby problem nie wrócił, kluczowe jest zabezpieczenie powierzchni i poprawa wentylacji. Najlepiej używać gruntów i farb o właściwościach grzybobójczych, a w miejscach szczególnie narażonych – powłok z dodatkiem biocydów. Trzeba też dbać o prawidłowy obieg powietrza poprzez oczyszczenie kratek wentylacyjnych, montaż nawiewników okiennych lub instalację wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Samo zamalowanie plam bez likwidacji przyczyny wilgoci sprawi, że pleśń szybko powróci.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Te dwa produkty są w każdym domu. Dodaj do wody i umyj panele, efekt jest powalający
Zbierz i zrób naturalny proszek lub płyn do prania. Nie niszczy włókien, możesz prać nawet wełnę
Jak usunąć rysy i tłuste plamy ze ścian, żeby nie zniszczyć farby? Jeden sposób jest genialny