Spis treści:
- Rośliny cebulowe do cienia i półcienia
- Byliny do ciemniejszych zakątków ogrodu
- Kwiaty jednoroczne i dwuletnie do cienia
- Krzewy kwitnące do cienia i półcenia
Rośliny cebulowe do cienia i półcienia
Wczesny akcent kolorystyczny zapewniają przebiśniegi (Galanthus nivalis), ranniki cylicyjskie (Eranthis cilicica) i śnieżniki (Chionodoxa), które wykorzystują okres przed rozwojem liści na drzewach i kwitną od lutego do kwietnia. Przebiśniegi tworzą zwarte kępki wysokości 10-15 cm, lubią chłód i wilgotną próchnicę, ranniki preferują lekko wilgotne, przepuszczalne podłoże i chętnie się rozsiewają, samodzielnie wypełniając luki w półcieniu. W tej samej części sezonu dobrze pracują cebulice (Scilla), wczesne kokorycze (Corydalis solida/cava) oraz śnieżyca letnia (Leucojum aestivum), która w maju dorasta do 30-60 cm i sprawdza się przy oczkach wodnych i w obniżeniach terenu.
W pełnym cieniu, pod koronami drzew, można wprowadzić szachownicę kostkowatą (Fritillaria meleagris) oraz krokusy i szafirki, które na glebach żyznych i wilgotnych utrzymują się i kwitną, choć pozbawione dużej ilości światła, tworzą mniejsze kępy. Leśny charakter kompozycji wzmacniają psizęby (Erythronium) i cyklameny (Cyclamen coum/hederifolium), które wymagają próchnicznej, stale lekko wilgotnej ziemi i dają długie okno kwitnienia: od późnej zimy po wczesną jesień. Do półcienia warto dodać narcyzy o delikatnym ulistnieniu, zwłaszcza ‘Thalia’, które zachowują czystą biel kwiatów przy rozproszonym świetle i dobrze łączą się z funkiami oraz brunnerą; na glebach przepuszczalnych świetnie utrzymują się także hiacynty, choć ich kwitnienie jest nieco krótsze niż w słońcu.
Półcieniste rabaty to idealne stanowisko na kamasje (Camassia leichtlinii), które od maja wznoszą kolorowe wiechy na 60-90 cm, oraz wybrane czosnki ozdobne, np. niedźwiedzi (Allium ursinum), który tworzy wyraźne akcenty kwiatowe bez potrzeby pełnego nasłonecznienia. Dla ciągłości efektu warto uzupełnić układ o begonie bulwiaste w pojemnikach – startują w czerwcu, a kwitną aż do przymrozków i estetycznie kontrastują fakturą z większością innych gatunków.
Przeczytaj również: Sadzenie kwiatów cebulowych kwitnących wiosną. Po zimie ogród będzie tętnił koloram
Byliny do ciemniejszych zakątków ogrodu
Do rabat w cieniu wybieramy przede wszystkim byliny liściowe, które przez cały sezon stanowią tło dla roślin kwitnących. Do najważniejszych należą funkie (Hosta), brunera wielkolistna (Brunnera macrophylla), miodunki (Pulmonaria) i żurawki (Heuchera). Funkie najlepiej rozwijają w żyznej, wilgotnej glebie i w odmianach wielkolistnych osiągają do 90 cm wysokości. W czerwcu zakwitają dzwonkowatymi kwiatami, które unoszą się nad szerokimi liśćmi. Brunera kwitnie w kwietniu i maju na niebiesko, a jej liście z jasnym unerwieniem rozjaśniają cieniste miejsca. Miodunki zapewniają wczesny pożytek dla pszczół, a ich plamiste liście i dwubarwne kwiaty ożywiają rabaty. Z kolei żurawki oferują szeroką gamę barw liści, idealnych do tworzenia obwódek.
Warstwę okrywową i wypełnienie luk między wyższymi roślinami zapewniają epimedium (Epimedium), bodziszek korzeniasty (Geranium macrorrhizum), liriope szafirkowate (Liriope muscari) i bergenia (Bergenia cordifolia). Epimedium dobrze znosi suchy cień, kwitnie wiosną i zachowuje zimozielone liście. Bodziszek szybko rozrasta się, chroniąc glebę przed przesychaniem. Liriope kwitnie od sierpnia do października, wprowadzając barwę na koniec sezonu. Bergenia pozostaje ozdobna przez całą zimę, a wczesną wiosną zakwita różowymi lub białymi baldachami.
Czosnek niedźwiedzi nie wymaga dużej ilości światła. Można go wykorzystać m.in. przy zacienionych ścieżkach. Fot. AnjoKanFotografie / Canva Pro
Kwiaty jednoroczne i dwuletnie do cienia
Wśród jednorocznych kwiatów do cienia niezawodne są niecierpki (Impatiens walleriana i odmiany New Guinea), torenia (Torenia fournieri), browalia (Browallia americana) i begonia stale kwitnąca (Begonia semperflorens). Niecierpek kwitnie od czerwca do przymrozków i wymaga żyznego, wilgotnego podłoża. Torenia ma dwubarwne kwiaty w odcieniach błękitu i fioletu, świetne do donic pod balkonami. Browalia sprawdza się w wiszących pojemnikach, a begonia w obwódkach rabat. Do nasadzeń z małą ilością światła można rozważyć również tytoń ozdobny (Nicotiana alata), który rozjaśnia ciemne miejsca i wydziela intensywny zapach, lobelię (Lobelia erinus) na obrzeża oraz fuksje i koleusy jako barwny akcent.
Wśród dwuletnich najlepiej rosną naparstnice (Digitalis purpurea), wieczornik damski (Hesperis matronalis), miesiącznica roczna (Lunaria annua), bratki i stokrotki. Naparstnica tworzy wysokie, pionowe akcenty nad funkiami i paprociami, a wieczornik pięknie pachnie o zmroku. Miesiącznica zachwyca fioletowymi kwiatami i srebrzystymi owocostanami, które nadają się do suchych bukietów. Bratki i stokrotki startują wczesną wiosną i wypełniają rabaty zaraz po kwiatach cebulowych.
Przeczytaj również: Te byliny dobrze rosną i kwitną nawet, gdy je zaniedbujesz. Nie potrzebują nawożenia i pielęgnacji
Krzewy kwitnące do cienia i półcenia
W miejscach półcienistych świetnie sprawdzają się hortensje: krzewiaste (Hydrangea arborescens), ogrodowe (H. macrophylla), piłkowane (H. serrata) i pnąca (H. anomala subsp. petiolaris). Hortensja krzewiasta kwitnie od czerwca do września na pędach jednorocznych, dobrze znosi cień i jest w pełni mrozoodporna. Wymaga corocznego, niskiego cięcia wczesną wiosną, aby uzyskać duże, kuliste kwiatostany. Hortensje ogrodowe i piłkowane preferują glebę kwaśną i półcień, a ich kwiaty przy odpowiednim pH (5,0-5,5) i obecności glinu mogą przybierać niebieską barwę. Hortensja pnąca to doskonałe rozwiązanie na zacienione mury czy pnie drzew – kwitnie w czerwcu i lipcu, potrzebuje chłodnego, wilgotnego podłoża i stanowi efektowne tło dla bylin.
W głębszym cieniu dobrze rosną różaneczniki i azalie (Rhododendron), pierisy japońskie (Pieris japonica), kiścienie (Leucothoe) i skimmie (Skimmia japonica). Wszystkie wymagają kwaśnej, przepuszczalnej gleby i ściółkowania korą iglastą. Różaneczniki kwitną od maja do czerwca, azalie nieco wcześniej, a pierisy wnoszą dodatkowy efekt dzięki wiosennym baldachom i barwnym przyrostom.
Niecierpki błyskawicznie wprowadzają kolor w ciemniejsze miejsca ogrodu. Fot. Wirestock / Canva Pro
Na wiosenne akcenty nadają się także mahonie (Mahonia aquifolium), wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum), złotlin japoński (Kerria japonica) i jaśminowce (Philadelphus). Mahonia kwitnie na żółto już wczesną wiosną i utrzymuje dekoracyjne liście przez cały rok. Wawrzynek rozpoczyna kwitnienie w marcu, a złotlin jest idealny na zacienione żywopłoty. Jaśminowiec kwitnie nawet przy minimalnej ilości słońca, a jego zapach podkreśla nasadzenia hortensji czy funkii. Krzewy, szczególnie w ciemniejszych ogrodach, warto sadzić warstwowo – najwyższe przy granicy działki, niższe bliżej ścieżek, a przy krawędziach umieszczać byliny okrywowe, co ułatwia pielęgnację i poprawia doświetlenie niższych roślin.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Krzewy o minimalnych wymaganiach pielęgnacyjnych. Wiecznie zielone, z oryginalnymi liśćmi i kwiatami
Na balkonie i w ogrodzie wytrzyma do przymrozków. Jej kwiaty są zachwycające
Jak przedłużyć kwitnienie róż? Nietypowa odżywka sprawia, że będą miały kwiaty, jak w środku lata