Spis treści:
- Ptak z dwiema twarzami
- Gdzie gniazduje i jakie zwyczaje ma sikorka czubatka?
- Czym dokarmiać czubatki?
Ptak z dwiema twarzami
Czubatka europejska (Lophophanes cristatus) to niewielki ptak z rodziny sikor (Paridae). Gatunek ten zamieszkuje niemal wyłącznie Europę oraz niewielkie fragmenty Azji Zachodniej. W Polsce czubatka występuje na terenie całego kraju, jednak jej obecność jest ściśle związana ze starszymi borami sosnowymi i świerkowymi. Jej preferencje siedliskowe znajdują potwierdzenie w m.in. kolorze upierzenia.
Czubatka bardzo dobrze maskuje się w koronach drzew. Stonowane barwy ciała – brązowawy wierzch, beżowo-szary spód – i kontrastująca z nimi biała głowa z czarnymi elementami, doskonale zlewają się z korą oraz pokrywającymi ją licznymi porostami. W obrębie gatunku praktycznie nie występuje dymorfizm płciowy, czyli samce i samice wyglądają tak samo.
Jednak najbardziej charakterystyczną cechą tego gatunku jest efektowny czub na głowie, zbudowany z piór. W zależności od sytuacji ptaki mogą go nastroszyć lub lekko obniżyć. Jednak to nie koniec intrygujących faktów o czubatce. Z tyłu głowy jej pióra układają się w "drugą twarz", co jest swego rodzaju zabezpieczeniem przed atakiem z tyłu – drapieżnik myśli, że jest obserwowany przez ptaka. Podobny mechanizm wykształciła sóweczka, czyli najmniejsza europejska sowa.
Przeczytaj również: Jest wyjątkowej urody ptakiem, ale niezły z niego gagatek. Zostaw mu w karmniku, na pewno przyleci
Gdzie gniazduje i jakie zwyczaje ma sikorka czubatka?
Czubatki są niezwykle wytrzymałe, jak czytamy na stronie Lasów Państwowych, to jeden z nielicznych gatunków ptaków, który żyjąc w suchym biotopie lasów sosnowych, nie migruje zimą w poszukiwaniu pożywienia. Ptaki te trzymają się wybranego terytorium i zostają na nim przez cały rok.
Co ciekawe, czubatka jest w stanie sama wykuć dziuplę w drzewie – taką umiejętnością wśród krajowych gatunków sikor może się poszczycić jeszcze jedynie czarnogłówka. Czubatka wybiera do tego zazwyczaj spróchniałe pnie do wysokości ok. 1,5 m nad ziemią. Jednak sama dziupla jest bardzo trudna do znalezienia, ponieważ samiec prawie nie śpiewa w celu zaznaczenia terytorium. Ptaki wyprowadzają dwa lęgi w roku – w kwietniu i czerwcu.
Występowanie czubatki europejskiej jest ściśle związana z obecnością drzew iglastych. Fot. janroz/123RF.com
Czym dokarmiać czubatki?
Czubatki mają lekko wydłużony dziób, który jest przeznaczony do sprawnego wychwytywania bezkręgowców, ich larw oraz jaj, znajdujących się na gałązkach i igłach drzew. Ptaki potrafią także łapać owady w locie. Wraz z nadejściem jesieni ptaki stopniowo wprowadzają do swojej diety także pokarm roślinny w postaci nasion sosny i świerka, a także jałowca oraz jarzębiny.
Przeczytaj również: Dlaczego ptaków nie wolno dokarmiać chlebem? Zostawiaj im to w karmiku, będą się tłumnie zlatywać
Opisana wybiórczość siedliskowa po części decyduje o tym, że spośród wszystkich krajowych gatunków sikor, czubatka jest najrzadziej spotykana w przydomowych karmnikach. Gatunek ten raczej stroni od bliskości człowieka i potrafi przeżyć w ubogich siedliskach. Jednak to nie oznacza, że nigdy nie korzysta z dokarmiania.
Chcąc pomóc ptakom w trudnym, zimowym czasie można pozawieszać w zacisznych miejscach ogrodu specjalne kule tłuszczowe z mieszanką dla ptaków owadożernych (np. pyzy z mączniakami) lub podsypać taką mieszankę do karmnika. Jeżeli czubatka nie ośmieli się z nich skorzystać, z pewnością wyręczą ją w tym inne sikorki czy też rudziki.
Źródła: deccoria.pl, lasy.gov.pl
Przeczytaj również:
Jak przygotować wiśnie do zimy? Bielenie, podlewanie i ściółkowanie przed mrozami
Wyjątkowa piękność ze Wschodu. Widok tej sikorki w karmniku to prawdziwa sensacja