Spis treści:
- Ziemia z donic – czy warto jeszcze wykorzystać?
- Sposoby na wykorzystanie ziemi z donic
- Przygotowanie ziemi do ponownego użycia – krok po kroku
Ziemia z donic – czy warto jeszcze wykorzystać?
Tak, pod warunkiem że nie została zanieczyszczona patogenami lub chemikaliami. Ziemia z donic to surowiec, który zachowuje strukturę, część minerałów oraz materię organiczną. Choć z czasem traci składniki odżywcze, jej ponowne użycie jest jak najbardziej uzasadnione, zarówno ekonomicznie, jak i ekologicznie.
Wyrzucanie zużytego podłoża to nie tylko marnotrawstwo zasobów, ale również obciążenie środowiska. Każdy worek nowej ziemi to produkt przetworzony, często torfowy, którego pozyskanie wiąże się z degradacją torfowisk. Recykling ziemi z doniczek pozwala ograniczyć ten problem i wpisuje się w ideę gospodarki obiegu zamkniętego.
Ziemia z doniczek może zostać wykorzystana ponownie po odpowiednim przygotowaniu – jako:
- podłoże dla mniej wymagających roślin,
- składnik nowych mieszanek glebowych,
- warstwa poprawiająca strukturę gleby ogrodowej,
- materiał do kompostowania lub ściółkowania.
Jak ocenić stan zużytej ziemi? Pierwszym krokiem jest analiza stanu podłoża. Nie każda ziemia nadaje się do regeneracji.
- Zapach – zdrowa ziemia pachnie świeżo i ziemiście; zapach stęchlizny lub zgnilizny oznacza rozwój grzybów.
- Struktura – zbita lub zaskorupiała wymaga spulchnienia.
- Szkodniki – obecność ziemiórek, larw czy pleśni wskazuje na potrzebę odkażenia.
- Resztki – usuń korzenie i pozostałości nawozów, by zapobiec gniciu podłoża.
Jeżeli ziemia nie wykazuje oznak chorób i jest sucha, można ją bezpiecznie odnowić.
Przeczytaj również: Masz dużo w ogrodzie, przerabiaj na "czarne złoto". Na wiosnę wykorzystasz do sadzenia i ściółkowania roślin
Sposoby na wykorzystanie ziemi z donic
Odnowione podłoże ma wiele zastosowań. Warto dobrać je do rodzaju roślin i potrzeb ogrodu.
1. Ponowne użycie w donicach
Po regeneracji ziemia doskonale nadaje się do uprawy mniej wymagających gatunków – pelargonii, surfinii, traw ozdobnych czy ziół.
Dobrą praktyką jest mieszanie starego podłoża z nowym w proporcji 2:1, co zapewnia odpowiednie napowietrzenie i skład mineralny.
2. Zasilanie rabat i grządek
Ziemię z doniczek można rozrzucić cienką warstwą na rabatach lub wymieszać z glebą ogrodową. W ten sposób poprawia się strukturę wierzchniej warstwy i zwiększa zawartość próchnicy.
Stara ziemia a doniczek, po odkażeniu, może być ponownie wykorzystana do sadzenia roślin domowych. Fot. pixelshot/CanvaPro
3. Dodatek do kompostu
Ziemia z donic jest uzupełnieniem kompostu. Działa stabilizująco na wilgotność i równoważy proporcje między frakcją zieloną (bogatą w azot) a brązową (bogatą w węgiel). Zanim trafi do kompostownika, powinna być przesuszona i – jeśli to możliwe – odkażona.
4. Podsypka wokół drzew i krzewów
W miejscach, gdzie gleba jest zbyt piaszczysta lub zwięzła, stara ziemia z donic może posłużyć jako warstwa wyrównująca i zatrzymująca wilgoć. Nie musi być wtedy szczególnie żyzna – jej zadaniem jest poprawa struktury i ograniczenie parowania.
5. Zastosowanie techniczne
Ziemię o słabszej jakości można wykorzystać także do wypełnienia nierówności w terenie, pod trawniki lub jako warstwę ochronną w ogrodzie warzywnym przed zimą.
Przeczytaj również: Bardzo stara metoda na użyźnienie gleby. Nic nie kosztuje, a regeneruje się w kilka tygodni
Przygotowanie ziemi do ponownego użycia – krok po kroku
Proces regeneracji ziemi wymaga kilku etapów, które pozwolą przywrócić jej odpowiednią strukturę, czystość i żyzność.
1. Przesiewanie i oczyszczanie
Ziemię należy dokładnie przesypać przez sito lub kratkę o drobnych oczkach. Dzięki temu usuniemy z niej większe fragmenty korzeni, kamienie i inne zanieczyszczenia. Przesiewanie poprawia również napowietrzenie i ułatwia dalsze prace.
To dobry moment, by pozbyć się mechanicznie większości larw i jaj szkodników.
2. Odkażanie
Ziemia z doniczek, szczególnie ta po roślinach doniczkowych, może zawierać patogeny. Odkażanie termiczne to najskuteczniejszy sposób ich usunięcia.
Podłoże można umieścić w żaroodpornym naczyniu i podgrzewać w piekarniku w temperaturze 70–80°C przez 45–60 minut. Nie należy przekraczać 90°C, aby nie zniszczyć struktury mineralnej i pożytecznych mikroorganizmów.
Alternatywnie, ziemię można przelać wrzątkiem i pozostawić do wyschnięcia. Ta metoda jest łagodniejsza, ale skuteczna w przypadku podłoża o niewielkim ryzyku zakażenia.
3. Wzbogacenie w składniki odżywcze
Po sezonie większość pierwiastków pokarmowych zostaje wykorzystana przez rośliny. Aby ziemia znów stała się żyzna, należy ją zasilić.
Warto dodać:
- kompost,
- biohumus lub granulowany obornik,
- mączkę bazaltową,
- popiół drzewny.
Nawozy mineralne w formie sypkiej również można zastosować, ale w mniejszych ilościach niż zwykle – stara ziemia ma ograniczoną pojemność sorpcyjną, a nadmiar soli mineralnych może zaszkodzić korzeniom.
4. Ożywienie mikrobiologiczne
Zdrowa gleba to gleba biologicznie aktywna. Warto więc wzbogacić ją o preparaty mikrobiologiczne lub mikoryzowe, które wspierają rozwój pożytecznych grzybów i bakterii. Dzięki nim rośliny w przyszłości będą lepiej przyswajały składniki pokarmowe, a struktura gleby stanie się stabilniejsza.
Przeczytaj także: Sposób na własną ogrodową próchnicę. Teraz jest najlepszy czas, by zrobić ten cenny, naturalny nawóz
Naturalnym sposobem ożywienia gleby jest także pozostawienie jej na kilka tygodni na zewnątrz – w przewiewnym, lekko wilgotnym miejscu. Tlen i mikroorganizmy z powietrza pomogą przywrócić równowagę biologiczną.
5. Poprawa struktury
Wielokrotne podlewanie i przesychanie sprawiają, że ziemia staje się ciężka i zbita. Aby poprawić jej właściwości fizyczne, należy wprowadzić składniki rozluźniające, np. perlit, czy piasek.
Aby ziemia zachowała swoje właściwości przez dłuższy czas, dobrze jest o nią zadbać. Przechowuj ją w suchym, przewiewnym miejscu, najlepiej w workach lub skrzyniach, co roku dodawaj niewielkie ilości kompostu lub biohumusu, by uzupełnić mikroflorę i nie dopuszczaj do całkowitego przesuszenia (sucha ziemia traci aktywność biologiczną).
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: