7 najlepszych nawozów, które powinien znać każdy ogrodnik. Są naturalne i skuteczne

Spis treści:

• Nawóz ze skorupek po jajkach
• Nawóz ze skórek bananów
• Popiół drzewny jako nawóz
• Nawóz z pokrzywy
• Nawóz z fusów po kawie
• Nawóz z wody po gotowaniu warzyw
• Nawóz z zeszłorocznych liści

Wiosną budzące się do życia rośliny potrzebują odpowiedniej ilości składników odżywczych. Nie zawsze mogą one pobrać z podłoża wszystko, czego potrzebują do dobrego wzrostu. W naturze rośliny czerpią minerały z próchnicy, która powstaje z rozkładu odpadłych już liści, pędów i innych odpadów organicznych. Dbając o ogrody, dokładamy wszelkich starań, by zawsze były one uporządkowane, dlatego grabimy liście, suchą trawę i tym podobne śmieci, które w naturalnych warunkach uległyby procesom humifikacji, prowadzącym do powstania odżywczej substancji. Z tego względu jesteśmy zmuszeni do „ręcznego” dokarmiania roślin. W celu nawożenia roślin, poza profesjonalnymi środkami, użyć można również domowych produktów.

Poznajcie 7 najlepszych naturalnych nawozów do roślin

1. Nawóz ze skorupek po jajkach — właściwości i zastosowanie

Jajka stanowią podstawę naszej diety. Po ich spożyciu nie powinniśmy pozbywać się skorupek. Zawierają one nie tylko wapń, ale również krzem, fluor, cynk i siarkę. Z powodu takiego składu najlepiej nadają się one do nawożenia np. lawendy, oleandrów, piwonii, liliowców, tulipanów, cukinii, ogórków, pomidorów czy szczypiorku. Nie stosujmy ich do dokarmiania storczyków, wrzosów, azalii, paproci, które preferują bardziej kwaśne podłoże.

Jak używać skorupek po jajkach jako nawóz?

Pierwszą opcją jest pokruszenie skorupek i rozsypanie ich pod roślinami w ogrodzie. Stopniowo będą się one rozpuszczać, oddając cenny wapń do gleby. Rozdrobnione skorupki to również świetny sposób na ślimaki, które nie przepadają za ostrymi, szorstkimi krawędziami. Natrafiając na coś takiego — szybko się wycofują.
Przygotowując podłoże dla roślin w pojemnikach, skorupki lepiej zmielić na drobny pył i dosypać je bezpośrednio do ziemi.

Ze skorupek przygotujemy również skuteczny, odżywczy wywar. Wystarczy pokruszyć je, zalać wrzątkiem i odstawić na cały tydzień. Po tym czasie możemy podlewać nim rośliny.

Skorupki z jaj można wykorzystać jako nawóz do kwiatów Fot. 123RF/PICSEL

Przeczytaj również: Zaskakujące zastosowanie skorupek jaj. Już nigdy ich nie wyrzucisz!

2. Nawóz ze skórek bananów — właściwości i zastosowanie

Skórki po mięsistym, słodkim owocu dostarczą roślinom fosforu i potasu, pierwiastków, które odpowiadają m.in. za zdrowotność, długie kwitnienie roślin, a także... smak plonów! Dokarmione obierkami z bananów pomidory oraz ogórki, nie tylko będą rosły jak szalone, ale zyskają też pełnego i wyrazistego smaku. Bananowy nawóz jest także środkiem, z którego użyciem pozbędziemy się mszyc!

Jak zrobić nawóz z bananów?

Skórkę kroimy na kawałki, następnie umieszczamy je np. w słoiku, zalewamy ciepłą wodą i odstawiamy w ciemne miejsce na dwa dni. Po tym czasie gotowy nawóz rozcieńczamy z wodą i możemy go wykorzystać do podlewania roślin kwitnących, zawiązujących pierwsze owoce oraz do zraszania roślin.

Uwaga! Wybierz banany ekologiczne. Do ich produkcji nie używa się tak wielu środków chemicznych, dzięki czemu ich skórki będą wolne od niezdrowych substancji.

Pokrojone na kawałki obierki możemy też zakopać w ziemi tuż pod rośliną wymagającą odżywienia.

Nawóz ze skórek bananów doskonale sprawdzi się do zasilania warzyw. Fot. 123RF/PICSEL

3. Popiół drzewny jako nawóz — właściwości i działanie

Popiół drzewny jest efektem ubocznym spalania biomasy w kominku lub grillu. Zwykle pozbywamy się go, nie zdając sobie sprawy, jakim wartościowym jest odpadkiem. W ogrodzie warto stosować go zarówno wiosną, jak i jesienią. Zanim go jednak użyjemy, upewnijmy się, że nie pochodzi on ze spalania drewna kolorowego, lakierowanego czy impregnowanego. Tylko drewno naturalne charakteryzuje się odpowiednimi właściwościami.

Popiół drzewny sprawdzi się w ogrodzie jako odżywczy nawóz. Ma zasadowy odczyn (pH 11-13) i zawiera wiele cennych składników mineralnych i makroelementów. Stężenie poszczególnych substancji różni się w zależności od surowca, z jakiego powstał. Na ogół bardziej zasobne w odżywcze substancje są resztki ze spalania drewna drzew liściastych. W składzie popiołu drzewnego znajdują się:

• fosfor
• potas
• wapń
• magnez
• krzem
• wapń

Dzięki drobnej, miałkiej postaci substancje z popiołu szybko rozpuszczają się w ziemi i są łatwoprzyswajalne dla roślin. Regularne stosowanie pozostałości po opalaniu kominka wpłynie na poprawę wzrostu roślin i całościowo użyźni glebę.

Rośliny, którym szczególnie przyda się taka odżywka to: bukszpan, dereń pospolity, jaśminowiec, głóg.  Popiołem drzewnym można nawozić także: pomidory, paprykę, ogórki, ziemniaki, kapustę, kalafior i maliny.

Nic nie stoi na przeszkodzie, by karmić nim również trawnik. Stosujmy go jednak w rozsądnych dawkach, tak aby nie doprowadzić do zaburzeń pobierania żelaza czy boru, co osłabia zielone źdźbła.

Miejmy jednak na uwadze, że popiół drzewny nie nadaje się do odżywania roślin kwasolubnych.

Popiół ma wiele zastosowań w ogrodzie Fot. 123RF/PICSEL

Przeczytaj również: Prosty sposób na duże plony! Podsyp nim pomidory, ogórki i maliny

4. Nawóz z pokrzywy — właściwości i zastosowanie

Pokrzywa obfituje w składniki odżywcze, niezbędne dla roślin — bogata jest w dobrze przyswajalne witaminy (A, B, C i K) oraz sole mineralne, takie jak żelazo, wapń czy krzem. Przygotujecie z nich pożywny, płynny nawóz, tzw. gnojówkę. To najlepszy „pokarm” dla jednorocznych roślin kwitnących, warzyw (poza czosnkiem, cebulą i roślinami strączkowymi), bylin oraz krzewów owocowych.

Jak przygotować gnojówkę z pokrzywy?

Zrobienie z pokrzywy naturalnego nawozu jest niezwykle proste, a pozytywne efekty jego działania są zauważalne już po pierwszym użyciu. 

Do tego celu potrzebować będziesz m.in.:

• 1 kg świeżo zerwanych pokrzyw;
• 10 l wody,
• 1 łyżka mączki bazaltowej (opcjonalnie),
• plastikowego pojemnika,
• gazy lub siatki do przykrycia pojemnika.

Pocięte rośliny układamy na dnie pojemnika, a następnie zalewamy wodą. Całość przykrywamy gazą i odstawiamy do fermentowania w ciche, lekko zacienione miejsce. Nawóz będzie gotowy po ok. dwóch tygodniach, kiedy to zmieni barwę na lekko brunatną. Pamiętajmy, by przez ten czas mieszać go każdego dnia! Taki kompost, jak nazwa sugeruje, będzie bardzo śmierdział, dlatego dla własnego dobra nie zakładajcie go w pobliżu domu.

Właściwie przygotowaną gnojówkę z pokrzywy należy przed użyciem rozcieńczyć z wodą - w proporcji 1:10, jeśli nawóz ma zostać wykorzystany do podlania roślin lub w proporcji 1:20, gdy chcemy wykonać oprysk.

Można nim podlewać nie tylko rośliny ozdobne takie jak róże czy piwonie, ale także warzywa (pomidory, ogórki, dynie, kapustę białą, ziemniaki, rzepak, brokuły, jarmuż, seler naciowy itp.) oraz krzewy i drzewa owocowe (jabłoń domowa, śliwa domowa, czereśnia, porzeczka zwyczajna, orzech itp.). Gnojówkę z reguły stosuje się co 10-14 dni lub rzadziej, w zależności od potrzeb nawozowych danego gatunku roślin.

Trzeba jednak uważać, by gnojówką z pokrzyw nie podlewać roślin wrażliwych na nadmiar azotu. Są to m.in. wrzos, azalia, rododendron, fasola, groch, szpinak, rzodkiewka, pietruszka korzeniowa, marchew, cebula i czosnek.

Gnojówka z pokrzywy pozytywnie wpływa na wzrost, kwitnienie i owocowanie roślin. Fot. 123RF/PICSEL

Przeczytaj również: Gnojówka z pokrzywy – niezastąpiony nawóz wzmacniający plonowanie i kwitnienie. Jak ją zrobić krok po kroku?

5. Nawóz z fusów po kawie — właściwości i zastosowanie

Pijesz na co dzień kawę i wyrzucasz fusy? To błąd! Możesz zrobić z nich domowy nawóz do kwiatów doniczkowych i ogrodowych, który dostarczy roślinom wielu składników pobudzających do wzrostu tj. azot, potas i magnez. Z fusów można przygotować odżywczy nawóz, ale też wykorzystać je jako ściółkę do posadzenia roślin.

Jak przygotować nawóz z fusów po kawie?

Fusy możesz wsypać bezpośrednio do doniczki, podsypać nimi rośliny lub przygotować nawóz w płynie. W tym celu do szklanki wody wsyp dwie łyżki fusów, następnie odczekaj aż napęcznieją i podlej nimi kwiaty. Fusy po kawie są też bardzo dobrym składnikiem podłoża dla roślin. Dodane do ziemi w doniczce poprawiają jej strukturę, napowietrzają oraz wzbogacają ziemię w składniki odżywcze.

Fusy po kawie to świetny nawóz do roślin kwasolubnych. Fot. 123RF/PICSEL

Przeczytaj również: Co zrobić z resztkami? Nie wyrzucaj. Możesz przerobić i wykorzystać

6. Nawóz z wody po gotowaniu warzyw — właściwości i zastosowanie

Przygotowując posiłki, zużywamy bardzo dużo wody, często nawet tego nie kontrolując. Podczas gotowania wytrącają się zarówno witaminy, minerały, jak i skrobia. Taka woda jest świetną alternatywą do podlewania roślin.

Fachowcy wskazują, że nie tylko możemy, ale powinniśmy używać wody po gotowaniu różnorodnych produktów, takich jak:

• ziemniaki,
• ryż,
• makaron,
• warzywa.

Woda pozostała po gotowaniu ziemniaków i innych warzyw to doskonały naturalny nawóz zarówno dla roślin doniczkowych, jaki i tych w ogrodzie. Wartościowe mikroelementy i skrobia pobudzają mikroorganizmy zawarte w glebie do lepszego działania.

Woda po gotowanych ziemniakach zawiera wiele substancji odżywczych, które uwolniły gotujące się w niej warzywa. Spośród najważniejszych, z pewnością wymienić należy:

• potas - pierwiastek niezbędny w procesie fotosyntezy i rozprowadzaniu substancji odżywczych w roślinie; chroni przed chorobami, wzmacnia kolor liści i kwiatów
• żelazo i magnez - mikroelementy niezbędne do prawidłowego wzrostu roślin.
• fosfor - stymuluje wzrost roślin (w tym ich korzeni).
• skrobię - bierze udział w tworzeniu się próchnicy, stymuluje wzrost korzeni i kiełkowanie nasion.
• wapń,
• błonnik,
• witaminę A,
• witaminę B,
• witaminę E.

Jak stosować wodę po gotowaniu warzyw do nawożenia roślin?

Rośliny najlepiej podlewać wodą po ziemniakach na bieżąco. Pamiętaj jednak o najważniejszych zasadach:

• woda musi być wystudzona,
• woda nie może być posolona. Sól jest zabójcza dla roślin, m.in. utrudnia im pobieranie wody z gleby.

Ostudzoną i nieposoloną wodą podlewamy rośliny raz w tygodniu i nie dodajemy do wody już żadnych odżywek

Nie należy stosować jednak wody po ziemniakach do roślin, które mają szczególne wymagania pokarmowe. Są to m.in. azalie, rośliny wrzosowate, storczyki.

Przeczytaj również: To koktajl życia dla roślin! Kwiaty będą rosły jak szalone

7. Nawóz z zeszłorocznych liści

W naszych ogrodach zwykle nie brakuje liści. Okazuje się, że możemy zrobić z nich pożytek i wykorzystać je do przygotowania wartościowego nawozu dla roślin.

Jak przygotować nawóz z zeszłorocznych liści? Wystarczy do skrzyni, kompostownika lub po prostu oddalonego kąta w ogrodzie złożyć liście, które po zimie opadły z drzew, dorzucić do nich trawę z ostatniego koszenia oraz trochę pokrzyw zawierających dużo azotu. Jeśli mamy możliwość, liście możemy zmielić lub skruszyć. Nagromadzoną warstwę liści, trawy i pokrzyw raz na miesiąc przerzucamy łopatą, by dostarczyć roślinom tlenu i przyśpieszyć ich rozkład. Na powstanie nawozu, który będziemy mogli przeznaczyć do nawożenia roślin w ogrodzie, trzeba będzie jednak poczekać minimum pół roku.

Powstałym na bazie zeszłorocznych liści nawozem możemy zasilać kwiaty, warzywa i krzewy. Można dodawać go bezpośrednio pod korzenie rośliny lub lekko wkopując w glebę.