Z artykułu dowiesz się:
Co to jest pitaja?
Pitaja to właściwie nie jeden konkrety rodzaj owocu a ich grupa. Jeśli chodzi o nazwę smoczy owoc, to wystarczy spojrzeć na ten smakołyk, aby dowiedzieć się skąd, pochodzi. Wygląd łusek albo jaja mitycznej bestii – to właśnie pitaja. Owoc wytwarzają kaktusy z rodzaju Hylocerus oraz Stenocerus. Ten pierwszy pochodzi z lasów deszczowych Ameryki Środkowej, a drugi – z Meksyku. Obecnie uprawiane dla owoców są także w Azji Południowo-Wschodniej, na Tajwanie oraz w południowej części Chin i Japonii, a nawet w Izraelu. Największe uprawy znajdują się w Wietnamie, gdzie owoc jest bardzo popularny.
Pitaja - ciekawostki
Same kaktusy to bardzo ciekawe rośliny o dużych, białych kwiatach kwitnących tylko przez jedną noc, za to kilka razy w roku. Jest to dość spektakularny widok, dlatego nazywane bywają "królową nocy" bądź "księżycowym kwiatem". Dojrzały owoc zbiera się po miesiącu od jednego z tych kwitnięć.
Owoce pochodzą głównie z trzech gatunków kaktusów i w zależności od nich wyróżnia się też trzy ich rodzaje:
- czerwoną pitaję, która jest najczęściej spotykana w handlu. Ma różowo-fioletową skórkę z zielonymi przebarwieniami i biały miąższ z widocznymi czarnymi nasionkami. Pochodzi z kaktusa Hylocereus undatus;
- pitaję z Kostaryki o czerwonej skórce i fioletowym miąższu. Pochodzi z kaktusa Hylocereus costaricensis;
- żółtą pitaję, której skórka jest żółta, a miąższ biały. Pochodzi z rośliny Selenicereus megalanthus, która szczyci się wypuszczaniem największych kwiatów z całej rodziny kaktusowatych.
Pitaja nazywana jest też "truskawkową gruszką". Fot.123RF.com
Pitaja wydaje owoce przez nawet 20 lat, przy czym pierwszy raz dzieje się to na drugi rok po posadzeniu, a pełna wydajność osiągana jest przez roślinę w ciągu 5 lat. Jednorazowy plon jest dość niski – z 1 hektara to około 800 owoców. Spożywa się również młode pędy tej rośliny, a z kwiatów parzy się z napar.
Jakie właściwości odżywcze ma pitaja?
Pitaja ma około 52kcal w 100g, a więc pod względem kaloryczności przypomina polskie jabłko. Na te kalorie składają się głównie węglowodany, których jest 11 g, w tym około 8 g cukrów, a 3 g błonnika. Smoczy owoc zawiera ponadto śladowe ilości tłuszczu (mniej niż pół grama w 100 g) oraz dużo witamin.
W 100 g pitai znajduje się średnio:
- 20.5 mg witaminy C,
- 0,04 mg tiaminy,
- 0,05 mg ryboflawiny,
- 0,16 mg niacyny,
- 0,029 witaminy B6.
Ponadto w pitai znajduje się 8,5 mg wapnia, 1,9 mg żelaza i 22.5 mg fosforu. Pozostała waga owocu to woda, a więc łatwo policzyć, że to aż 85%. Przeciętny owoc ma około 300 g, choć zdarzają się takie, które osiągają nawet dwa razy tyle.
Jakie właściwości zdrowotne ma pitaja?
Uważa się, że smoczy owoc korzystnie wspiera prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Ma być tak za sprawą zawartych w nim antyoksydantów – betalainów. Jeden z nich – betacyjanina jest odpowiedzialna za czerwono-fioletowy kolor owocu, ponieważ jest naturalnym barwnikiem.
Te związki chemiczne są w pożywieniu człowieka raczej rzadkie, ale występują też w buraku, bulwach ulluko, amarantusie i niektórych innych owocach kaktusów, na przykład opuncji. Są uważane za jedne z najbardziej skutecznych przeciwutleniaczy, co udowodniono w trakcie badań na myszach. Wykazano również, że betalainy wspierają hamowanie procesu utleniania lipidów oraz mogą wspierać działania osłonowe na układ krwionośny podczas chemioterapii przeciwko nowotworom.
Na co jeszcze pomaga pitaja? Inną potwierdzona badaniami na gryzoniach właściwości prozdrowotną pitai jest wsparcie procesu spalania tłuszczu. Grupie myszy, będących na wysokotłuszczowej diecie, podawany był sok z pitai. Te, które otrzymywały go, miały mniejszą wagę oraz miały mniej stłuszczoną wątrobę, od tych które soku nie dostawały. Miały także lepsze wyniki związane z insulinoopornością, czyli chorobą związaną ze złą reakcją organizmu na insulinę. Zdaniem naukowców za to działanie również mogą odpowiadać betalainy.
Warto jeszcze wspomnieć, że owoc pitaja nie jest niestety dla każdego, ponieważ może uczulać osoby skłonne do alergii pokarmowych. Ryzyko reakcji alergiczne jest jednak bardzo niskie. Doniesienia medialne mówią o zaledwie kilku takich przypadkach na świecie.
Pitaja – jak jeść ten egzotyczny owoc?
Spożywanie tak rzadko spotykanego na stołach Polaków owocu nie jest oczywistą sprawą. Nie wszyscy wiedzą, czy skórka smoczego owocu i nasionka są jadalne.
Jeśli wiesz, jak jeść liczi, w przypadku pitai należy postępować nieco podobnie, ale ta druga nie ma twardej pestki. Nasionka pitai są na tyle miękkie, że nie ma żadnych problemów z ich spożywaniem. Inaczej jest ze skórką, która jest twarda i nieprzyjemna w smaku. Dlatego najczęściej spotykaną techniką spożywania pitai jest przekrawanie jej na pół, a następnie wybieranie miąższu razem z nasionkami łyżeczką. W podobny sposób je się kiwi. Nic też nie stoi na przeszkodzie, by obrać owoc i pokroić go w kostkę. W takiej postaci będzie na przykład doskonałym składnikiem sałatki owocowej.
Pitaja – jak smakuje?
Ten różowy owoc ma bardzo interesujący smak, który jednak nie każdemu przypadnie do gustu. Opisywany jest jako połączenie kiwi i melona o własnym, specyficznym aromacie. Tak jak melon, owoc jest słodki, ale nieco mdły. Wielu osobom bardziej odpowiada smak owocu, gdy jest on wcześniej schłodzony. Z tego powodu popularne jest przyrządzanie z niego deserów lodowych i sałatek owocowych na zimno. Warto, przyrządzając potrawy z pitają, dodać do nich również owoce cytrusowe. Ich kwasowość przełamie mdły smak.
Owoce pitaji maja słodki smak. Fot.123RF.com
Oczywiście dość trudno opisać słowami doznania zmysłowe, które czuje się, jedząc smoczy owoc. Są o nim różne opinie – jedni są zachwyceni z kolei inni uważają, że smak smoczego owocu nie dorównuje jego wyglądowi i cenie. Warto więc przekonać się samemu. Może tobie pitaja bardziej przypomni w smaku na przykład banana niż kiwi lub melona? Oczywiście smoczy owoc trzeba też skądś wziąć.
Pitaja – gdzie kupić i ile kosztuje?
Smoczego owocu nie spotkasz w każdym sklepie spożywczym. Najczęściej trudno o niego nawet w większych marketach, chyba że w związku z jakąś akcją promocyjną. Jeśli uda ci się trafić na smoczy owoc, należy wybrać taki o gładkiej, błyszczącej skórce. Ciemne plamki i przyschnięte wypustki zwiastują, że środek jest już przejrzały.
Pitaję najłatwiej kupić w internecie. Należy jednak liczyć się z tym, że nie jest on tani. Świeży owoc kosztuje co najmniej 20 zł za sztukę, która waży około 300 gramów. Dostępne są także suszone owoce w formie plasterków lub sproszkowanej. Taki smoczy owoc dobrze nadaje się do wypieków bądź przyrządzania zdrowych deserów.
Pitaja - uprawa w domu i ogrodzie
Pitaja (Hylocereus undatus) Znana pod nazwą „smoczy owoc”. Dość często możemy znaleźć ją w dziale z owocami w hipermarketach. Twarde czarne nasionka czyścimy z miąższu i lekko wciskamy w ziemię zmieszaną z piaskiem (1:1). Podłoże powinno być stale lekko wilgotne. Nasion i małych siewek nie podlewamy, tylko je zraszamy (są delikatne i mogą zgnić lub się połamać).
Autor: makeyourlifegreener
Smoczy owoc pięknie wygląda, jest smaczny i ma udowodnione właściwości prozdrowotne. Co prawda jest drogi i może u niektórych wywołać reakcję alergiczną, ale nie powinno to zniechęcać przed jego spróbowaniem. Warto sięgnąć po pitaję, by chociaż sprawdzić, jak smakuje.
Autor: Redakcja Deccoria.pl
Kaki, persymona, hurma wschodnia - co to za owoc i dlaczego warto go poznać? na INTERIA.TV.