Spis treści:
- Dlaczego zwierzęta leśne obgryzają pnie młodych drzew?
- Jak zabezpieczyć drzewka owocowe przed sarnami i zającami?
- Co zrobić, gdy dziki niszczą drzewa w ogrodzie?
- Naturalne sposoby odstraszania dzikich zwierząt od sadu
- Zabezpieczanie drzew owocowych przed zimą – kompleksowe podejście
Dlaczego zwierzęta leśne obgryzają pnie młodych drzew?
Zające i sarny obgryzają korę młodych drzewek owocowych głównie zimą, gdy dostęp do naturalnego pożywienia jest ograniczony. Kora drzew owocowych jest dla nich atrakcyjna ze względu na zawartość cukrów, witamin oraz błonnika. Uszkodzenia pojawiają się najczęściej na wysokości od 20 do 80 cm nad ziemią – w przypadku obfitych opadów śniegu zwierzęta mogą jednak sięgać nawet wyżej.
Dziki z kolei penetrują glebę w poszukiwaniu larw, dżdżownic i innych bezkręgowców. Podczas tego procesu niszczą system korzeniowy drzew, co może prowadzić do ich osłabienia lub całkowitego obumarcia.
Najbardziej narażone na ataki są drzewa młode, do 5-6 lat po posadzeniu. Ich delikatna kora jest łatwiejsza do uszkodzenia, a system korzeniowy nie jest jeszcze wystarczająco rozwinięty, by przetrwać poważniejsze uszkodzenia.
Przeczytaj również: Czy w listopadzie można bielić drzewa owocowe? Prosty przepis na mleko wapienne do bielenia
Jak zabezpieczyć drzewka owocowe przed sarnami i zającami?
Ochrona drzewek owocowych przed zwierzyną leśną wymaga zastosowania odpowiednich metod zabezpieczających. Wybór środków ochrony zależy od wielkości sadu, jego lokalizacji oraz rodzaju zwierząt występujących w okolicy.
Osłonki i siatki ochronne
Najprostszą i jednocześnie najskuteczniejszą metodą zabezpieczenia pni młodych drzewek przed zającami i sarnami jest zastosowanie specjalnych osłonek:
- Osłonki z tworzywa sztucznego to perforowane rurki, które nakłada się na pień drzewa. Zapewniają dobrą ochronę, są łatwe w montażu i stosunkowo niedrogie. Ważne jest, aby osłonka miała odpowiednią wysokość – minimum 60 cm dla ochrony przed zającami i co najmniej 120 cm, gdy w okolicy występują sarny.
- Siatki metalowe oferują trwalszą ochronę. Można je formować w cylindry wokół pni i przymocować do palików. Takie zabezpieczenie jest szczególnie skuteczne w przypadku większych sadów, gdzie występuje duże ryzyko szkód. Metalowa siatka powinna mieć drobne oczka (maksymalnie 2 x 2 cm), aby skutecznie chronić przed małymi zwierzętami.
Przeczytaj również: Najlepiej czuje się w kwaśnej i mokrej glebie. Kiedy sadzić i jak pielęgnować żurawinę w ogrodzie
Repelenty zapachowe i smakowe
Alternatywą dla fizycznych zabezpieczeń są repelenty, które zniechęcają zwierzęta swoim nieprzyjemnym zapachem lub smakiem. Preparaty te są dostępne w formie sprayów, past lub granulatów.
- Repelenty zapachowe zawierają substancje, których woń jest nieprzyjemna dla zwierząt, ale nieszkodliwa dla roślin i ludzi. Skuteczność takich środków jest jednak ograniczona w czasie i zmniejsza się po opadach deszczu czy śniegu, dlatego wymagają regularnego odnawiania.
- Środki smakowe zawierają substancje, które zniechęcają zwierzęta do obgryzania kory. Nanosisz je bezpośrednio na korę pni za pomocą pędzla. Warto wybierać nowoczesne, ekologiczne preparaty dostępne w sklepach ogrodniczych, które są bezpieczne zarówno dla roślin, jak i dla zwierząt.

Plastikowe osłonki to jedna z najskuteczniejszych metod ochrony młodych drzewek. Fot. Marccophoto/CanvaPro
Co zrobić, gdy dziki niszczą drzewa w ogrodzie?
Dziki mogą wyrządzać znaczne szkody w sadach i ogrodach, szczególnie w rejonach położonych blisko lasów. Zabezpieczenie terenu przed tymi zwierzętami jest trudniejsze, ale istnieje kilka skutecznych metod.
Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed dzikami jest solidne ogrodzenie całego terenu. Siatka powinna być wkopana na głębokość co najmniej 30–40 cm i wystawać na wysokość minimum 1,5 metra nad ziemią. Wzmocnienie dolnej części ogrodzenia dodatkowym drutem lub metalową listwą zwiększy jego trwałość. Pamiętaj, że dziki są silnymi zwierzętami i potrafią podkopać się pod ogrodzenie, dlatego niezbędne są solidne fundamenty.
Przeczytaj również: Zabezpieczanie drzew i krzewów liściastych na zimę. Poradnik ogrodnika
Dla mniejszych nasadzeń możesz zastosować indywidualne zabezpieczenia. Wokół każdego drzewa warto umieścić metalową siatkę w formie cylindra o średnicy około 50–60 cm, wkopaną w ziemię na głębokość 20–30 cm. Taka konstrukcja uniemożliwi dzikom dotarcie do korzeni drzew podczas rycia.
Odstraszacze ultradźwiękowe lub aktywowane ruchem to nowoczesne rozwiązania, które mogą być skuteczne w przypadku mniejszych ogrodów. Urządzenia te emitują dźwięki lub nagłe strumienie wody, które płoszą zbliżające się zwierzęta. Z czasem ich skuteczność może jednak maleć. Koszt takich urządzeń jest też dość wysoki w porównaniu do innych metod.
Przeczytaj również: Jak chronić ogród przed dzikami? Proste i bezpieczne metody na odstraszenie, będą omijać działkę
Naturalne sposoby odstraszania dzikich zwierząt od sadu
Oprócz mechanicznych zabezpieczeń istnieją naturalne metody odstraszania dzikich zwierząt, które warto rozważyć szczególnie w mniejszych ogrodach i sadach przydomowych. Należy jednak pamiętać, że metody te najlepiej stosować jako uzupełnienie fizycznych zabezpieczeń, a nie jako samodzielną ochronę.
- Rośliny odstraszające – zwierzęta leśne nie przepadają za intensywnym zapachem niektórych roślin, takich jak lawenda, czosnek, szałwia czy tymianek. Posadzone wokół sadu, mogą częściowo zniechęcać sarny czy zające do wchodzenia na teren, choć same w sobie nie stanowią wystarczającej ochrony dla cennych drzew.
- Stworzenie alternatywnego źródła pokarmu – pozostawienie na skraju działki graniczącej z lasem niewielkiego obszaru z roślinami atrakcyjnymi dla zwierząt (np. koniczyna, lucerna) może odciągnąć ich uwagę od cennych drzew owocowych. Ta metoda działa jednak głównie w przypadku niewielkiej presji zwierząt i przy małych sadach.
- Psia sierść rozrzucona wokół ogrodu lub rozwieszona w woreczkach na ogrodzeniu – może czasowo odstraszać zwierzęta leśne, które wyczuwają zapach potencjalnego drapieżnika. Podobnie działają ludzkie włosy, które można pozyskać z salonu fryzjerskiego. Skuteczność tej metody jest jednak ograniczona i wymaga regularnego odnawiania, zwłaszcza po deszczu.
Przeczytaj również: Ostatnie dni na sadzenie czarnej porzeczki. Wrzuć pod korzeń, będzie wspaniale owocować
Zabezpieczanie drzew owocowych przed zimą – kompleksowe podejście
Przygotowanie drzew owocowych do zimy powinno uwzględniać nie tylko ochronę przed zwierzętami, ale również zabezpieczenie przed innymi zagrożeniami.
Zabezpieczenie pni przed mrozem i zwierzyną możesz wykonać jednocześnie, stosując specjalne maty z juty lub słomy. Owiń pnie luźno, zaczynając od dołu i kierując się ku górze. Taka osłona chroni korę nie tylko przed zwierzętami, ale również przed pękaniem spowodowanym przez mróz i nagłe zmiany temperatury. Pamiętaj jednak, aby usunąć je wiosną (najlepiej w marcu lub kwietniu), aby nie stały się siedliskiem chorób i szkodników.
Podwójne palikowanie młodych drzewek zapewnia stabilizację i dodatkową ochronę. Wbij dwa lub trzy paliki wokół drzewka i przymocuj do nich siatkę ochronną. Pamiętaj o regularnej kontroli zabezpieczeń, szczególnie po silnych wiatrach czy opadach śniegu. Sprawdzaj, czy osłonki nie są uszkodzone, czy repelenty nie zostały zmyte przez deszcz, a ogrodzenia pozostają nienaruszone.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Jak przygotować borówkę amerykańską na zimę? Ochrona przed mrozem i zakwaszenie gleby
Zimowanie hortensji w doniczkach. Roślina przetrwa nawet duże mrozy na zewnątrz
Ten krzew zimą wygląda najpiękniej. Już z daleka wabi szkarłatnym płomieniem liści