Spis treści:
Najpiękniejsze odmiany katalpy
Katalpa (Catalpa), zwana również surmią bignoniową, to drzewo liściaste z rodziny bignoniowatych, które pochodzi z rejonów Ameryki Północnej oraz Azji. W zależności od odmiany dorasta od 3 do nawet 10 m wysokości. Wyróżnia się dość krótkim pniem pokrytym spękaną, łuskowatą korą, a także bujną i rozłożystą koroną, która wygląda niczym rozłożony parasol oraz daje dużo cienia. Katalpa zachwyca swym dekoracyjnym ulistnieniem – liście są duże (mogą osiągać nawet 25 cm długości i podobną szerokość) oraz mają charakterystyczny, sercowaty kształt. Jesienią przebarwiają się one na żółto, po czym szybko opadają.
Oprócz liści elementem dekoracyjnym katalpy są również kwiaty, które rozwijają się zwykle w lipcu i sierpniu. Swoim wyglądem przypominają one storczyki, mają do 5 cm średnicy oraz biały kolor (z fioletowym i żółtym wzorem w środku). Są one zebrane w okazałe wiechy do 30 cm długości. Warto też wiedzieć, że kwiaty surmii są miododajne i wydzielają delikatny zapach, który przyciąga owady zapylające, a jednocześnie odstrasza komary i kleszcze. Po przekwitnieniu na drzewie pojawią się długie owoce przypominające strąki fasoli (to sprawia, że bywa nazywane indiańskim drzewem fasolowym). Owocostany utrzymują się przez całą zimę, zdobią ogród aż do wiosny.
Drzewa te różnią się od siebie m.in. wysokością lub kolorem kwiatów. Należy też wspomnieć, że nie wszystkie odmiany surmii kwitną. Wśród najpiękniejszych odmian katalpy możemy wyróżnić takie, jak:
- katalpa zwyczajna – najpopularniejszy rodzaj katalpy w Polsce. Dorasta do około 10 m wysokości, tworząc szeroką, zaokrągloną koronę. Wyróżnia się białymi kwiatami z fioletowymi plamkami. Ciekawą odmianą katalpy zwyczajnej jest ‘Nana’, która osiąga jedynie 2-3 m wysokości i nie wytwarza kwiatów. Na szczególną uwagę zasługuje też odmiana ‘Aurea’ – dorasta do 10 m wysokości, a w okresie kwitnienia tworzy białe kwiaty z fioletowymi i pomarańczowymi plamkami w środku (zebrane są one w luźne, wiechowate kwiatostany o długości do 30 cm);
- katalpa żółtokwiatowa – w warunkach naturalnych może dorastać nawet do 20 m wysokości. Wyróżnia się okazałymi kwiatami w żółtych odcieniach (w środku mają fioletowe, ozdobne plamki);
- katalpa wielokwiatowa – odmiana wysoka o niezwykle dużych, sercowatych liściach, które mogą mieć nawet 40 cm długości. Kwiaty są białe z purpurowymi plamkami w środku, wydzielają przyjemny zapach, zebrane są w wiechy o długości 15-20 cm;
- katalpa szczepiona na pniu – jest to idealna opcja dla tych, którzy nie dysponują dużą przestrzenią w swoim ogrodzie. Zazwyczaj są to odmiany o wysokości 1,5-2 m. Drzewka te dobrze znoszą mocne cięcie, dlatego można je śmiało przycinać dla uzyskania pożądanego kształtu korony. Piękną odmianą jest m.in. ‘Pulweranta’, której liście pokryte są kremowymi plamkami. Kolejną odmianą jest ‘Hitalpa’, wyróżniająca się dość wąskimi liśćmi oraz różowymi kwiatami.
Katalpa szczepiona na pniu to doskonała propozycja dla posiadaczy małych ogrodów. Fot.maykal/123RF.com
Kiedy sądzić katalpę?
Katalpę w pojemniku można sadzić praktycznie przez cały sezon wegetacyjny, jednak najlepiej zrobić to w okresie wiosennym lub jesiennym. Dotyczy to również sadzonek z gołym korzeniem – sadzimy je wczesną jesienią (w październiku) lub wiosną (w kwietniu lub na początku maja). Kilka godzin przed planowaną pracą warto namoczyć bryłę korzeniową. Dołek pod sadzonkę powinien być około 2-3 razy większy od objętości korzeni. Następnie na dno dołka wsypujemy warstwę żyznej ziemi (np. wymieszanej z kompostem). Z kolei po posadzeniu drzewko należy odbicie podlać. Ponadto katalpę należy przymocować do palika, by rosła pionowo. Warto też wiedzieć, że surmia źle znosi przesadzania, dlatego miejsce, w którym będzie rosło drzewko, musi być dobrze przemyślane.
Przeczytaj również: Owoce tego krzewu to kopalnia witamin. Jak uprawiać czeremchę w ogrodzie?
Katalpę najlepiej sadzić pojedynczo, jako soliter. Dobrze prezentuje się też zasadzona w szpalerze (np. wzdłuż ogrodzenia). Szeroka korona surmii powoduje dość duże zacienienie, dlatego pod drzewem możemy posadzić jedynie mało wymagające pnącza lub rośliny okrywowe, m.in. bluszcz, tojeść rozesłana, barwinek, dąbrówka rozłogowa, gajowiec żółty oraz szczawik zajęczy. Warto też wiedzieć, że katalpa jest odporna na zanieczyszczenia powietrza, co sprawia, że idealnie nadaje się do posadzenia w warunkach miejskich.
Katalpa wyróżnia się pięknym kwitnieniem oraz dekoracyjnymi liśćmi. Fot.cristionescu/123RF.com
Jak dbać o katalpę?
Katalpa nie ma dużych wymagań, ale trzeba poświęcić jej trochę czasu i uwagi, by zachwycała swoim wyglądem. Do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebuje przede wszystkim odpowiedniego stanowiska – powinno ono być ciepłe, słoneczne i osłonięte od silnego wiatru, który mógłby połamać delikatne gałęzie. Najlepiej rośnie na podłożu żyznym i dobrze przepuszczalnym, o odczynie pH od kwaśnego do lekko zasadowego. Warto również pamiętać o regularnym podlewaniu katalpy, szczególnie w okresie upałów. Choć lubi stale lekko wilgotną ziemię, należy unikać przelania, ponieważ w zbyt mokrym podłożu korzenie mogą zacząć gnić. Aby katalpa rosła jeszcze bardziej okazale, potrzebuje dodatkowego dokarmiania (wiosną i jesienią). W tym celu doskonale sprawdzą się zarówno nawozy wieloskładnikowe, jak i naturalne (takie jak kompost czy biohumus).
Ważnym zabiegiem w uprawie katalpy jest również przycinanie. Czynność ta zapewni roślinie optymalny wzrost, pomoże utrzymać ładny, zwarty pokrój, a przycięte pędy szybko odrastają. Zabieg przycinania przeprowadzamy wiosną. W pierwszych latach skracamy gałęzie o połowę, dzięki czemu katalpa ładnie się zagęści. Aby zachować pożądany kształt korony, należy też skrócić nadmiernie wybujałe pędy. Wiosną warto również przeprowadzić cięcie sanitarne, usuwając wszystkie chore, uschnięte lub przemarznięte gałązki. Oprócz tego młode drzewka należy chronić przed mrozem (na niskie temperatury odporne są okazy starsze). Warto zabezpieczyć je agrowłókniną lub słomą, można też posypać wokół pnia kompostem czy korą ogrodową. Należy również pamiętać, że katalpy są dość wrażliwe na choroby, takie jak plamistość liści lub werticilioza, dlatego warto zadbać o ich ochronę. Jeśli spełnisz te podstawowe wymagania, drzewka z pewnością odwdzięczą się dekoracyjnymi liśćmi i pięknymi kwiatami.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Uważana jest za najzdrowszy owoc świata. Z uprawą aronii poradzi sobie każdy
Kaliny do ogrodu – najpiękniejsze odmiany, sadzenie i pielęgnacja
Tawulec pogięty – rozłożysty krzew z rodziny różowatych. Uprawa i zastosowanie w ogrodzie