Spis treści:
- Jak wygląda nawłoć pospolita?
- Odmiany nawłoci
- Jakie właściwości ma nawłoć?
- Nawłoć pospolita - wady i zalety
- Nawłoć - zastosowanie
Jak wygląda nawłoć pospolita?
Nawłoć pospolita w Polsce nazywana jest też złotą rózgą, złotnikiem, polską mimozą, złotą dziewicą i głowienką czerwoną. Większość tych nazw związana jest z jej wyglądem. Nawłoć pospolita rzeczywiście wygląda jak złota rózga: okolona liśćmi długa łodyga zakończona jest rozgałęzionym kwiatostanem.
Polska mimoza osiąga do metra wysokości. Z jej łodygi wyrastają ostro zakończone liście, których najwięcej jest przy ziemi. Kwiatostan nawłoci pospolitej tworzy wiechę, a żółte, drobne kwiaty zebrane są w koszyczki. Po przekwitnięciu zamieniają się w lotne nasiona.
Odmiany nawłoci
Nawłoć pospolita to nie jest jedyną odmianą tej rośliny. Oprócz niej wyróżniamy takie odmiany nawłoci jak:
- Nawłoć ogrodowa
Może osiągać od 50 do 180 cm wysokości. Ta odmiana ma również żółte kwiaty, ale nieco mniejsze niż nawłoć pospolita. Nie przylegają też aż tak bardzo do łodygi, co dodaje nawłoci ogrodowej bardziej ozdobnego charakteru.
- Nawłoć kanadyjska
Wysokość tej odmiany nawłoci może osiągnąć 2m. Od innych odmian nawłoci odróżnia ją to, że ma włochatą łodygę. Ma mniejsze kwiaty niż nawłoć pospolita.
- Nawłoć olbrzymia (późna)
Jest łudząco podobna do nawłoci kanadyjskiej i osiąga takie same rozmiary. Od odmiany kanadyjskiej odróżnia ją to, że jej łodyga nie jest owłosiona. Z krzyżówki odmian nawłoci kanadyjskiej i olbrzymiej powstała nawłoć ogrodowa.
Jakie właściwości ma nawłoć?
"Złota rózga" od wieków wykorzystywana była w medycynie ludowej. Dziś wiemy, że miało to swoje podstawy naukowe. Kwiaty nawłoci pospolitej zawierają bardzo dużo substancji czynnych. Wśród nich są flawonoidy takie jak kwercetyna i rutyna. Poza tym nawłoć pospolita zawiera saponiny triterpenowe, garbniki katechinowe i kwasy fenolowe, a także sole mineralne i witaminę C. Olejki eteryczne w niej zawarte również mają znaczenie we wspieraniu leczenia wielu chorób.
Tak bogata zawartość decyduje o wielu właściwościach zdrowotnych nawłoci pospolitej. Należą do nich:
- właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne;
- antybakteryjne i przeciwgrzybicze;
- właściwości odkażające, ściągające i przeciwobrzękowe;
- działanie rozkurczowe i moczopędne;
- właściwości napotne i odtruwające;
- działanie wzmacniające naczynia krwionośne;
- właściwości wzmacniające odporność i uspokajające.
Wszystkie te właściwości sprawiają, że nawłoć pospolita jest wykorzystywana w medycynie i kosmetyce.
Przeczytaj również: Werbena - kolorowa księżniczka w ogrodzie. Jak sadzić i pielęgnować werbenę, by obficie kwitła?
Nawłoć pospolita - wady i zalety
Nawłoć pospolita ma tę zaletę, że pięknie wygląd w rustykalnych i naturalistycznych ogrodach. Mając mimozę polską w ogrodzie, możemy też mieć pewność, że zbierane z niej kwiaty nie będą zawierały metali ciężkich. Idealnie nadadzą się więc na zdrowotne przetwory.
Nawłoć pospolita w ogrodzie to jednak ryzykowne przedsięwzięcie. Roślina się szybko i gęsto rozrasta zarówno poprzez nasiona, jak i poprzez kłącza. To właśnie największa wada nawłoci pospolitej – bardzo duża inwazyjność. Niedopilnowana roślina rozrośnie się błyskawicznie, zabierając miejsce innym kwiatom.
Choć "złota rózga” przyciąga pszczoły, to jednak nie pomoże im w przetrwaniu zimy. Wadą nawłoci pospolitej jest to, że jej kwiaty dają miód słabej jakości. Nie pomoże on przezimować pszczołom.
Z punktu widzenia pszczelarzy nawłoć pospolita ma jeszcze jedną wadę. Szybko wypiera inne, miododajne rośliny. Możemy to zjawisko zaobserwować na łąkach - tam, gdzie pojawia się nawłoć, wkrótce zaczyna zajmować ogromną przestrzeń. Zabiera w ten sposób innym kwiatom z ekosystemu światło i miejsce.
Nawłoć - zastosowanie
Nawłoć znajduje szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie. Napary, syropy i nalewki z niej przygotowane wzmacniają odporność, działają rozkurczowo i przeciwbólowo. Wspierają też układ moczowy i naczyniowy. Maść z nawłoci pospolitej złagodzi też bóle reumatyczne.
Ze względu na swoje działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze nawłoć ma zastosowanie w kosmetyce. Jej kwiaty mają jeszcze jedną zaletę - mają właściwości barwiące tkaniny. Są stosowane jako ekologiczny sposób na nadawanie kolorów różnym materiałom.
Mimoza polska może być uprawiana jako roślina ozdobna. Warunkiem jest jednak jej okiełznanie. Wymaga to pilnowania, by z kwiatów nie wykształciły się nasiona i wyrywania nowych odrostów z kłączy. Ujarzmiona nawłoć pospolita będzie świetnym tłem dla innych roślin. Jej zerwane kwiaty można wykorzystać nie tylko do przygotowywania naparów, syropów czy kąpieli. Pięknie wyglądają też jako suszki w zimowym wazonie.
Źródła: indigo-herbs.co.uk, deccoria.pl
Przeczytaj również:
Letnie cięcie jabłoni. Jak i kiedy przycinać wilki na drzewku owocowym?
Harmonogram przycinania tui. Jak i kiedy przycinać tuje - najważniejsze zasady
Sierpniowe owoce i zioła. Zdrowie w pełni lata na INTERIA.TV.