Sąsiedztwo roślin - płodozmian, uprawa współrzędna, uprawa warzyw. Jak uprawiać warzywa?

Przy tak olbrzymim bogactwie roślin warzywnych i ozdobnych oraz różnym czasie ich uprawy nie da się siać i sadzić bez ładu i składu. To co posadzimy, gdzie i w jakim sąsiedztwie powinno być starannie przemyślane i zaplanowane. Szczególne znaczenie ma to w uprawie warzyw. Ale nie tylko.
Amatorzy warzywników mogą wybrać między dwoma sposobami uprawy roślin: uprawą współrzędną lub taką, w której kolejne plantacje następują po sobie, co nazywamy uprawą następczą.
Uprawa współrzędna odgrywa szczególnie ważną rolę w ogrodzie ekologicznym. Polega ona na obsadzeniu jednej grządki co najmniej dwoma dwoma rodzajami warzyw. W uprawie współrzędnej minimum 2 gatunki roślin uprawiane są obok siebie naprzemiennie lub w rzędach. Dobrze dobrane sąsiedztwo zapewnia same korzyści, np. ograniczenie występowania chwastów, zmniejszenie liczby szkodników, a często także chorób.
W sposobie uprawy następczej grządki od wiosny do zimy obsadzane są kolejnymi warzywami. Po zebraniu plonów z jednej uprawy, następuje następna i potem kolejna aż do zimy. Te dwa sposoby uprawy w praktyce zazwyczaj się przenikają.
Częstym terminem, jaki jeszcze spotykamy uprawiając rośliny, szczególnie warzywne, jest płodozmian. Płodozmian czy też zmianowanie oznacza zaplanowaną wymianę różnych upraw występujących na jednym obszarze. Celem takiej gospodarki jest niedopuszczenie do rozprzestrzeniania się określonych organizmów. Niewłaściwe stosowanie płodozmianu może doprowadzić do mnożenia chorób i szkodników żyjących w glebie i niszczenia przez nie roślin. Dlatego te same gatunki roślin nie powinny być uprawiane stale w tym samym miejscu.
Ważne jest, aby wszystkie rośliny, które na jednej grządce lub rabacie rosną obok siebie nawzajem się tolerowały.
Musimy pamiętać, że wśród warzyw oraz innych roślin uprawnych rozróżniamy rośliny, które mogą być uprawiane blisko siebie oraz takie, które nie tolerują swojego towarzystwa. Ta nietolerancja oznacza stan, w którym dany rodzaj roślin uprawiany po sobie lub obok siebie wykazuje znacznie słabszy wzrost i istotnie mniejsze plony.
To co dziś praktykujemy w ogródkach ekologicznych, bynajmniej nie jest najnowszym odkryciem. O wielu prawidłowościach wiedziały już nasze babcie. Sałatę od dawna chętnie sadzono obok kalarepy i kapusty, ponieważ zapach jej liści odstraszał niektóre szkodniki. Jest to właśnie przykład allelopatii.
Według definicji allelopatia to szkodliwy lub korzystny wpływ substancji chemicznych wydzielanych przez rośliny lub grzyby danego gatunku. Często odnosi się to głównie do substancji wydzielanych do podłoża, które wpływają na wzrost pozostałych roślin w bezpośrednim otoczeniu. Mogą one pobudzać lub hamować kiełkowanie oraz wzrost i rozwój innych roślin, dlatego mówi się o allelopatii dodatniej lub ujemnej.
W książkach ogrodniczych i internecie bez problemu znajdziemy plansze i tabele z wyszczególnieniem, które warzywa, kwiaty lub zioła mogą rosnąć obok siebie, a które nie powinny.
Jako przykład można podać, że ogórki i ziemniaki nie powinny rosnąć w pobliżu pomidorów. Pomidory nie lubią towarzystwa koniczyny, kopru i rzodkiewki. Nie siejmy fasoli w pobliżu cebuli lub czosnku. Sałata jest obojętna dla większości warzyw, a jej obecność może dobrze wpłynąć na uprawę buraków, cebuli, marchwi, porów, ogórków czy pomidorów. Marchew powinna być uprawiana w pobliżu cebuli, a fasola w pobliżu pietruszki. Inne znane pozytywne oddziaływania roślin to: słonecznik i ogórek, dynia i fasola oraz czosnek i truskawka.
Często w uprawie współrzędnej zaleca się wprowadzenie do warzywników kwiatów lub ziół. Aksamitki wpływają na ograniczenie występowania nicieni w uprawach warzyw i truskawek, w szklarniach działają odstraszająco na mącznika szklarniowego. Nie powinno się ich za to sadzić w pobliżu ziół. Bazylia, szachownica cesarska chronią działkę przed gryzoniami. Mięta pieprzowa odstrasza mszyce, mrówki i bielinka kapustnika. Nagietki i nasturcje chronią często atakowany przez mszyce bób, zwabiając szkodniki na swoje przyrosty. Cebulę dobrze jest siać lub sadzić obok marchwi i porów. Dynia dobrze czuje się w pobliżu fasoli, kukurydzy i nasturcji. Groch można siać praktycznie obok wszystkich warzyw z wyjątkiem warzyw cebulowych. Idealną partnerką pora jest pietruszka. Za to negatywnie wpływają też na siebie koper i kalarepa.
Allelopatia dotyczy nie tylko warzyw, ale również roślin ozdobnych. Często nic nie chce rosnąć pod orzechem włoskim, ponieważ w jego tkankach wytwarza się juglon – związek hamujący wzrost roślin. Mak potrafi zahamować wzrost marchwi.
Zawsze musimy wziąć pod uwagę to, by rośliny nie przytłaczały się nawzajem. Mają się wspierać, a nie stanowić dla siebie konkurencję. Allelopatia nie powinna być więc obca żadnemu ogrodnikowi. Warto wiedzieć jakie rośliny będą dla siebie najlepszym sąsiedztwem.
Subskrybuj :)
https://ogrodnacodzien.pl/
https://www.facebook.com/izabella.schick/
#ogrod_na_co_dzien