Zmianowanie. Dlaczego tak ważne jest zmianowanie w warzywniku? Jakie warzywa można uprawiać po sobie
Jakie warzywa mogą rosnąć po sobie? Co uprawiać po ogórkach? A co po marchwi lub cebuli? Dlaczego ważne jest zmianowanie w warzywniku? M.in. na te pytania odpowiadam w dzisiejszym odcinku z cyklu „Ogród Warzywny”. Zapraszam.
Odpowiednie następstwo roślin po sobie jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie, jakość i wielkość plonów w warzywniku. Uprawianie tych samych gatunków lub gatunków z tej samej rodziny, przez wiele lat, w tym samym miejscu, może doprowadzić do tzw. zmęczenia gleby i negatywnie wpłynąć na wzrost i rozwój roślin.
Zmianowanie wg definicji oznacza następstwo roślin na danym polu lub grządce. Jest to podstawa płodozmianu, czyli kilkuletniego planu uprawy roślin na wybranych polach czy grządkach. W amatorskim ogrodnictwie te dwa terminy często używa się naprzemiennie i dotyczą one po prostu naszego warzywnika i następujących po sobie zmian w nasadzeniach na poszczególnych grządkach.
Większość roślin warzywnych co roku należy uprawiać w innym miejscu, co wynika z wydzielanych przez dane gatunki substancji w wyniku przemiany materii, zapotrzebowania na składniki pokarmowe oraz z obecności szkodników.
Wiele szkodników lub też patogenów chorobotwórczych niejako specjalizuje się w atakowaniu konkretnych grup roślin. Za przykład może posłużyć kiła kapusty, która poraża wszystkie gatunki z rodziny kapustowatych. Jeżeli zaobserwowaliśmy kiłę w danym sezonie i powtórzymy uprawę roślin kapustnych na tej samej grządce w następnym roku, możemy być niemal pewni, że choroba zaatakuje kolejny raz. Natomiast przerwa w uprawie dalej grupy roślin w omawianym miejscu powoduje, że z czasem zniweluje występowanie chorób i szkodników. W wyniku zmianowania, czyli sadząc na grządce zupełnie inny rodzaj warzyw niż poprzednio był uprawiany, wpływamy na to, że szkodniki nie znajdą już na niej pożywienia, które preferują i naturalnie z niej znikną.
Długość tej przerwy w uprawie, czyli zmianowania, zależy od zdolności przeżycia danego patogenu lub szkodników. Zależy też od grupy roślin, jaką uprawiamy. Najczęściej zaleca się zmianowanie 3 lub 4 letnie, chociaż odwołując się do przykładu kiły kapusty, grzeb wywołujący tę chorobę może przetrwać nawet 6 lat, zatem w tym przypadku zmianowanie powinno być jeszcze dłuższe.
Jest jednak kilka gatunków warzyw, które dobrze znoszą uprawę po sobie bez zmianowania i są to np. kukurydza, bób, fasola, por czy seler. Dość dobrze radzą sobie też pomidory, papryka i ogórki. Chyba że pojawi się na nich jakiś szkodnik lub choroba w dużym nasileniu.
Zasadność zmianowania ma jeszcze inną bardzo ważną podstawę. Poszczególne gatunki warzyw wymagają różnego zaopatrzenia w próchnicę i składniki odżywcze. W starszych publikacjach stosowało się zawsze określenie i odwołanie do nawożenia świeżym obornikiem, np. warzywa dyniowate można, a nawet należy uprawiać w pierwszym roku po oborniku, podczas gdy np. marchew zaleca się uprawiać w drugim lub trzecim roku po oborniku.
W nowszych publikacjach znajdziemy już częściej odniesienie do wymagań pokarmowych, zazwyczaj z podziałem na rośliny o dużych wymaganiach pokarmowych, średnich i małych. Dobrze nawiezioną i odżywioną glebę lubią np. takie gatunki jak: ogórki i pozostałe warzywa dyniowate, kapusta, pomidory, por czy seler. Średnie wymagania mają np.: marchew, cebula, buraki, czosnek, cebula, sałata, szpinak, kalarepa czy rzodkiewka. Mało wymagające pod względem nawożenia są m.in.: groch, fasolka szparagowa czy zioła.
Wiedząc, jakie odżywienie będzie najlepsze dla uprawianych przez nas roślin tak układamy płodozmian, żeby na nowo nawiezionej grządce rosły warzywa najbardziej wymagające, po nich, w kolejnym roku posadzimy lub posiejemy te o średnich wymaganiach, a w trzecim te o najmniejszym zapotrzebowaniu na nawozy. W ten sposób idealnie możemy rozplanować nawożenie w warzywniku, a następnie wykorzystanie tego, co w glebie pozostaje.
Po teorii można przejść do praktyki. Zatem teraz kilka przykładów zmianowania w warzywniku. Warto sobie grządki podzielić np. na 3 części. Pierwszą nawozimy najmocniej i będzie ona przeznaczona dla najbardziej wymagających warzyw, druga będzie dla roślin o średnich wymaganiach, a trzecia dla tych o wymaganiach najmniejszych.
W świeżo i najmocniej nawiezionej glebie sadzimy przykładowo wszystkie gatunki kapusty, dynie i ogórki, seler, por i pomidory.
I to tyle na dziś. Pamiętajmy w miarę możliwości o zmianowaniu w naszych wiosennych wysiewach i nasadzeniach. I zapraszam do oglądania kolejnych filmów na kanale OGRÓD NA CO DZIEŃ.
Linki :
Facebook : https://www.facebook.com/izabella.schick
Blog : https://ogrodnacodzien.pl/
Instagram : https://www.instagram.com/ogrod_na_co_dzien/
#ogródwarzywny #uprawawarzyw #uprawa #warzywa #warzywagórą #warzywazogródka #ogród #działka #ogrod_na_co_dzien #ogródek #ogrodek #ogrodekdzialkowy #porady #poradnik #planowanie