Szczawik bulwiasty to bulwiasta roślina wywodząca się z gór Ameryki Południowej. W swojej ojczyźnie szczawik – nazywany krótko oca – uprawiany jest przez Indian ze względu na jadalne bulwy, natomiast w Europie sadzony jest głównie w celach ozdobnych.
Jak wygląda szczawik bulwiasty?
Szczawik bulwiasty to roślina o nietypowym wyglądzie. Część naziemna przypomina koniczynę, z tą różnicą, że liście wyrastają na grubych, soczystych łodygach. W sprzyjających warunkach łodygi rosną tak szybko, że są w stanie zagłuszyć chwasty zagrażające uprawie. Jak wysokie urosną? W ojczyźnie szczawika bulwiastego wysokość rośliny dochodzi do 45 cm, jednak łodygi mogą rozrastać się i osiągać długość ok. 60-90 centymetrów.
Równie interesująca jest część podziemna rośliny. Dorastające do ok. 20 centymetrów bulwy szczawika wyglądają jak ziemniaki, jednak odróżnia je woskowa, błyszcząca skórka, którą można łatwo zeskrobać. W zależności od odmiany bulwy mogą przyjmować różne kolory, m.in.: kremowy, bladożółty, różowy i czerwony (stąd potoczna nazwa „kolorowy ziemniak”).
Bulwy można jeść na surowo, jednak po wysuszeniu na słońcu nabierają słodyczy i są przez to zdecydowanie lepsze w smaku. Można je piec i gotować (np. do zupy). W zależności od stopnia kwasowości w smaku przypominają połączenie ziemniaków z marchewką, dynię, a nawet połączenie ziemniaków z… cytryną. Jadalne są również łodygi oraz liście oca, z których można przyrządzać sałatki czy zupy.
Niemniej ze względu na dekoracyjny wygląd oraz długi okres wegetacyjny, szczawik bulwiasty w ogrodzie może pełnić rolę rośliny ozdobnej.
Szczawik bulwiasty: wymagania i pielęgnacja
W swojej ojczyźnie szczawik bulwiasty rośnie na średniej wysokości w Andach, gdzie temperatura w okresie wegetacyjnym waha się od 0° do ok. 27°C. Choć roślina toleruje suszę, to jednak najlepiej rośnie i wydaje największe plony przy wilgotnej pogodzie. Oca uprawiana na nizinach preferuje chłodny, morski klimat i wówczas potrzebuje słonecznego stanowiska.
Jeśli przymierzasz się do uprawy szczawika bulwiastego w ogrodzie, nie musisz za bardzo przejmować się glebą . Oca może rosnąć nawet na ubogich podłożach, choć lekkie i przepuszczalne gleby zapewniają wyższe plony. Roślinie wystarczy dobra ziemia ogrodowa, lekko użyźniona nawozem organicznym.
Bulwy szczawika przeznaczone do sadzenia przechowuj w chłodnym, zacienionym miejscu. Po wykiełkowaniu bulwy powinny otrzymać trochę światła – w tych warunkach mogą poczekać na sadzenie co najmniej miesiąc. Bulwy można sadzić w pojemnikach, po jednej lub kilka sztuk razem, a po wystąpieniu ostatnich przymrozków przesadzić do gruntu.
Szczawik bulwiasty w ogrodzie
Bez względu na to, czy chcesz uprawiać oca wyłącznie dla celów ozdobnych, czy dla „kolorowych ziemniaków” sposób postępowania będzie ten sam. Bulwy lub sadzonki szczawika bulwiastego należy sadzić na wiosnę, gdy roślinie nie będą zagrażać już przymrozki. W regionach o chłodnym klimacie oca można sadzić nawet w sierpniu.
W przypadku ogrodowej uprawy szczawika bulwiastego pielęgnacja sprowadza się do podlewania w razie suszy oraz ściółkowania gleby. Zabieg ten spowolni parowanie wody, dzięki czemu podłoże dłużej zachowa wskazaną dla oca wilgotność. Poza tym w czasie jesiennych przymrozków roślina może wymagać okrycia (np. flizeliną).
Co prawda szczawik bulwiasty może zimować w gruncie, ale tylko w strefach wolnych od mrozów. Jednak nawet jeśli bulwy nie przemarzną, mogą zostać zjedzone przez gryzonie, a część naziemna zestarzeje się po około roku. Dlatego oca najlepiej uprawiać jak ziemniaki, sadząc na wiosnę nowe bulwy uzyskane z zeszłorocznych zbiorów.
Szczawik bulwiasty może rosnąć wśród innych warzyw na grządce. Dobrym towarzystwem dla oca są m.in. czosnek, cebula i kukurydza. Oca możesz uprawiać również w pojemnikach, np. dużych donicach lub półbeczkach – wówczas roślinę można przezimować w pomieszczeniu.
Stanowisko: Słoneczne
Wilgotność: Podłoże wilgotne
Roślina ozdobna z: Liście
Podlewanie: Obfite
Wysokość: 0,2-0,5 m
Pokrój: Płożący
Termin kwitnienia: -
Zimozielone: -