Wiąz szypułkowy to rodzimy gatunek drzewa liściastego, obejmujący swym zasięgiem Europę Środkową do Morza Bałtyckiego i Morza Północnego, Azję Mniejszą i Kaukaz. Możesz go spotkać niemal w całym kraju (choć nie jest to łatwe), a szczególnie na nizinach, w dolinach rzecznych oraz lasach rosnących nad rzekami i potokami. Chętnie rośnie w towarzystwie dębu szypułkowego, olszy czarnej, klonu, jesionu i grabu.
Wiąz szypułkowy: przyrost, wysokość, wiek
W sprzyjających warunkach drzewo rośnie (bardzo) szybko i wytrwale, dożywając sędziwego wieku od 200 do 300 lat. Co ciekawe, najstarszy polski wiąz Wiedźmin (zwany też Mieszkiem) liczy sobie już prawie 470 lat. W sprzyjających warunkach wiąz szypułkowy wysokością dorównuje rodzimym dębom, osiągając potężny wzrost do 30-35 m.
Jak wygląda wiąz szypułkowy?
Jak na słusznej wielkości drzewo przystało, wiąz szypułkowy rośnie na grubym, zwykle pojedynczym pniu o średnicy 1,5-2,5 m. U podstawy pnia często tworzą się duże zniekształcenia (tzw. napływy korzeniowe) oraz odrośla korzeniowe.
Jak wygląda korona? U młodych sadzonek wiązu szypułkowego dość widoczną cechą jest układ gałęzi, w którym od jednej, długiej gałęzi odchodzą krótsze, ułożone naprzemiennie w jednej płaszczyźnie. Potem korona zaokrągla się i rozszerza u góry. U starszych osobników rosnących jako soliter (pojedynczo) może mocno się rozrastać i rozdzielać na więcej części.
Wiąz szypułkowy robi duże wrażenie zwłaszcza zimą, gdy bezlistne, mocno powyginane i rozłożyste gałęzie nadają drzewu wręcz upiorny wygląd. W pozostałych porach roku, gdy koronę urozmaicają pęczki kwiatów i owoce w formie oskrzydlonych orzeszków, wiąz zyskuje bardziej przyjazną powierzchowność. Ciekawym elementem rośliny są również odwrotnie jajowate, asymetryczne u nasady liście.
Wiąz szypułkowy: wymagania i pielęgnacja
Drzewo dobrze rośnie na podłożach wilgotnych i mokrych, może przetrwać nawet na okresowo zalewanym terenie. Choć potrafi przystosować się do słabszych warunków, najlepiej wykorzystuje swój potencjał na glebach urodzajnych i bogatych w składniki pokarmowe. Lubi ciepłe, a jednocześnie zacienione i półcieniste stanowiska.
Niewygórowane wymagania sugerują, że nawet niedoświadczony ogrodnik poradzi sobie z uprawą wiązu szypułkowego. Pielęgnacja tego drzewa sprowadza się do zapewnienia odpowiednio żyznego podłoża oraz podlewania młodych wiązów w czasie upałów.
Co ważne, gatunkowi nie szkodzą mróz, silny wiatr, okresowe podtopienia ani zanieczyszczenia powietrza, co znacznie ułatwia jego uprawę w różnych częściach kraju. W dodatku to właśnie wiąz szypułkowy jest najbardziej odporny na grafiozę (holenderska choroba wiązów) spośród wszystkich wiązów.
Wiąz szypułkowy w ogrodzie
Poza naturalnym środowiskiem te majestatyczne drzewa najczęściej urozmaicają nasadzenia miejskie tj. parki i aleje. Natomiast jeśli myślisz o przydomowej uprawie wiązu szypułkowego, odmiany ozdobne takich gatunków jak wiąz górski, wiąz holenderski czy wiąz drobnolistny sprawdzą się znacznie lepiej.
Stanowisko: Cieniste, półcieniste
Wilgotność: Podłoże wilgotne
Roślina ozdobna z: Kora, owoce, liście
Podlewanie: średnie
Wysokość: Powyżej 30m
Pokrój: Rozłożysty, wzniesiony
Termin kwitnienia: Marzec, kwiecień
Zimozielone: nie