REKLAMA
Biorąc sekator do ręki najpierw zastanówmy się, jaki cel chcemy osiągnąć. Decyduje to również o tym, jakie rośliny wybieramy. Innych gatunków użyjemy do żywopłotów, inne strzyżemy w regularny stożek, kulę czy spiralę, a jeszcze innych, gdy chcemy formować rośliny w ogrodzie japońskim. Logiczne jest, że z jałowca płożącego nie zrobimy nagle żywopłotu, a żywotnika wschodniego nie umieścimy w donicy.
Do strzyżenia najlepiej wybrać odmiany, które wolno rosną. Dają one krótsze przyrosty i ładniej się zagęszczają. Ponadto, zdecydowanie mniej z nimi pracy.
Do przycinania niezbędny jest ręczny sekator. Nie przydadzą nam się natomiast takie urządzenia jak: elektryczne sekatory czy kosiarki listwowe (używane przy cięciu żywopłotów). Ponadto, zaopatrzmy się w lekkie nożyce, o nieco krótszych ostrzach. Łatwiej nimi manewrować i są bardziej precyzyjne. Jeżeli chcemy formować iglaki à la bonsai, przydadzą się również specjalne nożyce do usuwania sęków. Pamiętajmy, że narzędzie muszą być zawsze czyste i bardzo ostre.
Technika cięcia
Kiedy zabieramy się za formowanie roślin nastawy się, że zabieg ten wymaga mnóstwa uwagi oraz cierpliwości. Proces ten może trwać nawet kilka sezonów i składać się z kilku etapów. Pierwszym z nich jest nadanie kierunku, czyli tzw. formowanie wstępne. Drugi etap, to niczym powtarzający się refren piosenki, docinanie stale powiększającej się bryły. W przypadku form japońskich stałe i delikatne formowanie jest niezbędne.
Pierwszego cięcia roślin iglastych dokonujemy w okresie wczesnej wiosny, przed wypuszczeniem młodych pędów. W sezonie letnim poprawiamy kształt roślin. Wystarczy jedno lub dwa korygujące cięcia. Ostatnie cięcie przypada na końcówkę lata - na przełomie września i sierpnia. Jest to najlepszy moment, żeby młode gałązki zdążyły zdrewnieć przed ostrą zimą. Tak postępuje się w przypadku większości iglaków dostępnych na naszym rynku.
Formowanie na styl japoński
Styl rośliny oceniamy na bieżąco, jak rzeźbę. Musimy wyczuć jej potencjał. Tniemy silnie, ale z uwagą, żeby nie zabić i nie zniszczyć rośliny. Nie wolno nam naruszyć jej wewnętrznej konstrukcji. Prawidłowo uformowany okaz, nie powinien załamywać się pod naporem śniegu. Jest to bardzo trudna sztuka formowania. Dlatego też, większość szkółek oferuje gatunki już wstępnie ukształtowane z zarysem pożądanej formy.
Stożki
Przy tworzeniu tego typu form, przyda nam się odrobina cierpliwości. Sama czynność od strony technicznej nie jest skomplikowana. Trudno tutaj coś zepsuć, liczy się jednak regularność. Do formowania brył geometrycznych najlepiej wybrać cisa. Można przycinać nie tylko młode gałązki, ale te starsze, zdrewniałe również. Aby roślina prawidłowo się zagęszczała, należy cięcie powtarzać 2-3 razy podczas sezonu.
Jeżeli marzy nam się bardziej wymyślna forma, wówczas posługujemy się tekturowymi lub drucianymi szablonami. Pamiętajmy, że formowanie rozpoczynamy już w młodym wieku rośliny. Umieszczamy nad sadzonką druciany szkielet rzeźby jaką chcemy uzyskać. Jeżeli w powstającej bryle pojawiają się puste miejsca, należy podczas formowania kierować tam młode pędy (można je wplatać między inne, rosnące w tym miejscu). Część niedoświetlonych i gorzej rosnących pędów z wnętrza rośliny można wycinać.
Przez pierwsze trzy, cztery sezony pracujemy nad usuwaniem odgałęzień, powiększeniem i zgęszczeniem krzewu. Następnie, zaczynamy stopniowo pracować nad nadaniem żądanej formy, docinając wedle szablonu.
Gatunki, które nie boją się formowania
Na żywopłoty oraz bryły geometryczne można użyć:
cisu pospolitego, cisu pośredniego, żywotnika zachodniego Brabant oraz Shmaragd.
Na formy japońskie polecam:
sosnę zwyczajną, sosnę gęstokwiatową, sosnę górską Laurin oraz Pumilo, sosnę gęsto kwiatową Umbracullifera, jałowiec pośredni, jałowiec wirginijski Hetzii, jałowiec łuskowaty Holter i ‘Blue Alps, cyprysik groszkowy Filifera jak również Boulevard.
Do uprawy w pojemnikach najlepiej nadają się:
żywotnik zachodni Smaragd, Columna, Holmstrup oraz Sunkist, świerk kłujący Glauca globosa, świerk biały Conic’, sosna górska Gnom, Mops, Ophir i Winter Gold.
Przeczytaj również:
