Na Wigilię u teściowej weź ze sobą kapcie! O świątecznym savoir-vivrze

fot. 123RF/PICSEL

Czym jest savoir-vivre?

Savoir-vivre to francuskie wyrażenie, które w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza „sztukę życia”. Pod tym pojęciem kryje się szereg reguł grzecznościowych, zasad zachowania i obyczajów, które wskazują, jak radzić sobie w szczególnych sytuacjach społecznych i towarzyskich. Ich znajomość nie tylko świadczy o kulturze osobistej człowieka, ale pozwala też odnaleźć się w różnych życiowych okolicznościach. Savoir-vivre podpowiada między innymi jak ubrać się stosowanie do okazji, zachowywać się podczas spotkań rodzinnych oraz nakrywać stół i podawać posiłki. Ta wiedza przydaje się szczególnie w święta.

Przeczytaj: Jak zrobić święta i nie zbankrutować?

Przestrzeganie podstawowych zasad savoir-vivru to klucz do udanego przyjęcia, podczas którego i goście i gospodarze będą czuć się swobodnie w swoim towarzystwie, bez obaw o popełnienie gafy, nieporozumienie czy niestosowność. Oczywiście od nikogo nie wymaga się perfekcyjnej znajomości „sztuki życia” i gorliwego jej praktykowania. Usilne narzucanie tych norm innym, czy uporczywe ich egzekwowanie, może wprowadzać atmosferę sztuczności i spowodować przykrość gościom – a przecież nie o to tutaj chodzi. Reguły te wcielajmy w życie z taktem i wyczuciem.

Zaproszenia na Wigilię

Organizatorzy wigilijnej kolacji swoich gości powinni zaprosić z co najmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. To wyjątkowa okazja, nie wypada więc robić tego za pomocą SMS-a czy wiadomości przesłanej przez komunikator internetowy. Najwłaściwszą metodą będzie zatelefonowanie. Aby uniknąć spóźnień w tym dniu, zamiast konkretnej godziny, podajmy zapraszanym przedział czasowy, w jakim będą oczekiwani, np. między 18 a 18:30.

Jak się ubrać na Wigilię?

Wigilia to kolacja o uroczystym charakterze, odbywająca się w przeddzień ważnego katolickiego święta, toteż nie można sobie pozwolić na zaniedbanie swojego wyglądu, ani przesadną frywolność w doborze stroju. Wyjątkowe okazje wymagają wyjątkowego ubioru, dlatego porzućmy myśl o założeniu dżinsów i koszulki, które nosimy na co dzień do pracy. Nie należy popadać również w przesadę – garnitur czy wieczorowa suknia w tym przypadku będą zbyt ekstrawaganckie (chyba że Wigilia przyjmuje formę zimowego balu). Nasz strój powinien być przede wszystkim odświętny, ale też, o czym często zapominamy, wygodny. Kobiety niech sięgają po sukienki koktajlowe (te powyżej kolan i spódnice mini uważane są za niestosowne) lub bluzki zestawione z eleganckimi spodniami albo spódnicą. Na odrobinę szaleństwa – odważniejsze kolory i połysk – jest miejsce w makijażu i dodatkach. Panowie natomiast założyć mogą koszulę z marynarką. Nielubiany krawat zastąpić można poszetką.

Przeczytaj, dlaczego do gości trzeba zabrać kapcie na przebranie! »

fot. 123RF/PICSEL

Kłopotliwa sprawa z butami

Ze spotkaniami w domowym zaciszu, niezależnie czy to przyjacielskie wizyty, czy uroczyste kolacje wiąże się problem… butów! W Polsce z reguły w butach po domu nie chodzimy i zdejmujemy je również, „będąc w gościach”; chociaż to stopniowo się zmienia pod wpływem zachodniej kultury. Gospodarzom niezręcznie jest witać uczestników spotkania w kapciach na stopach – elegancka sukienka i papcie to nie najładniejsze połączenie – trudno im też wymagać od przybyłych, by ci zdejmowali obuwie, jeśli wyraźnie się tego krygują. Dla przybyłych równie niekomfortowe wydaje się zakładanie pantofli, zaoferowanych przez panią czy pana domu.

Jak z klasą rozwiązać tę kwestię? Według reguł dobrego zachowania gospodarze nie powinni zachęcać gości do zdejmowania butów w ich domach. To do nich należy obowiązek przygotowania i mieszkania i przyjęcia tak, by nie zmuszać przybyłych do zdejmowania okrycia stóp, co przeważnie wprowadza w zakłopotanie. Z drugiej jednak strony goście powinni być przygotowani na taką konieczność  – przez wzgląd na prośbę właścicieli mieszkania, czy na porę roku. Nietaktem byłoby przecież panoszyć się po cudzym domu w ciężkich, zimowych, mokrych butach, na których zbiera się mnóstwo soli i piasku, tylko dlatego, że nikt o zdjęcie obuwia nas nie prosił.

W przypadku gdy gospodarz domu proponuje założenie kapci, przybyli powinni je zaakceptować. Jeśli nie odpowiada nam ubieranie na stopy cudzych butów, zabierajmy swoje ze sobą. Zwróćmy jednak uwagę, by pantofle na zmianę przynieść w płóciennym worku, a nie plastikowej jednorazówce. Kobiety powinny zrezygnować z zakładania wysokich szpilek na cienkim słupku, ponieważ mogą one zarysować podłogę w domu gospodarzy. Podsumowując – udając się na wigilijną kolację do teściowej, najlepiej zabrać ze sobą wygodne buty na przebranie.

Savoir-vivre a nakrycie stołu

Najbardziej wyczekiwanym elementem każdej Wigilii jest chwila, w której zasiadamy do stołu, by spróbować świątecznych potraw. Aby uniknąć nieporozumień i zakłopotania, gospodarze powinni właściwie przygotować nakrycia. W tym szczególnym dniu stół jest wizytówką domu, dlatego tak ważne jest jego przybranie. Nie chodzi tylko o dekoracje i zachowanie tradycji: przyszykowanie talerza dla niespodziewanego gościa, czy schowanie odrobiny sianka pod obrusem, ale też o poprawne ułożenie sztućców i naczyń. Zasady te są uniwersalne – warto je znać, bo przydadzą się także podczas innych okazji.

Stół i krzesła powinny być ustawione w taki sposób i w takiej odległości od ścian i innych mebli, by wstawanie i siadanie było komfortowe, a żaden z przybyłych gości nie musiał się przeciskać i deptać po innych.

Stół niech okrywa odświętny, jasny obrus: nie za długi, ale też nie za krótki (z każdej strony blatu powinno zwisać ok. 15-20 cm tkaniny). Postawmy na nim najbardziej okazałą zastawę stołową, jaką dysponujemy oraz wypolerowane szkło na napoje i sztućce. Nie mieszajmy (chyba że nie da się tego uniknąć) kilku różnych serwisów.

Przeczytaj: Dekoracje na Boże Narodzenie. Zrób je sam!

Na każdym z przewidzianych miejsc dla gości talerze układamy zgodnie z kolejnością podawania dań. Na spód kładziemy płaski talerz podstawowy, a na nim głęboki talerz do zupy. Jeśli serwujemy jeszcze przystawki, naczynie na barszcz zastępujemy mniejszym talerzykiem. Kieliszki układamy z prawej strony – najbardziej wysunięte niech będzie szkło na mocniejsze trunki. Goblet na wodę powinien być bliżej środkowej osi całej kompozycji. Obok niego, z lewej strony zwykle kładzie się łyżeczkę deserową lub widelczyk do ciasta. Pozostałe sztućce również ustawiamy, kierując się kolejnością, według której będą używane: przy lewej ręce umieszczamy widelce, a przy prawej – noże i łyżkę. Na zewnętrznych znajdują sztućce, których goście użyją jako pierwszych. Serwetkę ułożyć można na talerzu lub z lewej strony. 

Przejdź dalej, by dowiedzieć się, jak witać gości i zachowywać się przy stole »