Spis treści:
- Gdzie bociany najczęściej budują gniazda?
- Jak dbać o gniazdo bociana?
- Kto powinien zajmować się gniazdami bocianów?
Gdzie bociany najczęściej budują gniazda?
Bociany każdego roku przemierzają tysiące kilometrów, by znaleźć dla siebie odpowiednie warunki klimatyczne. W październiku i listopadzie uciekają przed zimą do Egiptu i Sudanu, by wrócić do Polski wiosną, przeważnie w kwietniu. Przysłowiowe stało się to, że chętnie wracają do swoich starych gniazd.
Bociany najczęściej budują gniazda na dużych wysokościach, nawet około siedmiu metrów. Ma to uchronić młode przed atakami drapieżników takich jak kuny. Dawniej ptaki te zakładały swoje siedziby na spadzistych dachach domów krytych strzechą, słupach stawianych przez gospodarzy, rzadziej na drzewach. Dziś większość bocianich gniazd znajduje się na słupach energetycznych.
Jak dbać o gniazdo bociana?
Bociany najchętniej osiedlają się na swoich starych gniazdach, o które przed przylotem ptaków warto zadbać. Wymaga to najczęściej użycia drabiny. Z gniazda trzeba usunąć wszelkie rośliny, które zdążyły tam wyrosnąć. Nie stanowią one zachęty dla ptaków.
Drugim ważnym zadaniem jest usunięcie z gniazda bociana syntetycznych sznurków, które stanowią poważne zagrożenie dla młodych. Zaplątane w nie nogi piskląt uniemożliwią im normalne funkcjonowanie. Przy okazji warto wysprzątać ptasie siedziby z woreczków foliowych czy plastikowych pojemników.
Jeśli gniazdo bocianów znajduje się na słupie energetycznym, trzeba wezwać specjalistów. Fot. dmitrydesigner/123RF.com
Kolejnym krokiem jest usunięcie zbędnej darni. Nie będzie ona już ptakom potrzebna, a niepotrzebnie obciąża gniazdo. Zamiłowanie bocianów do zasiedlania starych gniazd ma jedną wadę: z biegiem lat w ich miejscu tworzą się wielopoziomowe, wysokie konstrukcje. Grożą one zawaleniem się gniazda, warto więc usunąć zbędne warstwy. Idealne bocianie gniazdo powinno mieć wysokość od 30 cm do metra, a platforma, na której się znajduje, powinna mieć wymiary 120 – 130 cm.
Jeśli gniazdo znajduje się na słupie energetycznym, nie powinny przy nim grzebać osoby postronne. Zakłady energetyczne umieszczają na słupach platformy dla bocianów, które są oddalone od przewodów wysokiego napięcia na bezpieczną odległość. Konserwacją znajdujących się na nich gniazd zajmować się mogą tylko wykwalifikowanie pracownicy zakładów energetycznych.
Jeśli bocianie gniazdo znajduje się na drzewie, w ogrodzie, trzeba zapewnić do niego możliwość dolotu. Polega to na wycięciu wszystkich gałęzi, które blokują dostęp do gniazda. Czasem gniazdo w czasie zimy uległo takiemu zniszczeniu, że nie da się uniknąć jego usunięcia. W takim wypadku na platformę należy przenieść nieco ściółki ze starego gniazda i całość obłożyć darnią. W ściółce nie powinno być żadnych prześwitów. Jest duża szansa na to, że bociany po powrocie zajmą się wykończeniem takiego gniazda.
Przeczytaj również: Jak zrobić gniazdo dla bociana i zwabić go do ogrodu?
Kto powinien zajmować się gniazdami bocianów?
Bociany w Polsce objęte są ścisłą ochroną gatunkową i dlatego nie można ich gniazd niszczyć. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy zagrażają one bezpieczeństwu ludzi: na przykład się przechylają, znajdują się na kominach czy zbyt blisko przewodów pod napięciem.
W przypadku gniazd znajdujących się na słupach energetycznych, konieczność ich konserwacji należy zgłosić do odpowiedniego operatora. Tylko jego przedstawiciele mogą zająć się naprawą ptasich siedzib, gdyż tylko oni potrafią zrobić to w sposób bezpieczny. Taka sytuacja dotyczy 60 proc. bocianich gniazd w Polsce.
Bociany w Polsce objęte są ścisłą ochroną gatunkową i dlatego nie można ich gniazd niszczyć. Fot. Iwona Grzywaczewska/123RF.com
Problemy z rozsypującymi się czy opadającymi gniazdami można też zgłosić odpowiednim instytucjom. Ze względu na ochronę gatunkową, zajmują się one nie tylko ptakami, ale również ich siedzibami. Należą do nich na przykład Towarzystwo Przyrodnicze Bocian, Stowarzyszenie Szansa dla Bociana czy projekt BocianiMy. Aby się z nimi skontaktować, należy napisać na biuro@bocian.pl, sznasadlabocianya@gmail.com lub bocianimy@gmail.com. Zajmą się one zabezpieczeniem gniazd, ich konserwacją i ochroną przed szkodnikami.
Od kilku lat działa również infolinia dla osób, które chcą zgłosić problem z bocianim gniazdem lub samymi bocianami. Dotyczy to znalezienia wyrzuconych z gniazda piskląt lub rannych ptaków. Pomóc im można dzwoniąc pod numer telefonu 801 24 16 24. Infolinia działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 10 do 17. Można również wysłać prośbę o pomoc czy konsultację pocztą elektroniczną na adres bociany@bociany.pl. Konsultanci po drugiej stronie ocenią zasadność zgłoszenia i zajmą się problemem lub podpowiedzą, dokąd zwrócić się o pomoc.
Źródła: deccoria.pl, bociany.pl, bocian.org.pl
Przeczytaj również:
Co na pędraki w ogrodzie? Sprawdź, gdzie są i pozbądź się ich raz na zawsze
Przygotowanie gleby pod uprawę warzyw. Jaka ziemia pod warzywa jest najlepsza?
Ile kosztuje ogrzewanie domu pompą ciepła w 2025 roku? W prosty sposób obliczysz koszty ogrzewania