W tym artykule dowiesz się:
- Jak szybko rozmnażają się karaluchy
- Jak odróżnić karalucha od prusaka
- Jak sprawdzić, czy w domu są karaluchy
- Jakie są domowe sposoby na karaluchy
Karaluchy — jak wyglądają?
Karaluch (Blatta orientalis) nazywany inaczej karaczanem wschodnim lub karaczanem pospolitym to gatunek owada kosmopolitycznego z rzędu karaczanów, który występuje powszechnie w wielu strefach klimatycznych i ekologicznych. Szacuje się, że na świecie żyje ok. 4000 różnych gatunków tych owadów, z czego 16 z nich można spotkać w Polsce.
Karaluchy — rodzaje
Najliczniej występującym gatunkiem w naszym kraju jest karaczan pospolity oraz karaczan prusak (Blatella germanica). Dorosły osobnik mierzy ok. 17-29 mm, ubarwienie jego ciała jest błyszczące zazwyczaj brunatnoczarne. Charakterystyczną cechą karaluchów są ich długie i silne odnóża uzbrojone w kolce znajdujące się na udach i goleniach. Karaluchy żyją głównie w grupach, bardzo szybko się rozmnażają.
Karaluchy — rozmnażanie
Samica składa jednorazowo 16-18 jaj w formie ooteki (kapsułki jajowej). Jak szybko rozmnażają się karaluchy? W sprzyjających warunkach larwy legną się już po 42 dniach. Jest to gatunek synantropijny, wszystkożerny, preferujący miejsca ciepłe i wilgotne.
Karaluchy — czy gryzą?
Choć karaluchy nie gryzą ludzi, to należy pamiętać o tym, że mogą one roznosić groźne wirusy i bakterie. Karaluchy przenoszą choroby takie jak:
- grypa,
- gruźlica,
- cholera
- dżuma.
Ponadto zanieczyszczają one żywność swoimi wylinkami oraz odchodami, przez co często bywają także odpowiedzialne za zatrucia pokarmowe.
fot. Karaluch czy pruskak - jak je odróżnić? Z lewej: prusak, z prawej: karaluch // 123RF/PICSEL
Karaluch czy prusak – jak je odróżnić?
Choć prusaki bardzo często nazywane są karaluchami i odwrotnie, to w rzeczywistości są to dwa różne gatunki owadów. Po czym rozpoznać, że mamy do czynienia z karaczanem prusakiem? Prusaki w porównaniu do karaluchów są znacznie mniejsze i bardziej ruchliwe. Dorosły osobnik zwykle osiąga wielkość ok. 10-15 mm. Ich ciała oraz odnóża posiadają kolor brunatnożółty wpadający w czerwone tony. Cechą charakterystyczną prusaków są dobrze rozwinięte tylne skrzydła oraz wyraźnie spłaszczone ciało, co umożliwia im swobodne przemieszczanie się pomiędzy bardzo wąskimi szczelinami.
Przeczytaj: Skąd się biorą szkodniki w domu?
Karaluchy w domu – skąd się biorą?
Karaluchy potrzebują stałego dostępu do pożywienia, dodatkowo uwielbiają ciepłe i wilgotne miejsca, dlatego tak chętnie zadomawiają się w naszych kuchniach. Pojawienie się tych insektów w domu nie zawsze musi wskazywać na brak dostatecznej higieny czy czystości. Prusaki i karaluchy mogą trafić do domu przyniesione wraz z używaną odzieżą, meblami, zabawkami czy innymi akcesoriami. Niekiedy stanowią pamiątkę przywiezioną z wakacji. Dlatego też po powrocie z podróży, należy dokładnie sprawdzić, czy wewnątrz walizek oraz toreb podróżnych nie skryli się żadni pasażerowie na gapę. Jeżeli mieszkasz w bloku, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że insekty przedostały się do mieszkania poprzez ciąg wentylacyjny, szczeliny w ścianach, rurami lub oknem.
Czy karaluchy latają? To pytanie pojawia się bardzo często. Warto wiedzieć o tym, że zarówno karaluchy, jak i prusaki nie latają. Choć owady te posiadają skrzydła, to używają ich wyłącznie w sytuacji, kiedy spadają z większej wysokości, co pozwala im na łagodniejsze lądowanie.
Karaluchy — gdzie szukać ich w domu?
Karaluchy i prusaki lubią miejsca ciepłe i wilgotne, dlatego też najczęściej pojawiają się w kuchni, gdzie mają zapewniony stały dostęp do żywności oraz wody. Żerują głównie nocą, za dnia natomiast chowają się w szczelinach między szafkami kuchennymi, niewielkich otworach nad zlewem, popękanych płytkach, pod listwami przypodłogowymi itp.
Jeżeli masz podejrzenia, że w twoim domu pojawiły się insekty, to najprostszym sposobem na sprawdzenie tego, będzie rozsypanie cukru w kilku miejscach w kuchni. Nie zapomnij tylko zgasić światła. Wróć po kilku godzinach i zachowaj czujność. Najszybciej dostrzeżesz dorosłe osobniki uciekające zaraz po zapaleniu światła.
fot. Karaluchy stają się aktywne po zmroku // Wikimedia Commons; domena publiczna
Domowe sposoby na karaluchy
Walkę z karaluchami i prusakami należy podjąć natychmiast po ich zauważeniu. Insekty rozmnażają się bardzo szybko, kilka osobników może dać początek całej pladze. Na początku możesz spróbować pozbyć się ich z domu własnymi siłami przy wykorzystaniu metod naturalnych.
- Proszek do pieczenia na karaluchy
Skutecznym środkiem odstraszającym karaczany jest mieszanka proszku do pieczenia i cukru pudru, którą należy rozsypać w miejscach, gdzie zazwyczaj pojawiają się insekty. Zamiast proszku do pieczenia możesz użyć pokruszonych liści laurowych lub suszonych kwiatów złocienia dalmatyńskiego.
- Gotowane jajka
Ta metoda zwalczania karaluchów i prusaków cieszy się dużą popularnością u naszych wschodnich sąsiadów. Jajka należy gotować przez trzy godziny, w tym czasie wytworzy się w nich trujący związek siarki i żelaza, który skutecznie tępi domowe insekty.
- Pułapka na karaluchy
Jeżeli domowe metody nie przynoszą większych efektów, wówczas warto zastosować profesjonalne pułapki wabiące na insekty. Dostępne są one w większości sklepów ogrodniczych i marketów budowlanych. Zasada działania takiego urządzenia jest bardzo prosta. Pułapkę wypełnioną np. cukrem lub resztami pożywienia należy umieścić w miejscu, w którym zwykle pojawiają się nieproszeni gości — może to być np. szafka pod zlewem w kuchni.
Przeczytaj: Tak szybko pozbędziesz się much w domu! Niezawodne sposoby, pułapki i preparaty
Karaluchy - jak zwalczyć? Chemiczne środki na karaluchy
W skrajnych przypadkach, kiedy dostrzegamy, że z dnia na dzień insektów pojawia się coraz więcej, wtedy najlepszym z możliwych rozwiązań będzie zastosowanie specjalnych preparatu na karaluchy. Środki do tępienia karaczanów mogą mieć postać sprayu, proszku lub żelu.
Preparat na karaluchy w sprayu sprawdzi się przede wszystkim na przestrzeniach otwartych – w domu, magazynie czy na hali. Oprysk należy wykonać z odległości 20-30 cm w miejscu gromadzenia się insektów. Zabieg należy powtarzać regularnie, co dwa tygodnie, aż do czasu całkowitego wytępienia owadów.
Równie skuteczny jest także gotowy do użycia żel na karaluchy (np. Bros, No Pest), który podobnie jak środki w proszku można bez obaw stosować wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych. Preparat jest bardzo łatwy w aplikacji. Wystarczy tylko nanieść niewielką ilość żelu w miejsca występowania insektów. Preparat działa do trzech miesięcy, zwalczając nie tylko osobniki dorosłe, ale też i nimfy.
fot. 123RF/PICSELL
Jak zapobiegać pojawianiu się karaluchów w domu?
Najprostszym i zarazem najskuteczniejszym sposobem jest utrzymanie higienicznej czystości w pomieszczeniach. Regularnie wyrzucaj śmieci, żywność przechowuj w szczelnych pojemnikach, nie zostawiaj brudnych naczyń w zlewie i dbaj o porządek w szafkach kuchennych.
Karaluchy i prusaki nie znoszą także intensywnego zapachu niektórych gatunków roślin. Należą do nich między innymi kocimiętka oraz drzewko laurowe. Dlatego też warto mieć je w swoim domu. Oprócz tego należy usunąć wszelkiego rodzaju pęknięcia, szczeliny, dziury, w których mogłyby zagnieździć się insekty.
Autor: Redakcja Deccoria.pl