Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak wygląda kret
- Jak żyje kret
- Dlaczego kret wykopuje kopce
- Czy kret jest pod ochroną
- Jakie są metody zwalczania kreta
Jak wygląda kret?
Krety (Talpa europaea) to niewielkie owadożerne ssaki z rodziny kretowatych. Odżywiają się dżdżownicami, larwami owadów i drobnymi kręgowcami. Długość ich ciał wynosi od 17 do 20 cm, a waga dochodzi do 120 g. Ryjkowate pyski wyposażone są w 44 zęby. Zwierzęta te mają niewielkie oczy o milimetrowej średnicy, które są prawdopodobnie niewrażliwe na światło. Panujący pogląd o ich ślepocie nie jest do końca prawdziwy – budowa siatkówki oka kreta umożliwia widzenie dzienne. W przeważającej jednak mierze polegają one na innych zmysłach, np. wyczulonym węchu i słuchu.
Poza tym mają one duże, łopatowate łapy zakończone twardymi pazurami, przystosowanymi do przekopywania zbitej ziemi i tworzenia tuneli. Krecie podkopy, w zależności od pory roku, znajdują się zazwyczaj na głębokości ok. 10 – 40 cm (lato), 50 cm (zima). Łączna długość systemów korytarzy może osiągać nawet 100 m.
Jak żyje kret?
Krety nie zapadają w sen zimowy, tylko przechodzą w stan spowolnionego metabolizmu. Chłodniejsze miesiące spędzają w korytarzach wykopanych 50-60 cm pod ziemią, poniżej jej poziomu zamarzania. Bardziej aktywne stają się dopiero na wiosnę – lub gdy podniesie się temperatura powietrza. Zaczynają wykopywać wtedy płytkie korytarze żerowiskowe. Zwierzęta żyją w ośmiogodzinnych cyklach – cztery z nich spędza na kopaniu. Najbardziej aktywne są rano. Krety mogą dożyć nawet 3 lat.
Dlaczego kret robi kopce?
Kopce powstają na skutek przekopywania ziemi przez krety. Zwierzęta tworzą dwa rodzaje podziemnych korytarzy:
- korytarze do przemieszczania się — mają gładkie, dobrze ubite ścianki, łączą się z kanałami żerowiskowymi.
- korytarze do polowania – są wykopywane tuż pod powierzchnią ziemi, służą poszukiwaniu pożywienia.
Co zwabia krety do ogrodu? Na ogół krety do ogrodu przyciąga gleba i znajdujące się w niej owady, stanowiące pokarm dla zwierzęcia.
Kiedy kret ryje najwięcej?
Zwierzęta żyją w ośmiogodzinnych cyklach – cztery z nich spędza na kopaniu. Najbardziej aktywne są rano. Krety mogą dożyć nawet 3 lat.
Krety wykopują dwa rodzaje tuneli: żerowiskowe i służące do przemieszczania się Fot. 123RF/PICSEL
Czy kret jest pod ochroną?
Rozporządzeniem ministra środowiska z 16 grudnia 2016 roku, krety znajdują się pod częściową ochroną. Zakazane jest ich umyślne okaleczanie lub chwytanie. W dokumencie zaznaczono, że nadzorem objęte są osobniki znajdujące się poza terenem ogrodów, upraw ogrodniczych, szkółek leśnych, trawiastych lotnisk, ziemnych konstrukcji, hydrotechnicznych oraz obiektów sportowych. W świetle przepisów, kreta, który zaczął bytować na zagospodarowanym ogrodzie, można przenosić w inne miejsce lub przepłaszać. Nie wolno go natomiast zabijać np. z użyciem uśmiercających pułapek (mimo że znajdują się w ofercie handlowej) – za to grozi grzywna do 5 tys. złotych albo areszt.
Kret a nornice
Niedoświadczeni ogrodnicy mogą mieć problem z rozpoznaniem, czy to krety, czy nornice niszczą ogród. Oba zwierzęta podgryzają dolne partie roślin, a pod trawą widać przebieg korytarzy. Warto pamiętać, że nornice nie usypują kopców (na ziemi widoczne są niewielkie dziury, które są wejściami do tuneli), a drążone przez nie korytarze mają 5 cm średnicy. Zarówno krety, jak i nornice mogą żyć obok siebie. Gryzonie często korzystają z kanałów wykopanych przez krety.
Krety podlegają częściowej ochronie Fot. 123RF/PICSEL
Kret — jak się go pozbyć
-
Siatka zabezpieczająca
W miejscu planowanego trawnika można rozłożyć siatkę zabezpieczającą z tworzywa sztucznego. Tak przygotowane podłoże zasypuje się ziemią (przynajmniej 10-centymetrową warstwą) i dopiero później wysiewa się na nim nasiona trawy lub rozkłada darń z rolki.
- Podmurówka
Dobrym, profilaktycznym sposobem jest także otoczenie działki ogrodzeniem z głęboką podmurówką lub obwarowanie jej wykopanym tuż przy ogrodzeniu rowem, zasypanym gruzem i kamieniami.
-
Odstraszacze i pułapki
Na rynku dostępne są również pułapki na krety oraz specjalne odstraszacze elektroakustyczne, emitujące nieprzyjemne dla kreciego ucha fale dźwiękowe. Zwykle wtyka się je w ziemne kopczyki.
Pułapki żywołowne umieszcza się w wydrążonych tunelach (np. tuż przy świeżym kopcu). Mają one po dwa wejścia i specjalne dźwignie z zapadkami, blokującymi drogi ucieczki. Pozwalają one na humanitarne złapanie zwierzęcia i przeniesienie go poza obszar ogrodu. Po założeniu zasadzki należy sprawdzać ją codziennie. W zamknięciu, bez dostępu do żywności, zwierzę przeżyje ok. 10 godzin.
Kreta łatwo wypłoszyć, oddziałując na jego wrażliwe zmysły. Zwierzęta te nie przepadają za hałasem i wibracjami. Jeśli nie chcemy inwestować w sklepowe rozwiązania, możemy wykorzystywać wiatraki, czy stare, plastikowe butelki nałożone na pręty zatknięte w ziemi.
Krety odstrasza m.in. zapach aksamitek Fot. 123RF/PICSEL
Domowe sposoby na kreta
Ogród zabezpieczymy również, stosując bardziej naturalne metody. Wokół ogrodu posadźmy:
- komosę,
- bazylię,
- czosnek,
- aksamitki,
- żywotniki, czarny bez,
- miętę,
- lawendę,
- wilczomlecze.
Wydzielane przez nie substancje zapachowe działają odstręczająco na małych kopaczy.
Pomocne będzie też umieszczenie wewnątrz kopczyków skórki cytrynowej, kawałków śledzia, wypalone papierosy czy… sierść zwierząt domowych. Jeśli mamy kota lub psa i regularnie je wyczesujemy, zamiast wyrzucać kłaczki do kosza na śmieci, wsadźmy je do kreciego tunelu. Przestraszony ryjówkokształtny przeniesie się gdzie indziej, z dala od zagrożenia.