Spis treści:
- Pochodzenie i charakterystyka gryki zwyczajnej
- Gryka zwyczajna – najważniejsze cechy rośliny
- Gryka zwyczajna – wysiew rośliny
- Gryka zwyczajna — prawidłowa uprawa
- Gryka zwyczajna – zastosowanie
Pochodzenie i charakterystyka gryki zwyczajnej
Gryka zwyczajna jest znana także pod nazwą specjalistyczną Fagopyrum esculentum. Według klasyfikacji można ją zaliczyć do grupy roślin nazywanych rdestowatymi. Okazy należące do tej rodziny naturalnie występują w określonych warunkach. Najczęściej pojawiają się w regionach, gdzie panuje klimat umiarkowany. Co ciekawe, grykę można spotkać zarówno na półkuli północnej, jak i południowej.
Rośliny należące do grupy, w której znajduje się gryka zwyczajna, zostały zaobserwowane nawet w warunkach tropikalnych. W Polsce wyróżnia się około 30 różnych odmian rdestowatych. Najczęściej spotykaną jest gryka zwyczajna. Jednak oprócz niej można spotkać również:
- szczaw,
- rabarbar,
- rdest.
Gryka zwyczajna pochodzi z regionu umiarkowanego, a dokładnie z Azji. Nie oznacza to jednak, że występuje wyłącznie tam. W Polsce pojawia się głównie w formie uprawnej, jednak coraz częściej gości również w przydomowych ogródkach. Zaniedbana i nieuprawiana może jednak z czasem zdziczeć, dlatego wymaga specjalnej pielęgnacji.
Gryka zwyczajna zaliczana jest do roślin jednorocznych. Wyróżnia się ona dość sporą wysokością. Średnio dorasta nawet do 60-120 centymetrów. Zależy to jednak w głównej mierze od warunków, w jakich jest uprawiana. Po czym rozpoznać grykę wśród innych okazów na polu uprawnym? Roślina charakteryzuje się czerwoną łodygą, która pokryta jest sercowatymi liśćmi. Bardzo wyróżniający się jest także krótki okres wegetacji — zaledwie 90-100 dni. Sam termin kwitnienia rośliny zależy natomiast od siewu — najczęściej jednak przypada on na okres letni i trwa od 3 do maksymalnie 4 tygodni.
Wyświetl ten post na Instagramie
Kwitnąca gryka zwyczajna obsypuje się niewielkimi kwiatkami, skupionymi w tak zwanych gronach, czyli kwiatostanach groniastych. Mają one bardzo delikatny kolor biały - często z dodatkiem różowego oraz jasnego zielonego.
Gryka zwyczajna – najważniejsze cechy rośliny
Wyróżniający się kolor, który ma łodyga gryki zwyczajnej to nie wszystko, co wskazuje na tę roślinę. Odróżnia się ona również walcowatą budową, na której można zaobserwować prążkowane przetłoczenia. Jej wnętrze jest puste w środku. Pomimo dużych rozmiarów samej gryki, jej łodyga może osiągać maksymalnie jedynie od 2 do 6 milimetrów średnicy.
Na uwagę zasługują również same liście, których powierzchnia jest gładka. Jednak im bliżej przylistków - na ich powierzchni można zaobserwować drobne białe włoski. Listki od góry są ciemnozielone, natomiast od spodu wyraźnie zmieniają barwę na jaśniejszą.
Charakterystyczne są także drobne kwiaty gryki, które rozsiewają przyjemną woń. Stąd też coraz większa popularność rośliny w przydomowych ogródkach. Owoce rośliny mają natomiast kształt trójkąta, a w ich wnętrzu znajdują się cenne nasiona.
Gryka zwyczajna – wysiew rośliny
Nasiona gryki zwyczajnej są bardzo tanie, za jeden kilogram w cenie hurtowej płaci się zaledwie nieco ponad 5 złotych. W sytuacji, w której uprawia się roślinę na szeroką skalę, cena ta jest niezwykle atrakcyjna. Gryka zwyczajna będzie sadzona jako element ozdobny w twoim ogrodzie? Warto rozejrzeć się za mniejszymi paczkami — z reguły będą one nieco droższe, nie trzeba będzie natomiast wyrzucać niepotrzebnych nasion.
Nasiona gryki najlepiej wysiewać w miejscach dobrze nasłonecznionych, które zagwarantują jej dużo ciepła. Roślina ta jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury, dlatego też zdecydowanie częściej sadzi się ją w środkowej oraz południowej części kraju. Północny wschód słynący z niższych temperatur nie jest aż tak popularnym regionem do jej wysiewu masowego. Nie przekreśla to jednak możliwości zasiania gryki w przydomowym ogródku, jako dodatku do innych, kwiatowych kompozycji. Warto natomiast pamiętać, że aby gryka zwyczajna prawidłowo wyrosła powinna mieć zapewnioną temperaturę na poziomie 15-18 st.C, a w okresie, w którym w pełni wzrasta musi być ona jeszcze wyższa. Oznacza to zatem, że najlepszą porą na jej sadzenie — z uwagi na stosunkowo krótki okres wegetacji — są początki lata, kiedy temperatura jest już na dość wysokim poziomie.
Wyświetl ten post na Instagramie
Przy sadzeniu gryki zwyczajnej, czy to w warunkach przydomowego ogródka, czy na polach uprawnych należy pamiętać o wymaganiach w stosunku do gleby. Roślina ta wymaga bowiem żyznego podłoża. Ziemia, w której będzie wzrastać nie powinna być jednocześnie zbyt wilgotna i próchniczna. Przed decyzją o zasianiu gryki zwyczajnej zaleca się także, aby skontrolować pH podłoża — idealne warunki do wzrostu rośliny to te, gdzie pH mieści się w przedziale od 5,6 do 7,2 pH. Wskazówką do wysiewu jest również unikanie terenów:
- podmokłych,
- suchych.
Gryka zwyczajna — prawidłowa uprawa
Wskazówki dotyczące siania i terminu wysiewu są szczególnie istotne dla osób uprawiających grykę na szeroką skalę. Prawidłowo wysiana jest gwarancją dużych zbiorów. Zgodnie z wyżej wymienionymi informacjami, dotyczącymi temperatury, jaką gryka zwyczajna potrzebuje do wzrostu, przyjmuje się, że pierwsze siewy rozpoczynają się już w drugiej połowie maja.
Termin ten jest optymalny — zyskuje się pewność, że wiosenne przymrozki już nie powrócą, a temperatura w ciągu dnia i wieczorami utrzymuje się już na stosunkowo wysokim poziomie. Warto pamiętać, aby nie zwlekać z wysiewem zbyt długo, może to skutkować nieprawidłowym rozwojem rośliny i sytuacją, w której nie będzie się ona rozgałęziała w prawidłowy sposób.
Podczas wysiewu gryki zwyczajnej, nie tylko na polu uprawnym, ale również w przydomowym ogródku, warto pamiętać o odpowiednich odległościach pomiędzy nasionami oraz głębokości, na jakiej należy je umieszczać. W celu zapewnienia roślinie odpowiednich warunków do wzrostu, jej nasiona powinny być sadzone około 3 centymetrów w głąb ziemi. Należy również zachować odpowiedni rozstaw pomiędzy poszczególnymi miejscami wysiewu. Prawidłowo zachowane odstępy mają od 20 do 45 centymetrów. Pozwala to na prawidłowy rozwój oraz rozrastanie się rośliny.
Gryka zwyczajna – zastosowanie
Uprawa gryki na dużą skalę to bardzo opłacalne zadanie. Warto wiedzieć, że jej nasiona mają zdecydowanie więcej białka niż inne popularne w kraju zboża. Jednak to nie jedyne właściwości tej rośliny. Posadzona w przydomowym ogródku nie tylko cieszy wspaniałym zapachem oraz kwiatami. Jej liście wykorzystuje się do leczenia żylaków oraz hemoroidów. Stosowane są również przy problemach związanych z nadciśnieniem tętniczym czy pojawiających się krwawieniach z nosa oraz przewodu pokarmowego.
Zalety lecznicze to tylko część z możliwych zastosowań gryki zwyczajnej. Z jej ziaren powstają różne produkty spożywcze, takie jak:
- otręby,
- kasza,
- płatki,
- mąka.
Uprawa gryki zwyczajnej nie jest trudna, nasiona są stosunkowo tanie, a zbiory w porównaniu z nakładem pracy bardzo duże. Dodatkowo sama gryka ma wiele zastosowań. W przydomowych warunkach może więc pełnić nie tylko rolę ozdobną, o czym przekonuje się coraz więcej osób.
Przeczytaj również: Najpiękniejsze letnie byliny do ogrodu. Lista roślin
"Na zdrowie": Ziemniaki to bogactwo składników odżywczych. A kalorie? na INTERIA.TV.