Jakie warzywa sadzić obok siebie w ogrodzie? Które warzywa nie zniosą towarzystwa innych? [PORADNIK]

Z artykułu dowiesz się:

• Co to jest allelopatia
• Jakie warzywa można sadzić obok siebie, a jakie będą złymi sąsiadami?
• Jakie rośliny posadzić, by odstraszyć szkodniki i gryzonie z ogrodu

Allelopatia – co to jest? 

Allelopatia to pojęcie stworzone w 1937 roku przez Hansa Molischa – austriackiego profesora. Zauważył on, że niektóre rośliny wytwarzają substancje negatywnie lub korzystnie wpływające na inne gatunki rosnące w okolicy.  

Na podstawie informacji i przeprowadzonych badań stworzył definicję, która mówi, że allelopatia to wzajemne oddziaływanie biochemiczne na siebie różnych gatunków roślin i bakterii. Jednakże to zjawisko odnosi się przede wszystkim do składników wydzielanych przez rośliny do podłoża, które dzięki swoim właściwościom mogą wspomóc lub zahamować rozwój gatunków rosnących wokół albo zajmujących po nich miejsce.  

Jednocześnie warto pamiętać, że profesor Molisch wyłącznie spopularyzował i nazwał zjawisko, które od wieków było znane rolnikom. Osoby uprawiające rolę, choć nie były tego świadomie, od dawna stosowały allelopatię w swoich ogrodach. Na podstawie doświadczenia własnego i poprzednich pokoleń doskonale wiedziały, które gatunki sadzić obok siebie, aby plony były lepsze, a których nie warto, ponieważ zbiory są marne.  

Niektóre gatunki warzyw źle znoszą swoje towarzystwo. Fot. Getty Images

Allelopatia – czy jest potrzebna? 

Pozyskanie informacji, pomiędzy którymi roślinami zachodzi allelopatia, jest niezwykle istotne. Wiedza o negatywnym i korzystnym wpływie roślin na siebie pozwala: 

• korzystnie zaplanować nasadzenia, aby uzyskać duże zbiory, 
• w ekologiczny i bezpieczny sposób eliminować niepożądane gatunki w ogrodzie.  

Wyróżnia się dwa rodzaje allelopatii: złą, nazywaną również ujemną oraz dobrą, czyli dodatnią. Obie można z powodzeniem stosować np. w ogrodnictwie ekologicznym.  

Sadzenie warzyw — na co zwrócić uwagę?

Zastanawiasz się, na co zwrócić uwagę podczas sadzenia warzyw i jakie rośliny powinny znaleźć się obok siebie w ogrodzie, a jakie wręcz przeciwnie? Poniżej wyjaśniamy, co można sadzić obok popularnych warzyw często uprawianych w polskich ogródkach, a które warzywa należy umieścić w oddali, aby nie zahamowały ich wzrostu:

Pomidor

• Obok pomidora można sadzić: cebulę, czosnek, marchew, rzodkiewkę, sałatę, truskawki, oregano, majeranek
• Obok pomidora nie zaleca się sadzić: ziemniaków, ogórków, warzyw kapustnych, bobu, buraków, orzecha włoskiego i moreli

Ogórek

• Obok ogórka można sadzić: groch, fasolę, kapustę, marchew, czosnek, cebulę, sałatę, buraki, pietruszkę, koper
• Obok ogórka nie zaleca się sadzić: ziemniaków, pomidorów, truskawek, rzodkiewki

Czerwona papryka

• Obok czerwonej papryki można sadzić: cebulę, czosnek, marchew, buraki, koper, warzywa liściowe, pomidory, bazylię, oregano, tymianek
• Obok czerwonej papryki nie zaleca się sadzić: fasoli

Groch

• Obok grochu można sadzić: warzywa kapustne i liściowe, bakłażan, marchew, ogórki, rzodkiewkę, pietruszkę, truskawki, dynię, cukinię,
  
• Obok grochu nie zaleca się sadzić: cebuli, czosnku, fasoli, pomidorów, ziemniaków, szczypioru

Kapusta

• Obok kapusty można sadzić: buraki, cebulę, seler, ogórki, sałatę, koper, groch
• Obok kapusty nie zaleca się sadzić: pomidorów, rzodkiewki, marchwi, dyni, szczypiorku, ziemniaków, dyni

Ziemniaki

• Obok ziemniaków można sadzić: czosnek, fasolę, bób, kukurydzę, miętę, szpinak
• Obok ziemniaków nie zaleca się sadzić: pomidorów, buraków, dyni, grochu, kapusty, marchwi, ogórków, malin, selera

Cebula

• Obok cebuli można sadzić: por, marchew, pietruszkę, sałatę, truskawki, koperek, buraki, cukinie
• Obok cebuli nie zaleca się sadzić: fasoli, grochu, kapusty, ziemniaków, rzodkiewki, szpinaku

Marchew

• Obok marchewki można sadzić: cebulę, czosnek, pory, ogórki, koper, groch, warzywa liściowe
• Obok marchewki nie zaleca się sadzić: buraków, kapusty, ziemniaków

Pietruszka

• Obok pietruszki można sadzić: cebulę, czosnek, pomidory, bakłażan, paprykę, groch, miętę, szparagi,
• Obok pietruszki nie zaleca się sadzić: sałaty, cykorii

Sałata

• Obok sałaty można sadzić: rośliny strączkowe, pomidory, buraki, ziemniaki, truskawki, kukurydzę, cebulę, paprykę, rzodkiewkę, dynię, bakłażan
• Obok sałaty nie zaleca się sadzić: pietruszki, selera

Lista jest długa, przez co można poczuć się nieco przytłoczonym nadmiarem informacji. Na szczęście nie musisz zapamiętywać tych wszystkich informacji. Wystarczy, że znajdziesz tutaj rośliny, które zamierzasz sadzić i sprawdzisz, co umieścić wokół lub po nich. Dzięki temu nie będziesz musiał obawiać się, że rozsady padną ofiarą niebezpiecznych chorób czy szkodników i zapewnisz sobie obfite plony. 

Warto pamiętać, że część gatunków nie tylko wspiera swój rozwój i rośnie obok siebie w symbiozie. Wiele kwiatów i ziół pełni także funkcję naturalnego zabezpieczenia roślin przed szkodnikami i chorobami. Dzięki temu można uniknąć strat.

Przed założeniem warzywniaka należy starannie przemyśleć układ sadzenia warzyw. Fot. Getty Images

Allelopatia przeciwko szkodnikom – co posadzić, by odstraszyć owady lub gryzonie?

Zastanawiasz się, jakie rośliny możesz wykorzystać, aby zabezpieczyć swój ogród warzywny lub rabatę przed szkodnikami? To zależy od tego, co lubi dany owad lub gryzoń. Na przykład: 

• krety ryją w ziemi długie, podziemne korytarze. Oprócz spulchniania podłoża powodują także np. zniszczenia trawnika. Aby tego uniknąć, warto obsadzić zieloną przestrzeń np. aksamitką, bazylią, komosą, rącznikiem pospolitym lub uroczymi czosnkiem ozdobnym. Zawarte w nich substancje odstraszą krety bez szkodzenia ich zdrowiu, 
  
  
• nornice zjadają np. lilie, przez co starannie zaplanowana rabata nie wygląda tak efektownie jak powinna. Aby zabezpieczyć rośliny przed wizytą szkodników, posadź obok nich np. szachownicę cesarską, czarny bez, czarną porzeczkę lub narcyzy, 
  
  
• nicienie żywią się korzeniami wielu gatunków ozdobnych, np. róż, hortensji czy budlei. Jeśli nie chcesz stracić starannie wypielęgnowanych krzewów, umieść wokół nich nagietka lekarskiego, dalię ogrodową lub niezwykle popularne aksamitki, 
  
  
• mszyce żerują na nadziemnych częściach roślin. Ich naturalnym wrogiem są np. biedronki, jednak czasem atak jest tak intensywny, że nie ma ratunku dla zakażonych okazów. Aby celem ataku nie stały się cenne warzywa, zasadź obok nich przysmak mszycy, czyli nasturcje. Dzięki temu te małe robaki skupią się na niej. Do tego dodaj nagietki, które przyciągną naturalnych wrogów tych szkodników, a szybko i bez problemów pozbędziesz się ich z ogrodu, 
  
  
• ślimaki to prawdziwa plaga ostatnich lat. Żywią się wieloma roślinami, ale szczególnie lubią dalie, tulipany, funkie i cynie. Jeśli chcesz je zabezpieczyć przed tymi szkodnikami, wokół nich stwórz opaskę z begonii, czosnku, tymianku, rumianku, krwawnika, przywrotnika, majeranku i mydlnicy lekarskiej. Zawarte w nich substancje nie smakują ślimakom, zatem szkodniki się nimi nie interesują i unikają ich, 
  
  
• mrówki mogą oblepić całą roślinę, a przez to doprowadzić do jej uszkodzenia. Jeśli chcesz tego uniknąć, otocz gatunki podatne na inwazję tych szkodników np. miętą, lawendą, majerankiem czy tymiankiem. Przy okazji odstraszysz też mszyce. 

Sadzenie warzyw zgodnie z zasadami allelopatii pomoże zapewnić udane zbiory. Fot. Getty Images

Wybieraj rośliny adekwatne do problemu, z jakim się zmagasz, a w naturalny sposób ochronisz swój ogród! 

Wiedzę z zakresu allelopatii powinien posiąść każdy początkujący ogrodnik! Tylko tak można uniknąć kłopotów w uprawie roślin i zapewnić sobie dobre plony. 

Przeczytaj również: Tej nie kocham, tej nie lubię... Tych roślin absolutnie nie sadź obok siebie!

Przeczytaj również: Plony będą obfite i dorodne. Sprawdź, jak nawozić warzywa na wiosnę

Zielone warzywa – moc witamin w jednym kolorze na INTERIA.TV.