Spis treści:
- Żylistek – piękny krzew do ogrodu
- Gatunki i odmiany żylistka
- Uprawa i pielęgnacja żylistka
- Żylistek – zastosowanie w ogrodzie
Żylistek – piękny krzew do ogrodu
Żylistek (Deutzia) to liściasty krzew z rodziny hortensjowatych. W naturalnych warunkach występuje w Azji Wschodniej i Środkowej, a także w Ameryce Środkowej, gdzie rośnie w lasach, na skałach oraz przy zbiornikach wodnych. Ze względu na swoje nieocenione walory dekoracyjne żylistek cieszy się popularnością na całym świecie, również w Polsce. W zależności od odmiany może osiągać od 1 do 3 m wysokości, choć nie brakuje też odmian karłowatych, które dorastają jedynie do 50 cm wysokości. Krzew ten posiada wyprostowany pokrój oraz grube, proste pędy, pokryte brązową korowiną. Liście są dość duże (do około 10 cm długości), jajowate, często piłkowane albo karbowane. W większości przypadków są pokryte delikatnymi włoskami.
Żylistek najpiękniej wygląda w okresie kwitnienia. Od kwietnia na krzewie pojawia się mnóstwo niewielkich kwiatów, które wytwarzają dość intensywny zapach. Mają dzwonkowaty lub gwiazdkowaty kształt. Ponadto są zebrane w wiechy lub grona (z reguły obupłciowe i pięciokrotne). Zwykle mają barwę białą, jasnoróżową lub różowo-białą. Żylistek kwitnie obficie i długo, najczęściej do czerwca. Natomiast niektóre odmiany mogą mieć kwiaty nawet do sierpnia. Co ważne, krzew ten jest nie tylko piękny, ale również miododajny, dlatego jest uwielbiany przez pszczoły. Po przekwitnieniu żylistek tworzy małe owoce w postaci torebek nasiennych, które pozostają na krzewie przez całą zimę.
Żylistek ma wiele odmian, które różnią się między sobą wysokością, okresem kwitnienia oraz barwą kwiatów. Fot.123RF.com
Gatunki i odmiany żylistka
Na świecie wyróżnia się 70 gatunków żylistków i jeszcze więcej odmian. Różnią się między sobą terminem kwitnienia, pokrojem, wysokością oraz odcieniem kwiatów. Niezależnie od tego, jakie rośliny wybierzemy, będą one niezwykle śliczne i dekoracyjne. Wśród najpopularniejszych gatunków żylistka, które możemy spotkać w ogrodach i na działkach, na szczególną uwagę zasługują m.in.:
- żylistek szorstki – krzew ten dorasta do 3 m wysokości i 1,5 m szerokości. Wyróżnia się ciemnozielonymi liśćmi, które na spodniej stronie są gęsto pokryte drobnymi, szorstkimi włoskami (stad jego nazwa). Kwitnie na przełomie czerwca i lipca w odcieniach od bieli do różu. Wśród najpopularniejszych odmian warto wymienić takie jak „Candidisima”, „Codsall Pink” oraz „Plena”;
- żylistek wysmukły – gatunek karłowaty, który osiąga wysokość od 50 cm do metra. Kwitnie od maja do czerwca, tworzy drobne, ale bardzo liczne białe kwiaty. Najpopularniejsze odmiany to „Variegata”, „Nikko” i „Aurea”;
- żylistek mieszańcowy – dorasta do 1-2 m wysokości, ma ciemnozielone liście oraz gwiazdkowate kwiaty zebrane w luźne wiechy (zwykle są ciemnoróżowe). Do wartych uwagi odmian zaliczają się „Mont Rose”, „Pink Pom-Pom”, „Strawberry Fields” i „Magicien”;
- żylistek różowy – niezwykle dekoracyjny gatunek, którego wysokość nie przekracza 1,5 m. Kwiaty są gwiazdkowate w kolorze białym, różowym lub biało-różowym, o średnicy około 2 cm. Kwitnie na przełomie maja i czerwca. Ciekawymi odmianami są „Carminea” oraz „Campanulata”.
Uprawa i pielęgnacja żylistka
Żylistek jest chętnie wybierany do ogrodów nie tylko ze względu na swoje walory dekoracyjne. Uprawa tego krzewu nie jest wymagająca, dlatego nie powinna sprawiać większego problemu nawet początkującym ogrodnikom. Niemniej jednak należy poznać jego wymagania, aby zapewnić roślinie jak najlepsze warunki do prawidłowego wzrostu i rozwoju. W zamian za odpowiednią pielęgnację odwdzięczy nam się zjawiskowym kwitnieniem.
- Sadzenie
Żylistka najlepiej sadzić wczesną wiosną, dzięki czemu roślina będzie miała odpowiednio dużo czasu na aklimatyzację przed nadejściem pierwszych przymrozków. Rośliny umieszczamy w ziemi w odległości 120-150 cm od siebie, a na dnie dołku warto umieścić warstwę kompostu. Z sadzenie żylistka można poczekać do jesieni, jednak ten termin jest dość ryzykowny.
Żylistek ma niewielkie wymagania zarówno w zakresie stanowiska, gleby, jak i pielęgnacji. Fot.123RF.com
- Stanowisko i ziemia
W zasadzie żylistek może rosnąć wszędzie, ale najlepiej sprawdzi się stanowisko słoneczne lub półcieniste. Ważne jest jednak, aby było osłonięte przed silnym wiatrem. Niestety żylistek nie jest mrozoodporny oraz oznacza się małą wytrzymałością na niskie temperatury. W związku z tym podczas surowych zim krzewy wymagają ochrony np. w formie kopczyków lub okrycia agrowłókniną. W przypadku, gdy zdarzy im się przemarznąć, szybko regenerują się w sezonie wegetacyjnym.
Żylistek nie ma szczególnych wymagań co do podłoża. Mimo to najlepiej czuje się na podłożach żyznych, luźnych, umiarkowanie wilgotnych, o dużej zawartości próchnicy. Należy z kolei unikać terenów podmokłych.
- Podlewanie i nawożenie
Ważną czynnością, o której należy pamiętać, jest regularne podlewanie, zwłaszcza w czasie upałów. Warto pamiętać, że żylistek nie toleruje suszy. Jeśli podłoże nie będzie odpowiednio wilgotne, roślina niemal natychmiast zareaguje więdnięciem liści. Jeśli chodzi o nawożenie, żylistek jest mało wymagający, dlatego regularne zasilanie nie jest konieczne. W sezonie wegetacyjnym możemy dokarmić go nawozami dla krzewów kwitnących, z kolei nawożenie azotem należy zakończyć najpóźniej do końca lipca. Raz w roku możemy też rozsypać wokół rośliny kompost.
Przeczytaj również: Żywopłot z cisa usuwa tuje w cień. Jak sadzić i pielęgnować cis na żywopłot?
- Przycinanie
Wszystkie odmiany żylistka wymagają regularnego przycinania, dzięki czemu będą lepiej się rozrastać i obficie kwitnąć. Pierwsze cięcie przeprowadzamy zaraz po posadzeniu rośliny w okresie jesiennym, skracając jej pędy o 1/3 długości. Jeśli jednak sadzimy krzew jesienią, z zabiegiem należy się wstrzymać do wiosny. Starsze okazy przycina się każdego roku, zaraz po kwitnieniu – wówczas skracamy pędy o połowę. Oprócz tego warto pamiętać o systematycznym usuwaniu gałązek starych, chorych, suchych, uszkodzonych lub zniekształconych. Co kilka lat należy też przeprowadzić silniejsze cięcie odmładzające, wycinając starsze pędy tuż przy samej ziemi.
Żylistek najpiękniej wygląda w okresie kwitnienia. Fot.CanvaPro
- Rozmnażanie
Rozmnażanie żylistka jest bardzo proste, odbywa się ono wegetatywnie, czyli z sadzonek pędowych. Pobiera się je w czerwcu z wierzchołka rośliny (powinny mieć 3-5 par liści). Długość sadzonki powinna wynosić 5-10 cm. Miejsce cięcia warto zanurzyć w ukorzeniaczu, dzięki czemu roślina szybko przyjmie się w ziemi. Tak przygotowane sadzonki sadzimy do pojemników wypełnionych mieszanką piasku i torfu w stosunku 1:1. Aby utrzymać odpowiednią wilgotność, pojemnik warto przykryć folią perforowaną. Wraz z nadejściem wiosny wysadzamy młode rośliny na miejsce stałe.
- Choroby i szkodniki
Żylistek wykazuje stosunkowo dużą odporność na występowanie chorób i szkodników. Zagrożenie dla rośliny mogą stanowić mszyce, które możemy zwalczyć za pomocą oprysków naturalnych. Sporadycznie może być atakowana przez choroby grzybowe – mączniaka lub rdzę. W przypadku pojawienia się pierwszych objawów należy jak najszybciej usunąć zainfekowane liście, a następnie zastosować specjalne opryski.
Żylistek – zastosowanie w ogrodzie
Żylistka można sadzić zarówno pojedynczo (jako soliter), jak i w grupach, tworząc efektowne aranżacje. Będzie idealnie komponować się z takimi krzewami jak forsycje, berberysy, tawuły i krzewuszki. Mniejsze odmiany krzewu będą świetnym tłem dla rabat kwiatowych. Warto jednak pamiętać, że w pobliżu wyższych okazów sprawdzą się jedynie rośliny cieniolubne. Żylistki nadają się też do tworzenia żywopłotu (formowanego bądź naturalnego). Krzewy te są wdzięcznymi roślinami, które przepięknie prezentują się w każdej zielonej przestrzeni.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: Zjawiskowy krzew, który kwitnie na wiosnę. Gdzie sadzić i jak pielęgnować migdałka?