Z tego artykułu dowiesz się:
- Wertykulacja a aeracja. Czym się różnią
- Dlaczego przeprowadzać wertykulację trawy
- Kiedy wykonywać wertykulację
- Czym jest aeracja trawnika
- Kiedy wykonać aerację trawnika
Wertykulacja i aeracja trawnika – różnice między zabiegami
Wiosna to czas na kompleksowe porządki trawnika. Czasami typowe zabiegi pielęgnacyjne, takie jak koszenie trawy, nawożenie i podlewanie, to niestety za mało. Wcześniej trzeba wykonać czynności, jakimi są wertykulacja i aeracja trawnika.
Różnica między tymi zabiegami jest dość znacząca. Wertykulacja polega na poziomym i dość płytkim, bo na ok. 2 cm, nacinaniu podłoża. Wykonanie tej czynności związane jest z pozbyciem się z gleby zbędnej warstwy filcu lub mchu. Dzięki tej metodzie można uzyskać lepsze wsiąkanie wody oraz wnikanie powietrza w głąb korzeni trawy. Aeracja z kolei polega na nakłuwaniu trawnika na głębokość od 3 do 12 cm. Zabieg wykonuje się na dość ściśle na całej powierzchni. Co ciekawe, w tym celu używa się najczęściej specjalnych butów z kolcami, wideł lub sprzętu, jakim jest wertykulator. Istnieją dwa rodzaje aeracji, a są nimi:
- aeracja powierzchniowa,
- aeracja wgłębna.
W pierwszym przypadku zabieg wykonuje się na głębokość ok. 3-5 cm i stosuje się go najczęściej na stosunkowo młodych, kilkuletnich trawnikach. Poleca się wykonanie tej czynności w momencie, gdy woda na powierzchni zamiast wsiąkać – stoi w miejscu. Potrzeba aeracji powierzchniowej pojawia się zwykle wiosną, po obfitych deszczach. Aeracja wgłębna natomiast to nic innego jak nakłuwanie trawnika na głębokość 8-12 cm. Ilość otworów uzależniona jest od gleby. Im cięższe jest podłoże, tym więcej dołków trzeba zrobić.
Wyżej wspomniane zabiegi powinny być wykonywane w odpowiedniej kolejności. Tym pierwszym jest z reguły wertykulacja. Dopiero później należy zrobić aerację trawnika. Żeby twoja praca nie poszła na marne, wszystkie zabiegi pielęgnacyjne dotyczące roślin powinno się wykonywać zgodnie z ustalonym schematem.
Usuwanie filcu z trawnika zapobiega rozwojowi chorób bakteryjnych i grzybowych Fot. 123RF/PICSEL
Po co jest potrzebna wertykulacja trawy?
Zwarta okrywa, tzw. darń, wymaga regularnego usuwania. To ona jest przyczyną rozwoju bakterii i grzybów. Pozbycie się tej przypominającej filc nawierzchni będzie miało pozytywny wpływ na późniejszy wzrost zdrowej trawy. Dzięki wertykulacji do korzeni trawy przedostaje się więcej składników odżywczych, wody, światła i tlenu. Wówczas, zabiegi pielęgnacyjne, takie jak nawożenie czy nawadnianie są bardziej skuteczne i efektywne.
Co ciekawe, wertykulacja pomaga pozbyć się z trawnika nieestetycznych chwastów, zarośli czy mchu. Rośliny płytko ukorzenione niejako utrudniają dostarczanie do gleby ważnych substancji pokarmowych. Nacinanie darni (z racji tego, że odbywa się dość płytko) nie uszkadza korzeni trawy, ale skutecznie zwalcza filc czy niechciane porosty. Zabieg ten sprzyja znacznej poprawie kondycji całego trawnika.
Kiedy najlepiej wykonać wertykulację?
Wertykulację trawnika najlepiej przeprowadzić wiosną. Zaleca się wykonanie tego zabiegu zaraz po pierwszym koszeniu trawy. Metoda ta powinna być stosowana chwilę po ustaniu mroźnej zimy, która osłabiła glebę.
Zabieg ten można wykonać także przed dosiewem nowej trawy. Niestety, zdarza się, że także wiosną i latem na trawniku może pojawić się warstwa filcu. Wówczas wertykulację trzeba wykonać ponownie w okresie jesiennym.
Należy pamiętać, że zabieg ten wykonuje się dopiero w drugim roku po posadzeniu trawnika. Po upływie tego czasu trawa się dobrze ukorzeni. W przypadku położenia trawnika z rolki, zabieg powinno się przeprowadzić nawet po trzech latach od pierwszego wysiewu. Co ważne, trawy nie należy nacinać zbyt głęboko.
Jak prawidłowo wykonać wertykulację?
Warto wspomnieć, że ten zabieg pielęgnacyjny wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi. Przykładem specjalistycznego sprzętu jest wspomniany już wertykulator, który swoim wyglądem przypomina grabie o wąskich zębach. Pojedyncze ostrza wbija się w ziemię na głębokość 2-3 cm.
Zabiegi z użyciem wertykulatora ręcznego zaleca się wykonywać na nieco młodszych i delikatniejszych trawnikach. Użycie tego sprzętu będzie przydatne także na mniejszym terenie (do 100 m²).
Jeśli jesteś właścicielem trawnika o większej powierzchni, wertykulator ręczny może nie być dla ciebie wystarczający. Z racji tego, że zabieg ten wymaga sporego nakładu pracy oraz dużej ilości czasu, w przypadku większych trawników poleca się stosowanie maszyn elektrycznych wyposażonych w noże nacinające. Inwestycja w wertykulator napędowy z pewnością ułatwi ci pracę. Taki sprzęt jest bezpieczny dla środowiska, a ponadto praktycznie go nie słychać.
Aeracja służy dostarczeniu powietrza do gleby Fot. 123RF/PICSEL
Czym dokładnie jest aeracja trawnika?
Aeracja trawnika to nic innego jak jego napowietrzanie. Zabieg ten wykonuje się głębiej niż w przypadku wertykulacji (na ok. 10 cm). W tym przypadku nakłuwa się darń w celu rozluźnienia gleby i dostarczeniu jej większej ilości powietrza.
Aeracja znacznie wpływa na jakość i kondycję trawy, po takim zabiegu staje się ona znacznie silniejsza. Co ważne, ta metoda, tak jak wertykulacja, przyspiesza regenerację trawnika po okresie zimowym. W przypadku niektórych powierzchni, napowietrzanie należy przeprowadzić także latem.
Napowietrzanie trawnika jest zabiegiem znacznie mniej inwazyjnym niż wertykulacja. W tym przypadku darń zostaje jedynie delikatnie nakłuwana. Nie zmienia to jednak faktu, że dzięki temu zabiegowi można głębiej penetrować ziemię, docierając do systemu korzeniowego trawy.
Aeracja trawnika – kiedy ją wykonać?
Aeracja trawnika nie jest zabiegiem mocno skomplikowanym. Jednak przy wykonywaniu tej czynności trzeba wziąć pod uwagę porę roku.
Pierwsze podejście do aeracji powinno mieć miejsce wiosną, zaraz po wykonaniu wertykulacji. Zabieg najlepiej przeprowadzić w drugim roku od założenia trawnika. Młodsze trawniki z reguły nakłuwa się nieco płyciej niż te starsze. Sprzęt powinien być wyposażony w ostrza o długości ok. 4 cm. Starsze, mocniej ukorzenione trawniki przekuwa się na głębokość do 10 cm.
W przypadku mniejszych lub nieco młodszych trawników do napowietrzania gleby zaleca się użycie wideł. Jeśli narzędzie to okaże się niewystarczające, w sklepach ogrodniczych można nabyć nakładki na buty z wbudowanymi kolcami. Nie zmienia to jednak faktu, że zabieg ten wykonany manualnie jest bardzo pracochłonny. Z pomocą przychodzi specjalistyczne urządzenie do napowietrzania drani, jakim jest aerator. Narzędzie to dostępne jest w wersji ręcznej (z przeznaczeniem do małych trawników) lub z wałem czy napędem (do aeracji większych i starszych trawników, które wymagają głębszego nakłuwania).
Reasumując, oba zabiegi, jakimi są wertykulacja i aeracja, stanowią podstawę do zachowania estetycznego i zdrowego wyglądu trawnika. Z racji tego, że metody takie jak podlewanie czy nawożenie nie są wystarczające, warto tuż przed nadejściem wiosny wykonać dodatkowe, rozluźniające darń czynności, które pomogą trawie dobrze się ukorzenić i obficie rosnąć.