Spis treści:
- Pompa ciepła – alternatywa czy nie?
- Co to jest pompa ciepła?
- Jak działa pompa ciepła?
- Zalety i wady pompy ciepła
- Ile kosztuje pompa ciepła?
- Jaki jest koszt ogrzewania pompą ciepła?
Pompa ciepła – alternatywa czy nie?
Pompy ciepła do niedawna były uznawane za alternatywne, w każdym rozumieniu tego słowa, źródło energii. W obliczu wzrostu cen paliw i naprawdę poważnych problemów z ich zakupem (np. w przypadku ekogroszku) pompy stają się wyborem nie tylko ekologicznym, ale też ekonomicznym.
Poznaj odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące tego systemu grzewczego – co to jest pompa ciepła, jak działa i ile kosztuje, jakie są zalety i wady pompy ciepła, a także czy opłaca się ogrzewać dom pompą ciepła. Ciekawi cię ten temat? Czytaj dalej!
Co to jest pompa ciepła?
Pompą ciepła nazywa się urządzenie cieplne stanowiące główny element systemu grzewczego. Wymusza przepływ ciepła między obszarami o różnych temperaturach – ze świata zewnętrznego do pomieszczeń. To możliwe dzięki dostarczanej energii cieplnej oraz mechanicznej.
W odróżnieniu od tradycyjnych źródeł ciepła (np. pieców na ekogroszek, pellet lub drewno czy kotłów gazowych) energia cieplna nie jest produkowana w wyniku spalania dostarczanego paliwa. Jest pobierana ze środowiska naturalnego, np. z gruntu, powietrza lub wody. Do funkcjonowania pompy niezbędne jest dostarczenie tylko niewielkiej ilości prądu.
Przeczytaj również: Czy pompa ciepła się psuje? Jaka jest żywotność i czy opłaca się instalować pompę ciepła?
Jak działa pompa ciepła?
Zastanawiasz się nad zainstalowaniem pompy ciepła oraz uniezależnieniem się od niestabilnych cen i dostępności paliw? Sprawdź, jak działa pompa ciepła. Nie potrzebuje ona węgla, drewna, ekogroszku, pelletu, gazu czy oleju opałowego. Pojawia się pytanie – skąd czerpie ciepło? Najprościej mówiąc – ze środowiska naturalnego, a więc z wody gruntowej, powietrza lub gruntu.
Dzięki znajomości zasad termodynamiki powstał system grzewczy, który ciepło kumulowane w przyrodzie wtłacza do pomieszczeń. Do działania pompy niezbędny jest prąd, ale stanowi on tylko ¼ energii potrzebnej urządzeniu do ogrzania budynku. Reszta pochodzi z przyrody. Pompa ciepła działa więc odwrotnie do lodówki. Wykorzystuje trzy obiegi czynników: dolnego źródła, chłodniczego i grzewczego.
- Obieg czynnika dolnego źródła – pozyskane z powietrza, wody gruntowej lub gruntu ciepło jest transportowane w niezamrażającej cieczy do pompy. W parowniku urządzenia czynnik oddaje tę energię i po schłodzeniu wraca do dolnego źródła.
- Obieg czynnika chłodniczego – przez parownik pompy ciepła płynie też czynnik chłodniczy o bardzo niskiej temperaturze wrzenia. Odbiera on ciepło, rozpoczyna proces wrzenia i pod postacią gazu kieruje się do sprężarki, gdzie dochodzi do wzrostu ciśnienia oraz temperatury. Po skropleniu gazu ma miejsce oddanie energii cieplnej czynnika chłodniczego.
- Obieg czynnika grzewczego – ciepło z czynnika chłodniczego zgromadzone w skraplaczu na ostatnim etapie wnika do czynnika grzewczego systemu, a więc wody. Później jest ona (po uzyskaniu odpowiedniej temperatury) rozprowadzana rurami do grzejników lub systemu ogrzewania podłogowego czy sufitowego.
Jak działa pompa ciepła? Nie potrzebuje ona węgla, drewna, ekogroszku czy pelletu. Fot.123RF
Zalety i wady pompy ciepła
Podobnie jak w przypadku innych systemów grzewczych – także pompa ciepła ma swoich zwolenników i przeciwników. Jakie zalety i wady pompy ciepła wymieniają?
Plusy pompy ciepła
- Ekologiczne źródło ciepła – jak wskazuje nazwa, pompa ciepła pompuje energię cieplną pozyskaną ze źródeł zewnętrznych (wody gruntowej, powietrza lub gruntu) do wnętrz budynku. Nie spala paliw, więc nie zanieczyszcza powietrza i nie niszczy zasobów Ziemi.
- Ekonomiczna eksploatacja – tylko 25% energii z pompy to prąd, który jest niezbędny do uruchomienia i utrzymywania działania urządzenia. Nie licząc kosztów instalacji systemu, jest to jeden z najtańszych sposobów ogrzewania domu.
- Efektywność w ogrzewaniu i chłodzeniu – niektóre pompy ciepła mogą być wykorzystywane dwojako: do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń. To pozwala uniknąć dodatkowych kosztów zakupu i montażu klimatyzacji.
Minusy pompy ciepła
- Wysoki koszt instalacji – pompy ciepła, chociaż gwarantują niebagatelne oszczędności podczas eksploatacji, wymagają dużych nakładów finansowych przy instalacji.
- Instalacja poza budynkiem – w przypadku standardowych źródeł ciepła prace instalacyjne nie wychodzą poza ściany budynku. Pompa ciepła gruntowa lub wodna jest związana natomiast z koniecznością prowadzenia prac ziemnych również w ogrodzie.
- Nieustanna praca – pompa ciepła działa 24 godziny na dobę. Chociaż jest to urządzenie stosunkowo ciche, nie jest bezgłośne. Trzeba o tym pamiętać podczas umieszczania pompy przy oknach budynku.
Przeczytaj również: Pompa ciepła powietrze-woda. Moc, cena i zasada działania pompy ciepła
Ile kosztuje pompa ciepła?
Zastanawiasz się, ile kosztuje pompa ciepła? Odpowiedź na tak postawione pytanie nie może być jednoznaczna. Wiele zależy od typu, mocy i marki wybranej pompy ciepła. Wpływ na cenę ma także to, z jakiego rodzaju dolnego źródła energii cieplnej korzysta urządzenie (grunt, woda gruntowa czy powietrze).
Dodatkowo trzeba pamiętać, że zakup samej pompy ciepła jest tylko niewielką częścią kosztów stworzenia instalacji. Łączne wydatki można zmniejszyć, starając się o dofinansowanie pompy jako odnawialnego źródła energii. Ile kosztuje pompa ciepła? Sprawdź!
- Gruntowe pompy ciepła – koszt
Modele o średniej mocy kosztują od ok. 2,5 tys. do 7,5 tys. zł. Koszt stworzenia instalacji w domu to już łącznie kilkadziesiąt tys. zł. Dla małego domu do 100 mkw to koszt 25–30 tys. zł, dla większego (do 200 mkw) 40–50 tys. zł, a powyżej 200 mkw nawet 60–70 tys. zł.
- Wodne pompy ciepła – ile kosztują?
Ceny wodnych pomp ciepła są nieco wyższe niż w przypadku modeli gruntowych. Wahają się od ponad 3 tys. do nawet powyżej 10 tys. zł. Koszty instalacji są zbliżone lub niewiele niższe niż przy pompach gruntowych. Oscylują one, w zależności od powierzchni budynku do ogrzania oraz jego izolacji termicznej, od ponad 20 tys. do nawet 55–60 tys. zł.
- Powietrzne pompy ciepła – cena
Najdroższym typem pomp ciepła są modele pobierające energię cieplną z powietrza. Ich instalacja nie wymaga rozkopywania działki dookoła domu, a same pompy odznaczają się wysoką wydajnością. Koszt powietrznej pompy ciepła to kilkadziesiąt tys. zł (od 20 tys. do nawet 100 tys. zł). Do tego należy dodać koszty instalacji.
Przeczytaj również: Rodzaje pomp ciepła. Jaką pompę wybrać? - poradnik dla początkujących
Jaki jest koszt ogrzewania pompą ciepła?
Zastanawiasz się, jaki jest koszt ogrzewania pompą ciepła i czy to się opłaca? Zważywszy na kolosalne i niespodziewane podwyżki rok do roku cen węgla oraz ekogroszku, wysokie podwyżki kosztów gazu, a także nieco mniejsze drewna i pelletu, odpowiedź może być jednak – tak, opłaca się. Jednorazowy koszt instalacji pompy ciepła może być porównywalny z instalacją gazową czy nowoczesną instalacją z piecem na ekogroszek.
Roczny koszt ogrzewania pompą ciepła domu o wielkości między 100 a 200 mkw, przy obecnych cenach prądu, to średnio ok. 2000-3000 zł. Jakie koszty ogrzewania generują systemy spalające ekogroszek, pellet i gaz (dla takiej samej wielkości)?
- Ogrzewając budynek ekogroszkiem, niezbędne jest spalenie ok. 3–5 ton paliwa. W 2022 r. koszt jednej tony to nawet 2000–3000 zł!
- Koszty ogrzewania gazowego to od ok. 4000 do 8000 zł. Cena 1 kWh gazu ma w ciągu roku wzrosnąć jednak o nawet 50%.
- Koszty ogrzewania domu pelletem drewnianym również wzrosły. Wynoszą średnio 1700–2000 zł za tonę pelletu, przy czym rocznie trzeba spalić średnio 5–7 ton.
Czy opłaca się ogrzewać dom pompą ciepła? Jak widzisz – jest to nie tylko ekologiczne i wygodne, ale też stosunkowo opłacalne rozwiązanie.
Przeczytaj również: Pompa ciepła do starego domu 100 mkw. i 150 mkw. Ile kosztuje i czy to się opłaca?