Spis treści:
- Powojniki – najpiękniejsze pnącza
- Ciekawe odmiany powojników
- Jak mieć piękne powojniki? 10 wskazówek uprawowych
Powojniki – najpiękniejsze pnącza
Kwiaty powojników urzekają różnorodnością form, przyjmując postać subtelnych dzwonków lub pełnych, niemal teatralnych kwiatostanów, które śmiało mogą rywalizować z najwspanialszymi różami. Niektóre odmiany prezentują drobne, kilkucentymetrowe pąki, podczas gdy inne zachwycają majestatycznymi kwiatami osiągającymi średnicę nawet 25 cm. Takie spektakularne kwiaty występują zwłaszcza u odmian wielkokwiatowych.
Paleta barw powojników olśniewa bogactwem: nieskazitelna biel, romantyczny róż, głęboki fiolet, płomienna czerwień i rzadkie, hipnotyzujące błękity, które nadają przestrzeni niepowtarzalny charakter. W zależności od odmiany, powojniki oczarowują subtelnym lub intensywnym zapachem, tworząc w ogrodzie atmosferę pełną zmysłowej magii. Doskonale odnajdują się w ogrodowych aranżacjach, z gracją oplatając pergole i trejaże, a także w donicach, zdobiąc balkony i tarasy.
Ciekawe odmiany powojników
Obecnie znanych jest ponad 4000 odmian powojników, obejmujących zarówno gatunki wielkokwiatowe, botaniczne, jak i bylinowe. Spośród nich około 300 cieszy się największą popularnością w ogrodach na całym świecie. Jednak kilka z nich zasługuje na szczególną uwagę ze względu na swoje wyjątkowe cechy:
- 'Golden Dream' – przyciąga uwagę limonkowo-żółtymi, dzwonkowatymi kwiatami o średnicy 7–9 cm. Kwiaty są półpełne lub pełne, osadzone na purpurowych szypułkach, a ich zapach przypomina świeży grejpfrut. Roślina kwitnie obficie w maju, a następnie powtarza kwitnienie mniej intensywnie aż do sierpnia. 'Golden Dream' należy do grupy przycinania 1, co oznacza, że nie wymaga corocznego cięcia; wystarczy delikatna korekta po kwitnieniu, jeśli jest taka potrzeba;
- 'Midori' – japońska odmiana charakteryzująca się pełnymi, rozetkowatymi kwiatami o średnicy 12–15 cm. Pąki kwiatowe są jasnozielone z różowymi końcówkami, które w miarę rozkwitania przechodzą w biel z delikatnymi zielonymi marginesami i różowymi akcentami na końcach działek. Kwitnienie przypada na okres od maja do czerwca. Roślina osiąga wysokość 1–1,2 m i preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste. 'Midori' należy do grupy przycinania 2, co oznacza lekkie cięcie wczesną wiosną oraz po pierwszym kwitnieniu;
Paleta barw powojników olśniewa bogactwem. Fot.hmproudlove/emer1940/CanvaPro
- 'Stolwijk Gold' – wyróżnia się złocistożółtymi liśćmi, które pięknie kontrastują z fioletowo-niebieskimi, dzwonkowatymi kwiatami o średnicy 5–6 cm. Roślina dorasta do 2–3 m wysokości i jest odporna na mróz. Kwitnie głównie wiosną, z możliwym powtórnym kwitnieniem latem. 'Stolwijk Gold' nie wymaga regularnego cięcia;
- 'Taiga' – zadebiutowała na wystawie Chelsea Flower Show w 2017 roku, zachwycając egzotycznymi, dwukolorowymi kwiatami. Kwiaty są pełne, o średnicy 7,5–10 cm, z fioletowymi płatkami zakończonymi kremowo-żółtymi końcówkami, przypominającymi kwiaty passiflory. Kwitnienie trwa od czerwca do września. Roślina osiąga wysokość 1,5–2,7 m i preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste. Taiga należy do grupy przycinania 3, dlatego wymaga mocnego cięcia późną zimą lub wczesną wiosną;
- 'Maria Skłodowska-Curie' – to polska odmiana, wyhodowana przez Szczepana Marczyńskiego w 2011 roku. Zachwyca pełnymi, kulistymi kwiatami o średnicy 12–15 cm. Ich śnieżnobiała barwa z subtelnymi zielonkawymi przebarwieniami u podstawy działek nadaje roślinie wyjątkowego uroku. Złociste pręciki na kremowych nitkach dodatkowo rozświetlają kwiaty, które pojawiają się obficie od czerwca do lipca. Pnącze dorasta do 2–3 m wysokości i preferuje stanowiska słoneczne, ale nie gorące, osłonięte od wiatru. Jest w pełni mrozoodporna i doskonale sprawdza się zarówno w ogrodach, jak i w dużych pojemnikach na balkonach czy tarasach.
Na uwagę zasługuje również odmiana 'Generał Sikorski', o dużych, 15–20 cm średnicy kwiatach w odcieniach lila-niebieskiego z czerwonymi akcentami u podstawy działek. Kwiaty pojawiają się od wczesnego lata na pędach zeszłorocznych oraz ponownie od późnego lata do wczesnej jesieni na pędach tegorocznych.
Przeczytaj również: Powojniki będą rosły jak szalone. Zdradzamy sekret ich uprawy
Jak mieć piękne powojniki? 10 wskazówek uprawowych
Powojniki pięknie współgrają z różami pnącymi. Sadź je jednak z wyprzedzeniem i oddziel korzenie barierą, by uniknąć rywalizacji o składniki odżywcze. Jeśli jednak chcesz w pełni nacieszyć się ich pięknem, warto poznać 10 podstawowych zasad ich uprawy.
1. Stanowisko słoneczne lub półcieniste
Powojniki najlepiej rosną w miejscach, w których ich wierzchołki mogą korzystać z pełnego słońca, a korzenie pozostają w cieniu. Można to osiągnąć, sadząc wokół nich niskie rośliny, takie jak paprocie, lub stosując warstwę ściółki. Pamiętaj również o tym, aby zapewnić im stanowisko osłonięte przed silnymi wiatrami.
2. Żyzna i przepuszczalna gleba
Powojniki preferują glebę próchniczą, umiarkowanie wilgotną i dobrze przepuszczalną, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Jeśli gleba jest zbyt kwaśna, wzbogać ją wapnem lub popiołem drzewnym. Przed sadzeniem dodaj do dołka kompost lub dobrze rozłożony obornik.
3. Nawadnianie z wyczuciem
W pierwszym roku po posadzeniu powojniki wymagają cotygodniowego nawadniania, aby korzenie mogły się dobrze zadomowić. W kolejnych latach należy dbać o odpowiednią wilgotność gleby, unikając jednak jej przelania.
Powojniki preferują glebę próchniczą, umiarkowanie wilgotną i dobrze przepuszczalną. Fot. babmbig/CanvaPro
4. Nawożenie powojników
W okresie wzrostu i kwitnienia powojniki potrzebują regularnego nawożenia. Stosuj nawozy wieloskładnikowe bogate w potas, np. te przeznaczone dla pomidorów. Wiosną warto również dodać 2–3 litry dojrzałego kompostu wokół podstawy rośliny.
5. Sztuka przycinania
Każda odmiana powojnika ma swoje wymagania dotyczące przycinania:
- grupa 1: kwitną na pędach zeszłorocznych. Wymagają jedynie lekkiego przycięcia po kwitnieniu, jeśli jest to konieczne;
- grupa 2: zakwitają zarówno na pędach zeszłorocznych, jak i tegorocznych. Należy je przycinać lekko wczesną wiosną oraz po pierwszym kwitnieniu;
- grupa 3: kwitną na pędach tegorocznych. Wymagają silnego przycinania późną zimą lub wczesną wiosną. Pozostawiamy około 30–45 cm pędu nad ziemią.
6. Osłona przed zimnem
Przed nadejściem mrozów wokół podstawy rośliny usyp kopczyk z ziemi, kory lub trocin o wysokości około 20–30 cm, aby zabezpieczyć system korzeniowy przed przemarznięciem. Okrycie nadziemnych części rośliny agrowłókniną lub matami słomianymi zapewni ochronę przed mroźnym wiatrem i nagłymi zmianami temperatury.
Zobacz również: Długo były w cieniu pnących sióstr. Piękne odmiany i wymagania powojników bylinowych
W przypadku powojników uprawianych w pojemnikach, szczególnie ważne jest zabezpieczenie donic, np. poprzez owinięcie ich styropianem lub umieszczenie na izolującej płycie.
7. Stabilne podpory
Powojniki potrzebują konstrukcji, po których mogą się wspinać – pergoli, trejaży czy ogrodzeń. Najlepiej sprawdzają się podpory z cienkimi, pionowymi elementami, które umożliwiają ogonkom liściowym swobodne owinięcie się.
Sadząc powojniki, trzeba pamiętać o tym, że potrzebują solidnych podpór lub miejsca, gdzie będą mogły się piąć i rozrastać Fot. igaguri_1/CanvaPro
8. Ściółkowanie powojników
Warstwa kory sosnowej wokół podstawy rośliny pomaga zatrzymać wilgoć, chroni korzenie przed wysychaniem i zmniejsza ryzyko występowania chorób. Ściółka pomaga także w utrzymywaniu odpowiedniej temperaturę gleby.
9. Tarcza przeciw chorobom
Powojniki należy sadzić w taki sposób, aby pierwsza para pąków znajdowała się pod powierzchnią gleby. Takie rozwiązanie sprzyja bujniejszemu wzrostowi i zwiększa odporność na choroby. W przypadku wystąpienia choroby należy usunąć chore pędy i dbać o higienę narzędzi ogrodniczych.
10. Dobór odmian z roztropnością
Wybór odpowiednich odmian powojników to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim dostosowania roślin do warunków panujących w ogrodzie. Odmiana 'Maria Skłodowska-Curie' najlepiej rozwija się w pełnym słońcu, w osłoniętym miejscu. Natomiast powojniki botaniczne, czyli m.in. powojnik alpejski i tangucki, charakteryzują się dużą odpornością na mróz i są mniej wymagające pod względem gleby, dlatego można uprawiać je mniej sprzyjających warunkach.
Dzięki tym radom twoje powojniki staną się prawdziwą ozdobą ogrodu, a ich kwitnienie przemieni wiosenne poranki i jesienne zmierzchy w nieustający festiwal natury.
Źródła: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Tawułka chińska - najpiękniejsze odmiany i pielęgnacja
Mączniak na floksach wiechowatych – zapobieganie i zwalczanie